پیمان نامه حقوق کودک و نظام حمایت از اطفال و نوجوانان در ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
پیمان نامه حقوق کودک و نظام حمایت از اطفال و نوجوانان در ایران
عنوانپیمان نامه حقوق کودک و نظام حمایت از اطفال و نوجوانان در ایران
رشتهحقوق بین الملل عمومی
دانشجووحید هدایتی
استاد راهنماعباسعلی کدخدایی الیادرانی
استاد مشاورالهام امین زاده، احمد مومنی راد
مقطعدکتری
سال دفاع۱۴۰۲
دانشگاهدانشگاه تهران


پیمان نامه حقوق کودک و نظام حمایت از اطفال و نوجوانان در ایران عنوان رساله ای است که توسط وحید هدایتی، با راهنمایی عباسعلی کدخدایی الیادرانی و با مشاوره الهام امین زاده و احمد مومنی راد در سال ۱۴۰۲ و در مقطع دکتری دانشگاه تهران دفاع گردید.

چکیده

پیمان نامه حقوق کودک به عنوان مهم ترین سند بین المللی حقوق بشری به شناسایی حقوق ماهوی اطفال و نوجوانان پرداخته است. جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان دولت مشارکت کننده در تهیه پیش نویس این پیمان نامه در سال ۱۳۷۲ خورشیدی به این سند حقوق بشری پیوست و مفاد آن بر اساس قانون مدنی در نظام حقوق داخلی در حکم قانون هستند. از طرف دیگر مفهوم حمایت از کودکان همواره مورد توجه قانونگذار قرار داشته است و اراده نهایی قانونگذار در تصویب قانون حمایت از اطفال و نوجوانان (۱۳۹۹) متبلور شده است. همچنین از آنجایی که صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) و نیز سازمان بین المللی نجات کودکان به عنوان دو نهاد تخصصی حوزه کودکان و نوجوانان دهه هاست در تعامل با کشورها مبادرت به هم افزایی برای تقویت نظام های حمایت از کودکان و نوجوانان نموده اند، راهبردهای این دو نهاد تخصصی حوزه کودکان هموار مورد نظر کنشگران این حوزه بوده است. رساله پیش رو با بررسی مفهوم غالب و خاص حمایت از کودکان یعنی پیشگیری و پاسخ به خشونت علیه کودکان ابتدا به شناسایی این مفهوم در نظام حقوقی ایران در چارچوب پیمان نامه حقوق کودک و قانون حمایت از اطفال و نوجوانان (۱۳۹۹) پرداخته و سپس با استعانت از مولفه ها و درجات تکامل نظام حمایت از کودکان و نوجوانان از نظرگاه یونیسف و سازمان نجات کودکان جایگاه نظام حمایت از کودک ایران را ارزیابی می نماید. با اعمال الگوی تکامل چهار مرحله ای نظام حمایت (ساخت، بهبود، یک پارچه سازی و بالندگی) بر نظام حمایت ایران مشخص می شود که چارچوب حقوقی و سیاست گذاری و نیز ساختارهای حکمرانی و هماهنگی در درجه یکپارچه سازی هستند. از طرف دیگر راهبرد ملی، منابع انسانی، مالی و زیرساختی، خدمات و حداقل استانداردها و سازکارهای نظارتی در درجه تقویت هستند. با این حال مولفه های مشارکت کودکان و جامعه و نظام های داده محور نیازمند توجه بیشتری هستند تا حمایت از کودکان و نوجوانان متوازن انجام گیرد.

ساختار و فهرست رساله

مقدمه

الف) تبیین موضوع و بیان مسیله

ب) پیشینه پژوهش

پ) پرسشهای پژوهش

ت) فرضیه های پژوهش

ث) روش و فنون اجرایی طرح

ج) ساماندهی پژوهش

بخش نخست: پیمان نامه حقوق کودک و حمایت از کودکان

فصل نخست: درآمدی بر حقوق بین الملل کودکان

مبحث نخست: تاریخچه مختصر حقوق کودک

گفتار نخست: وضعیت سلامت کودکان از دوران نوزایی (رنسانس) تا انقلاب فرانسه

گفتار دوم: وضعیت کودکان در دوران انقلاب صنعتی

گفتار سوم: حقوق کودک پس از جنگ جهانی اول

گفتار چهارم: حقوق کودک پس از جنگ جهانی دوم

مبحث دوم: پیمان نامه حقوق کودک ۵۰ گفتار نخست: تاریخچه مختصر نگارش پیمان نامه حقوق کودک ۵۰ گفتار دوم: ساختار، منظومه و جایگاه پیمان نامه حقوق کودک

بند نخست: جایگاه پیمان نامه حقوق کودک در نظام های حقوق داخلی

بند دوم: شناسایی حقوق کودک در قوانین اساسی

بند سوم: جایگاه پیمان نامه حقوق کودک در نظام حقوق داخلی ایران

مبحث سوم: روش شناسی تفسیر پیمان نامه حقوق کودک

گفتار نخست: تفسیر اصولی

گفتار دوم: تفسیر روشن و عملی

گفتار سوم: انسجام در استدلال و انسجام در نظام حقوقی

گفتار چهارم: سیاق

فصل دوم: چیستی حمایت از اطفال و نوجوانان

مبحث نخست: محیط های مستعد خشونت علیه کودکان

گفتار نخست: خانه و خانواده

گفتار دوم: مدارس و محیط های آموزشی

گفتار سوم: نظام های مراقبت و عدالت

گفتار چهارم: محیط های کار

گفتار پنجم: جامعه

مبحث دوم: پیامدها و توصیه های مطالعه سازمان ملل متحد در باب خشونت علیه کودکان

گفتار نخست: توصیه های وظیفهمحور

مبحث سوم: توصیه های محیطمحور

بخش دوم: مفهوم شناسی، اصول و مولفه های نظام حمایت از کودکان

فصل نخست: مفهوم شناسی، اصول و سنجش اهمیت رویکرد سامانه محور به حمایت از کودکان

مبحث نخست: مفهوم شناسی و اهمیت تقویت نظام حمایت از کودک

مبحث دوم: نظام حمایت از کودک و خدمات حمایتی

مبحث سوم: اصول نظام حمایت از کودک

فصل دوم: مولفه های نظام حمایت از کودکان

مبحث نخست: رویکرد صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) به تقویت نظام حمایت از کودکان

مبحث دوم: رویکرد سازمان نجات کودکان به تقویت نظام حمایت از کودکان

فصل سوم: درجات بلوغ و تکامل مولفه های نظام حمایت از کودکان

مبحث نخست: ساخت نظام حمایت از کودک

مبحث دوم: بهبود نظام حمایت از کودک

مبحث سوم: یکپارچه سازی نظام حمایت از کودک

مبحث چهارم: بالندگی نظام حمایت از کودک

فصل چهارم: سنجش بلوغ و تکامل نظام حمایت از کودکان در ایران

نتیجه گیری و پیشنهادات

منابع

کلیدواژه ها

  • حمایت
  • نظام
  • پیمان نامه
  • یونیسف
  • الگوی بلوغ