چالش‌های حقوقی قابلیت‌های فضای سایبری در پرتو ماده 36 پروتکل یکم الحاقی 1977

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حقوقی بین المللی
عنوانچالش‌های حقوقی قابلیت‌های فضای سایبری در پرتو ماده 36 پروتکل یکم الحاقی 1977
نویسندهحسین شریفی طرازکوهی
جعفر برمکی
محور موضوعیحقوق بین الملل
حقوق بین الملل بشردوستانه
سال نشر۱۳۹۹
منتشر شده درنشریه حقوقی بین المللی
دوره۳۷
شماره۶۲
دانلود مقالهدانلود از سایت نشریه


چالش‌های حقوقی قابلیت‌های فضای سایبری در پرتو ماده 36 پروتکل یکم الحاقی 1977 عنوان مقاله ای از حسین شریفی طرازکوهی و جعفر برمکی است که در اردیبهشت 1399 و در شماره 62  مجله حقوقی بین المللی منتشر شده است.

چکیده

بیش از چهار دهه از تصویب ماده 36 پروتکل اول الحاقی به کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو به‌عنوان هنجار ارزیابی حقوقی سلاح‌ها، ابزار و روش‌های جدید جنگی می‌گذرد. معیارهای مندرج در این ماده بر اساس سلاح‌هایی تدوین شده که در زمان تصویب آن وجود داشت. توسعه فناوری‌های جدید، سلاح‌هایی را پدید‌ آورده که برای هنجارهای نظارتی احراز قانونی­بودن آن‌ها دشواری‌هایی ایجاد کرده است. فضای سایبری به‌عنوان یکی از این فناوری‌ها، قابلیت‌هایی دارد که ممکن است به‌عنوان سلاح برای ورود خسارت و جراحت در مخاصمات مسلحانه به کار گرفته شود. آیا ماده 36 پروتکل یکم الحاقی می‌تواند چنین قابلیت‌هایی را بر اساس حقوق بین‌الملل بشردوستانه قانونمند کند؟ به‌دلیل جدیدبودن این قابلیت‌ها و دشواری در اطلاق آن‌ها به‌عنوان سلاح، بررسی حقوقی آن‌ها در پرتو ماده 36 پروتکل یکم الحاقی  چالش‌هایی دارد. بررسی ارکان ماده 36 به‌ همراه ماهیت قابلیت‌های فضای سایبری نشان داد که ارزیابی حقوقی آن‌ها با دشواری‌هایی روبه‌روست، مانند فقدان قواعد و مقرراتی که صریحاً استفاده از فضای سایبری را منع یا مجاز کرده باشد، سپردن تعریف سلاح به دول عضو پروتکل، تعریف سلاح جدید، عدم اطلاق شئ به داده‌های رایانه‌ای برای تلقی قابلیت سایبری به‌عنوان سلاح، فقدان اجماع بین‌المللی در خصوص آثار به­کارگیری قابلیت‌های سایبری، فقدان مقرره­ای در خصوص الزام افراد و گروه‌های تولیدکننده سلاح‌های سایبری برای ارزیابی حقوقی و مهم‌تر از همه، درهم­تنیدگی شبکه‌های نظامی و غیرنظامی که احتمال دارد با کاربرد قابلیت‌های سایبری، شبکه‌های غیرنظامی حیاتی آلوده شده و رعایت اصول بنیادین حقوق بین‌الملل بشردوستانه اعم از تفکیک، تناسب، ضرورت نظامی و اتخاذ اقدامات احتیاطی را با فناوری امروز غیرممکن کند.

کلیدواژه ها

مواد مرتبط

  • ماده 36 پروتکل یکم الحاقی(1977) به کنوانسیون های چهارگانه 1949 ژنو
  • ماده 35 پروتکل یکم الحاقی(1977) به کنوانسیون های چهارگانه 1949 ژنو
  • ماده 8 کنوانسیون های چهارگانه ژنو 1949
  • ماده 49 پروتکل یکم الحاقی(1977) به کنوانسیون های چهارگانه 1949 ژنو