پیوند و اهدای عضو در راستای کیفر حدود و قصاص
 | |
| عنوان | پیوند و اهدای عضو در راستای کیفر حدود و قصاص |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | رضا عصمتی |
| استاد راهنما | غلامرضا عبدلی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۷ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود |
پیوند و اهدای عضو در راستای کیفر حدود و قصاص عنوان پایان نامه ای است که توسط رضا عصمتی، با راهنمایی غلامرضا عبدلی در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود دفاع گردید.
چکیده
محور بحث در پایان نامه حاضر دایر مدار، تبیین عناصر و شرایط قصاص عضو یا جرح و مساله پیوند اعضا می باشد. لذا برآنیم که در ابتدا آگاهی مطلوبی راجع به کیفر قصاص بدست دهیم و سپس در ادامه حقوق و احکام مساله پیوند عضو را برای مجنی علیه و جانی پس از اجرای کیفر قصاص شفاف سازیم. اجمالا شایان ذکر است که در عرصه فقه و حقوق اسلامی و تبعا نظام حقوقی ایران، راجع به اقتضایات و فلسفه کیفر قصاص و نیز اینکه آیا مثلا جانی حق دارد بعد از اجرای عضو مقطوع خود را پیوند بزند یا خیر و نیز آیا اگر مجنی علیه قبل یا بعد از اجرای کیفر قصاص بر علیه جانی، عضو مقطوع خود را پیوند دهد، حقی برای جانی شکل می گیرد یا خیر در بین صاحبنظران اختلاف نظر محسوسی وجود دارد. برخی یکسره استمرار مقطوع العضو ماندن جانی را بخشی از فلسفه و غایت کیفر قصاص عضو می دانند و مدعی اند که جانی به هیچ عنوان پس از اجرای قصاص، حق پیوند مجدد عضو مقطوع خود را ندارد.استدلال ایشان این است که پیوند عضو جانی با فلسفه و هدف کیفر قصاص منافات و معارضه دارد و اساسا آنرا بی اثر می سازد.در نقطه مقابل، برخی دیگر به چنین شرطی اعتقاد نداشته و مدعی اند که اقتضای انصاف، عدالت و موازین حقوق بشر و اصل تناسب جرم و مجازات این است که جانی متعاقب اجرای کیفر قصاص، حق پیوند عضو داشته باشد. استدلال ایشان این که است جانی حسب موازین اسلامی بر اعضا و جوارح خود تسلط داشته و پس از اجرای کیفر قصاص هم این حق وی استصحاب می شود، لذا بقا و اعتبار آن حقیقتی قابل دفاع است. در این بین، جهت گیری سیاست جنایی مقنن در تنها ماده قانون مجازات اسلامی که به این امر اختصاص یافته است به قول اخیر نزدیک تر بوده و تلویحا بر حق پیوند عضو جانی پس از قصاص صحه گذاشته و نسبت به عضو مقطوع جانی برای هیچ کس حتی مجنی علیه حقی قایل نشده است. با این تفاسیر، پایان نامه حاضر با مرور مبادی فکری کلان این دو حوزه، سعی می کند طی رویکردی تحلیلی، محتوا و عمق اندیشه ها و اقوال فقهی – حقوقی موجود در زمینه کیفر قصاص و مساله پیوند اعضا را روشن سازد.
