واکاوی "مفهوم عدالت بین نسلی" در حقوق بین‌الملل محیط زیست

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حقوقی بین المللی
عنوانواکاوی "مفهوم عدالت بین نسلی" در حقوق بین‌الملل محیط زیست
نویسندهمحسن محبی
فرانک فیض الهی
محور موضوعیحقوق بین الملل
حقوق بین الملل محیط زیست
سال نشر۱۴۰۰
منتشر شده درنشریه حقوقی بین المللی
دوره۳۸
شماره۶۵
دانلود مقالهدانلود از سایت نشریه


واکاوی "مفهوم عدالت بین نسلی" در حقوق بین‌الملل محیط زیست عنوان مقاله ای از محسن محبی و فرانک فیض الهی است که در مهر 1400 و در شماره 65  مجله حقوقی بین المللی منتشر شده است.

چکیده

در طول تاریخ، «عدالت» را غایت دانش حقوق دانسته‌اند و از لحاظ ارزش‌شناسی، آن را جامع ارزش‌ها معرفی کرده‌اند. با این همه، حیطه و موضوع عدالت، کمتر به بحث گذاشته شده است. به تعبیر دیگر، عموماً عدالت را حاکم بر موضوعات و اشخاصی قرار می‌دهند که در اکنونِ جهان حضور دارند، اما آیا آیندگان از عدالت بهره‌ای ندارند؟ این سؤالی است که «عدالت بین‌نسلی» از آن پرده برمی‌دارد. پرسش از این نوع عدالت در سالیان اخیر ‌در پرتو پیشرفت فناوری و گسترده‌ترشدن دست بشر در طبیعت و به تَبَع، خطر نابودی زیست‌بوم طبیعی و انسانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است. عدالت بین‌نسلی در تلاش است نسل کنونی را مکلف بدارد تا حق نسل‌های آینده را در منابع طبیعی و محیط‌زیست به رسمیت بشناسد و برای جهانِ در حالِ نابودیِ فعلی، راه چاره‌ای بیابد. البته این تلاش تا حدودی مأجور بوده و توانسته باب ادبیات ویژه‌ای را در حقوق بین‌الملل محیط‌زیست در نهادهای سیاسی و قضایی بین‌المللی بگشاید. با این حال، هنوز نمی‌توان چنین عدالتی را جزو قواعد لازم‌الاجرای حقوق بین‌الملل موجود (معاهداتی یا عرفی) قلمداد کرد. عدالت بین‌نسلی در بهترین حالت، آموزه‌ای است برای سوق‌دادن «حقوق موجود»[1] به سمت «حقوق مطلوب»[2] و تفسیر قواعد حقوق بین‌الملل به روش‌های منصفانه و مبتنی بر «نیازهای جامعه بین‌المللی در کل» که باید در راستای حفظ «میراث مشترک بشریت» حرکت نماید.


[1]. Lega lata: the law as it exists

[2]. Lega frenda:future law

کلیدواژه ها