ویژگی های حقوق مالکیت فکری در آثار سینمایی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ویژگی های حقوق مالکیت فکری در آثار سینمایی
عنوانویژگی های حقوق مالکیت فکری در آثار سینمایی
رشتهحقوق مالکیت فکری
دانشجوگل آذین مختاری
استاد راهنمامحسن صادقی
استاد مشاورعلیرضا محمدزاده وادقانی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۴
دانشگاهدانشگاه تهران



ویژگی های حقوق مالکیت فکری در آثار سینمایی عنوان پایان نامه ای است که توسط گل آذین مختاری، با راهنمایی محسن صادقی و با مشاوره علیرضا محمدزاده وادقانی در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تهران دفاع گردید.

چکیده

سینمای رو به رشد ایران نیازمند حمایت حقوقی کافی از مولفین و دیگر دست اندرکاران خود است. افراد بسیاری در تهیه اثر سینمایی مشارکت می کنند که برخی از آن ها شایسته ی حمایت حقوقی هستند. قانونی که از این افراد حمایت می کند، قانون حمایت از مولفان، مصنفان و هنرمندان است که در سال ۱۳۴۸ یعنی حدود ۴۶ سال پیش تصویب شده است. مسلم است که صنعت سینمای ایران در طی این سال ها توسعه پیدا کرده است، اما قانونی که از آثار سینمایی حمایت می کند همچنان بی تغییر مانده است. این پژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با سینماگران انجام شده است. با مطالعه تطبیقی در چندین کشور انگلیس، هند، ایالات متحده آمریکا و فرانسه سیر حمایتی از آثار سینمایی را در قوانین آن ها دنبال می کنیم. سپس برای روشن شدن حقوقی که به آثار سینمایی تعلق می گیرد، ماهیت حقوقی اثر را، از حیث اثر مشترک یا جمعی بودن، بررسی می کنیم. افرادی که در اثر سینمایی دخیل هستند ممکن است دارای حق مولف یا کپی رایت و یا حق مرتبط باشند، بنابراین در اثنای مطالعه ی تطبیقی در کشورهای پیش گفته و کنوانسیون های بین المللی در این زمینه، پدیدآورندگان و صاحبان حق در اثر سینمایی شناسایی می گردند. در مورد احکام حمایت از اثر سینمایی در این پژوهش از بیان احکام عام و کلی که شامل تمام آثار می گردد خودداری شده و احکام خاص این اثر بیان می گردد. به همین منظور، معیارهای ویژه ای که برای مشمول حمایت قرار گرفتن در این اثر وجود دارند مانند اصالت بررسی می گردد و به مساله اقتباس و از آنِ خودسازی مختصرا پرداخته می شود. همچنین احکام خاص حمایتیِ این اثر، مانند مدت حمایت و بهره مندی از دستمزد منصفانه بیان می شود. در فصل دو این پژوهش به حقوق دارندگان حق مرتبط در اثر سینمایی که عمدتا بازیگران هستند، پرداخته می شود. در مورد اعمال حقوق صاحبان حق نیز علاوه بر روش قراردادی، سازمان های مدیریت جمعی و نقش این سازمان ها مورد بررسی قرار می گیرند. در ایران از آثار سینمایی که در زمره آثار مشترک هستند، حمایت کافی به عمل نمی آید، زیرا نه تنها حقوق مولفین در قانون فعلی به طور کامل مورد حمایت نیست، بلکه حق مرتبط در این قانون وجود ندارد. در این پژوهش لایحه حمایت از مالکیت فکری که هم اکنون در مجلس شورای اسلامی ایران مطرح است نیز، مورد بررسی قرار گرفته است و سعی شده است با مطالعه تطبیقی و مقایسه ای، خلاء های نظام حقوقی ایران در این عرصه روشن گردد و تجربه این کشور ها مورد بررسی قرار گیرد. با تصویب لایحه حمایت از مالکیت فکری، بسیاری از نقایص قانون کنونی برطرف خواهد شد.

کلیدواژه ها

  • اثر سینمایی
  • ویژگی ها در حقوق مالکیت ادبی و هنری
  • حق مولف
  • حق مرتبط
  • حقوق ایران
  • مطالعه تطبیقی