وظایف و اختیارات دادستان در زمینه حمایت و بازپروری بزهکاران در حقوق ایران

عنوان	وظایف و اختیارات دادستان در زمینه حمایت و بازپروری بزهکاران در حقوق ایران
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	علی اصغر نجفی
استاد راهنما	لمیا رستمی تبریزی
استاد مشاور	مهدی صبوری پور
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۱
دانشگاه	دانشگاه شهید بهشتی

وظایف و اختیارات دادستان در زمینه حمایت و بازپروری بزهکاران در حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط علی اصغر نجفی، با راهنمایی لمیا رستمی تبریزی و با مشاوره مهدی صبوری پور در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

دادستان به عنوان مدعی العموم و با توجه به جایگاه ذاتی خود، دو وظیفه مهم حمایت از کلیت جامعه و حقوق تک تک افراد را بر عهده دارد. به همین جهت حمایت و حفظ حقوق بزهکار به عنوان فردی از جامعه می تواند از وظایف قضایی و قانونی دادستان باشد. این حمایت در راستای اصولی همچون آزادی، عدالت و انصاف، برایت، حاکمیت قانون و مصونیت و امنیت فردی بوده و رعایت حقوق او اساس آزادی، عدالت و صلح جهانی را تشکیل می دهد. منظور از حمایت در این تحقیق حمایت از حقوق بزهکار می باشد. همچنین بازپروری از آثار عدالت کیفری کرامت مدار است، به نحوی که به عنوان حقی برای بزهکار از یک سو و به عنوان تکلیف دولت و وظیفه نظام عدالت کیفری از سوی دیگر تعیین و ضابطه مند شده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی– تحلیلی است و ضمن بررسی مواد مختلف قانونی و اصول حاکم بر نهاد دادستانی در خصوص حمایت و بازپروری بزهکار در ۳ مرحله دادرسی شامل دادسرا، دادگاه و اجرای حکم، به بررسی وظایف و اختیارات دادستان از باب مدافع حقوق عمومی پرداخته شده است. هدف نهایی پژوهش تبیین وظایف و اختیارات دادستان در زمینه حمایت و حفظ حقوق بزهکاران و در ادامه بازپروری آنان و در صورت لزوم اشاره به بازنگری در خصوص جایگاه و ساختار فعلی است. وظایف و اختیارات دادستان در حمایت از حقوق بزهکار از ابتدایی ترین مرحله تعقیب شروع و تا پسا کیفری ادامه خواهد داشت. همچنین در خصوص اصلاح و بازپروری و جامعه پذیر شدن بزهکار نیز این اختیارات و وظایف می تواند از مرحله پیش از تعقیب شروع و تا پسا کیفری ادامه یابد. امعان نظر در خصوص نقش دادستان در اصلاح و بازپروری بزهکاران، قبل از محکومیت و در مرحله دادسرا و حتی پیش از تعقیب از نتایج این پژوهش می باشد. سزاوار است که قانون گذار مطابق با سیاست جنایی ایران، با توجه به اینکه همواره پیشگیری از جرم به مراتب هزینه کمتری به جامعه اعمال می نماید و نظر به اینکه بازپروری قبل از شروع فرآیند دادرسی و پیش از تعقیب، آثار مطلوب تری برای بزهکار و جامعه دارد، با واگذاری اختیارات و وظایف شایسته به دادستان نسبت به این امر اهتمام ورزد. در نهایت پیشنهاد استقلال کامل قاضی اجرای احکام کیفری و با توجه به اینکه جمع مدعی العموم و مقام تعقیب بودن به طور ناخواسته اسباب و در کمترین حالت شبه خروج از بی طرفی ایجاد می نماید، در نظر گرفتن نهاد جدیدی در کنار دادستان، ضروری به نظر می رسد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مقدمه