ساختار و فهرست پایان نامه
چکیده
مقدمه
بیان مساله
سوالات و فرضیه های تحقیق:
اهمیت و ضرورت تحقیق:
پیشینه تحقیق:
روش تحقیق:
اهداف تحقیق:
فصل اول
مفاهیم و مبانی نظر
مبحث اول) مفاهیم عمومی)
گفتار اول– مفهوم قصاص عضو
گفتار دوم– مفهوم پیوند عضو
مبحث دوم( شروط ثبوت و اجرای قصاص عضو
گفتار اول( شروط ثبوت قصاص عضو یا جرح
بند اول( تساوی و برابری در دین
بند دوم) فقدان رابطه پدری
بند سوم)برابری و تساوی در قوه عقل
بند چهارم( تساوی اعضا در سالم بودن
بند پنجم) تساوی اعضا در اصلی بودن
بند ششم( تساوی اعضا در محل عضو مجروح یا مقطوع
بند هفتم( قصاص موجب تلف جانی یا عضو دیگر نباشد
بند هشتم( قصاص بیشتر از اندازه جنایت نشود
گفتار دوم) کیفیت قصاص برخی از اعضا
بند اول) قصاص گوش
بند دوم( قصاص چشم
بند سوم(قصاص دندان
بند پنجم( قصاص زبان
مبحث سوم)شرایط و اهداف قصاص عضو
گفتار اول) شرایط قصاص عضو
گفتار دوم( اهداف قصاص عضو در چرخه نظام کیفری
فصل دوم:احکام و مسایل پیوند عضو جانی و مجنی علیه در ارتباط با قصاص عضو
مبحث دوم) پیوند عضو مجنی علیه پیش از اجرای قصاص علیه جانی
گفتار اول) پیوند عضو مجنی علیه، اقوال موافقان و مخالفان
بند اول: نظر معتقدین به حرام بودن پیوند عضو:
بند دوم : پیوند عضو باعث بطلان عبادات است:
بند سوم: موافقان پیوند عضو
گفتار دوم( احکام و مسایل فقهی – حقوقی پیوند عضو مجنی علیه
بند اول( بررسی فقهی وضعیت آثار پیوند عضو مجنی علیه
الف ( آثار پیوند عضو مجنی علیه پیش از اجرای قصاص
ب)آثار پیوند عضو مجنی علیه پس از اجرای قصاص
ارزیابی و اظهار نظر نهایی
بند دوم) آثار و احکام پیوند عضو مجنی علیه در قانون مجازات اسلامی
مبحث سوم( پیوند عضو جانی پس از اجرای قصاص
گفتار اول(نگرش و دیدگاه فقهی به مساله پیوند عضو مجدد جانی
بند اول( قول و ادله مخالفان ۵۰ بند دوم) قول و ادله موافقان
گفتار دوم) احکام و مسایل پیوند عضو مجدد جانی در قانون مجازات اسلامی
فصل سوم:ملاحظات حقوق بشری در قصاص عضو و پیوند اعضا
مبحث اول) ارزیابی مجازات قصاص عضو از منظر حقوق بشر
گفتار اول)تبیین حقوق بشر مدار کیفر قصاص عضو
گفتار دوم) چالش های احتمالی فراروی قصاص عضو از منظر حقوق بشر
نگرانی در جهت احتمال سرایت و ازدیاد جراحات ناشی از اجرای کیفر:
گفتار اول) ارزیابی حقوق بشری توانایی تصرف انسان در اعضایش
گفتار دوم) نگرش حقوق بشر به مساله امکان و جواز پیوند عضو جانی پس از قصاص
فصل چهارم:تحلیل ادله فقهی امکان اهدای اعضا پس از قصاص و اجرای
فصل چهارم
مبحث اول – تبیین موضوع
مبحث دوم – تحلیل ادله فقهی امکان اهدای اعضا پس از قصاص و اجرای
گفتار اول – استدلال مخالفان
گفتار دوم – دلایل موافقان
گفتار سوم – اهمیت حفظ جان مومن در اسلام
گفتار چهارم – ولایت بر تمامیت جسمانی
گفتار پنجم – جواز وصیت به اهدای
مبحث سوم – پیوند و اهدای عضو قطع شده پس از اجرای حد و قصاص
گفتار اول – نظریات فقه
گفتار دوم – امکان پیوند عضو پس از حد یا قصاص
مبحث چهارم – جواز فروش اعضا پس از اجرای قصاص و حدود
گفتار اول – تحلیل فقه اجتماعی
گفتار دوم – تحلیل حقوقی
مبحث پنجم – بررسی ظرفیت های حقوقی
مبحث ششم – نظریات جدید در اهدای اعضا پس از قصاص و حدود
گفتار اول – برداشتن عضو محکوم به اعدام
گفتار دوم – تخفیف در نوع مجازات به شرط واگذاری عضو
گفتار سوم – واگذار نمودن عضو برای پیوند به جای تعزیر
گفتار چهارم – اهدای عضو در برابر عفو از قصاص
گفتار پنجم – حکم به قطع و اهدای عضو برای تخفیف مجازات
مبحث هفتم – نظر مراجع عظام تقلید در مقوله اهدای عضو
فصل پنجم:نتیجه گیری
کلیدواژه ها
- قصاص عضو
- قصاص
- پیوند عضو
- کیفر