وفاق جمهوریت و اسلامیت در اسلام و حقوق اساسی ایران

عنوان	وفاق جمهوریت و اسلامیت در اسلام و حقوق اساسی ایران
رشته	حقوق عمومی
دانشجو	حسن خسروی
استاد راهنما	عباسعلی عمیدزنجانی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۸۰
دانشگاه	دانشگاه تهران

وفاق جمهوریت و اسلامیت در اسلام و حقوق اساسی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط حسن خسروی، با راهنمایی عباسعلی عمیدزنجانی در سال ۱۳۸۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تهران دفاع گردید.

چکیده

براساس اصل اول قانون اساسی ، حکومت ایران جمهوری اسلامی است. این حکومت در پی رشادتها و مبارزات طولانی مردم مسلمان و به همت دلسوزان این کشور و به رهبری بنیانگذارش ، حضرت امام خمینی (ره ) تشکیل شده است و توانسته است الگوی تاسیسی – تلفیقی جدیدی از حکومت را در میان دیگر حکومتها به نمایش گذارد. این نظام در بردارنده دو رکن جمهوریت و اسلامیت است که جمهوریت آن به معنای رای و نظر اکثریت مردم و نحوه تشکیل و شکل گیری ساختار های حکومتی است و اسلامیت آن به معنای محتوا ، ارزشها و خط مشی نظام می باشد، که بنا است این ارزشها و اعتقادات مکتبی در قالب جمهوریت اجرا شود. در این نظام مردم دارای نقش برجسته ای در تشکیل ، اداره و نظارت بر حکومت می باشند، البته این نقش مردم و به عبارتی رای و انتخاب مردم جنبه مشروعیت بخشی به حکومت ندارد، بلکه جنبه کارآمدی و مقبولیت دارد. از آنجاییکه اراده و نظر مردم به عنوان جمهوریت یک نظام می تواند بر هر امری تعلق بگیرد، در نظام جمهوری اسلامی ایران ، رای و نظر مردم بر حاکمیت اسلام تعلق گرفته است و با پذیرش حاکمیت اسلام توسط مردم ، ارکان حاکمیت اسلام (ولایت و رهبری ، دین ، مردم ) اساس و پایه های این نظام را تشکیل می دهد. با توجه به اینکه ، پذیرش یک امری مستلزم آن است که به اساس و لوازم آن متعهد شد، جمهوریت در ایران در طول اسلامیت و در پرتو آن معنا پیدا میکند و مفید به اجرای احکام و موازین اسلامی می شود. اما ، اینکه آیا از دیدگاه حقوقی جمهوریت با اسلامیت قابل جمع است ، باید گفت که دین اسلام در بردارنده احکام و دستوراتی است که اهمیت و ارزش اصیلی را برای رای و انتخاب مردم قایل شده است و اساسا اجرای موازین اسلامی منوط به خواست و رضایت مردم است و تا زمانی که مردم خواهان تشکیل حکومت اسلامی نشوند، احکام و موازین اسلام اجرا نمی شود، از این رو ، می توان مجاری وفاق جمهوریت و اسلامی را در چهار محور مبنای حاکمیت ، نحوه دستیابی به قدرت ، نحوه ساختار اعمال حاکمیت سیاسی و تحدید و کنترل قدرت سیاسی ترسیم نمود.

کلیدواژه ها

• ایران
• اسلام
• وفاق
• حقوق اساسی
• جمهوری خواهی