الف) بیان مسیله

ب) اهمیت و علت انتخاب موضوع

ج) سوالات تحقیق

د) فرضیه ها

ه) اهداف پایان نامه

و) پیشینه تحقیق

ز) نوع و روش تحقیق

ح) مفاهیم

۱– دادستان

۲– حقوق متهم

۳– حمایت از حقوق بزهکار

۴– بازپروری

ط) سامان دهی تحقیق

بخش اول: وظایف و اختیارات دادستان در حمایت از حقوق بزهکاران

فصل اول: وظایف و اختیارات دادستان در مرحله تعقیب

مبحث اول– جایگاه، وظایف و اختیارات دادستان

گفتار اول– جایگاه ذاتی دادستان

گفتار دوم– وظایف کلی دادستان

الف) نقش و وظایف دادستان در مصونیت های فردی و عمومی

ب) نظارت عمومی جامعه

ج) نقش دادستان در امنیت شخصی و اجتماعی

مبحث دوم– وظایف و اختیارات دادستان در حمایت از حقوق بزهکاران در مرحله تعقیب

گفتار اول– مشروعیت دلیل

گفتار دوم– ترافعی بودن تحقیقات مقدماتی

گفتار سوم– جایگزین های تعقیب

الف– قرار بایگانی پرونده

ب– قرار تعلیق تعقیب

ج– اعطای مهلت به متهم جهت حصول سازش و یا ارجاع پرونده به میانجیگری

گفتار چهارم– انتشار تصویر متهم در مرحله دادسرا

گفتار پنجم– وظیفه دادستان در فروش اموال فاسد شدنی

گفتار ششم– اختیارات دادستان در رابطه با قرار های تامین کیفری

الف ) دستور اخذ وثیقه و وجه التزام و وجه الکفاله و رفع اثر از آن

ب) اختیارات دادستان در رابطه با قرار بازداشت موقت

ج) وظیفه دادستان در ساماندهی و کاهش جمعیت کیفری زندان در مرحله مقدماتی

د) اظهار نظر در رابطه با قرار های نهایی صادر شده از جانب بازپرس

گفتار هفتم– تشکیل پرونده شخصیت

گفتار هشتم– نقش دادستان در جلوگیری از فعالیت تمام یا بخشی از یک شخصیت حقوقی

گفتار نهم– صدور کیفرخواست

فصل دوم: وظایف و اختیارات دادستان در مرحله رسیدگی و اجرای احکام

مبحث اول– وظایف و اختیارات دادستان در مرحله رسیدگی

گفتار اول– حضور در جلسه دادگاه به منظور دفاع از کیفرخواست

گفتار دوم– نقش دادستان در ارتباط با دلایل به نفع بزهکار

گفتار سوم– در خواست تخفیف یا تشدید تامین از دادگاه

گفتار چهارم– در خواست احاله

گفتار پنجم– در خواست دادستان نسبت به تحقیق از اشخاص حاضر در دادگاه ۵۰ گفتار ششم– اختیارات دادستان در اعتراض به آرا ۵۰ مبحث دوم– اختیارات قضایی و قانونی دادستان در مرحله اجرای حکم

گفتار اول– آزادی مشروط

گفتار دوم– اعطای مرخصی

گفتار سوم– وظایف و اختیارات دادستان در خصوص زندانی

مبحث سوم– نقش حمایتی دادستان در پسا کیفری

بخش دوم: وظایف و اختیارات دادستان در بازپروری بزهکاران

فصل اول: وظایف و اختیارات دادستان در مرحله تعقیب

مبحث اول– وظایف و اختیارات دادستان در مرحله پیش از تعقیب

گفتار اول– اهمیت برنامه ها و تدابیر اثر بخش

گفتار دوم– نقش دادستان در اجرای موفقیت آمیز برنامه ها و تدابیر اثر بخش

مبحث دوم– وظایف و اختیارات دادستان در مرحله تعقیب

گفتار اول– بایگانی پرونده

گفتار دوم– تعلیق تعقیب

گفتار سوم– عدالت ترمیمی و میانجیگری

گفتار چهارم– تشکیل پرونده شخصیت

گفتار پنجم– صلح و سازش

فصل دوم: وظایف و اختیارات دادستان در مرحله دادرسی و اجرای احکام

مبحث اول– وظایف و اختیارات دادستان در مرحله دادرسی

گفتار اول– تعویق صدور حکم و تعلیق مجازات

گفتار دوم– مجازات جایگزین حبس

مبحث دوم– وظایف و اختیارات دادستان در مرحله اجرای حکم

گفتار اول– صرف نظر شاکی از شکایت خود در جرایم غیر قابل گذشت

گفتار دوم– جایگزین حبس

گفتار سوم– پیشنهاد تعلیق مجازات

گفتار چهارم– پیشنهاد آزادی مشروط

گفتار پنجم– زندان و بازپروری در محیط آن

گفتار ششم– اقدامات تامینی و تربیتی

مبحث سوم– بازپروری و نقش دادستان در پسا کیفری

گفتار اول– اقدامات تامینی و تربیتی

گفتار دوم– برنامه های بازپذیری پس از آزادی

نتایج

منابع

کلیدواژه ها

• دادستان
• حمایت و بازپروری
• بزهکار
• عدالت کیفری