چالش های فراروی تحقیقات مقدماتی در جرایم سایبری
 | |
| عنوان | چالش های فراروی تحقیقات مقدماتی در جرایم سایبری |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | آرش محمدی تشکری |
| استاد راهنما | فرید محسنی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۴ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس |
چالش های فراروی تحقیقات مقدماتی در جرایم سایبری عنوان پایان نامه ای است که توسط آرش محمدی تشکری، با راهنمایی فرید محسنی در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس دفاع گردید.
چکیده
فضای سایبر،دنیایی جدید با ویژگیهای عمدتا منحصر به فرد است که دستاورد توسعه وارتقای فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی به شمار می آید. از ویژگیهای جرایم سایبری ، وقوع در فضای مجازی ، مشکل بودن کشف،بالابودن رقم سیاه و عدم همکاری قربانیان، سرعت ، کثرت و سهولت ارتکاب، ارزان بودن،بی مرز بودن، ناشناختگی،اتوماتیک بودن و ... می باشد که درجرایم دیجیتال موجب ظهور گونه ای متمایز از جرایم شده است. دادسرا در انجام تحقیقات مقدماتی جرایم سایبری با مشکلات متعددی روبرو است که عبارت است از حفظ آثار و علایم و جمع آوری ادله وقوع جرم ، شناسایی ، یافتن و جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم و در بین ضوابط و اصول قانونی حاکم بر تحقیقات مقدماتی در خصوص جرایم سایبری موضوع احراز صلاحیت ، تفتیش ، توقیف و شنود در محیط سایبر ضمن اینکه از ضوابط عمومی حاکم بر فضای سنتی تبعیت می کند اما دارای ضوابط خاصی نیز می باشد. این موارد را می توان از جمله موضوعات چالشی تحقیقات مقدماتی جرایم سایبری دانست . مهم ترین بخش از دادرسی مربوط به فناوری الکترونیکی ناظر به ادله اثبات دعوا است. حقوق سنتی به دلیل گسترش فناوری های نوین با چالش های جدیدی روبرو شده است، به طوریکه با جایگزینی ادله غیرقابل رویت و غیرملموس در عرصه فناوری الکترونیکی و اطلاعاتی با ادله ملموس و قابل رویت ، مقامات قضایی با مشکلات عدیده ای درزمینه تحقیق ، تفتیش و جمع آوری ادله مواجه شده اند. دلایل الکترونیکی انعکاس متفاوتی از سایر دلایل مطروحه در دنیای فیزیکی دارند و به علت دارا بودن ویژگی های منحصر به فرد خود مستلزم قواعد و تدابیر جدیدی می باشند. به همین خاطر بحث ارزش اثباتی و همچنین جمع آوری و حفظ تمامیت و اعتبار آن ها برای ارایه در رسیدگی های قضایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است . هدف از این پژوهش ، بررسی چالشهای فرا روی تحقیقات مقدماتی درجرایم سایبری می باشد که به صورت کتابخانه ای انجام گرفته است.
ساختار و فهرست پایان نامه
چکیده ۱
مقدمه ۲
فصل اول : صلاحیت کیفری درجرایم سایبری ۹
مبحث اول : بررسی مفاهیم صلاحیت کیفری وجرم سایبری ۱۰
گفتار اول : صلاحیت کیفری وانواع آن ۱۰
بند اول : صلاحیت داخلی ۱۲
الف – صلاحیت ذاتی
ب – صلاحیت محلی ۱۴
بند دوم : صلاحیت خارجی
الف – صلاحیت سرزمینی
ب – صلاحیت فراسرزمینی
گفتار دوم : فضای سایبر و جرم سایبری ۲۱
بند اول : فضای سایبر ۲۱
بند دوم : جرم سایبری ۲۵
الف – ویژگی های منحصر به فرد جرایم سایبری ۲۸
ب – انواع جرایم سایبری ۳۲
مبحث دوم : رویکردهای تعیین صلاحیت کیفری درجرایم سایبری وتعارض صلاحیت ها ۳۳
گفتار اول : رویکردهای مبتنی بر قواعد سنتی صلاحیت ۳۳
بند اول : صلاحیت داخلی ۳۵
الف – صلاحیت ذاتی
ب – صلاحیت محلی ۳۴
بند دوم : صلاحیت خارجی ۳۶
الف – صلاحیت سرزمینی ۳۶
۱– نظریه محل استقرار وسیله موثر در ارتکاب جرم ۳۷
۲– نظریه محل بارگذاری و پیاده سازی ۴۰
۳– نظریه محل تحقق اثر یا نتیجه جرم ۴۱
۴– نظریه تارنما(وب سایت)بعنوان محل ارتکاب جرم ۴۲
ب – صلاحیت فراسرزمینی ۴۳
۱– صلاحیت شخصی(تابعیتی) ۴۳
۲– صلاحیت حمایتی ۴۶
۳– صلاحیت جهانی ۵۰ گفتار دوم : رویکرد مبتنی برقواعد غیرسنتی صلاحیت و تعارض صلاحیتها ۵۴
بند اول : رویکردمبتنی برقواعد غیرسنتی صلاحیت ۵۴
الف – نظریه فضاهای بین المللی ۵۴
ب – رویکرد دادگاه سایبری (دیجیتالی) ۶۰
ج – رویکرد ارتباط حداقلی یا ارتباط منطقی ۶۰
بند دوم : تعارض صلاحیتها ۶۲
الف – تعارض مثبت در صلاحیت ۶۲
ب – تعارض منفی در صلاحیت ۶۵
فصل دوم : ارزش اثباتی و استنادپذیری ادله الکترونیکی در جرایم سایبری ۷۲
مقدمه ۷۱
مبحث اول : ماهیت ادله الکترونیکی وانواع آن ۷۳
گفتار اول : مفهوم دلیل ۷۴
بند اول : تعریف لغوی ۷۴
بند دوم : تعریف اصطلاحی ۷۴
گفتار دوم : ادله الکترنیکی چیست؟ ۷۵
بند اول : مفهوم داده پیام و دلیل الکترونیکی ۷۵
بنددوم : تفاوت دلیل الکترونیکی و دلیل سنتی ۷۴
بند سوم : ماهیت دلایل الکترونیکی
گفتار سوم : انواع ادله کیفری ۷۸
بند اول : سامانه رایانه ای ۷۸
بند دوم : اجزای واحد پردازش مرکزی(یو پی اس )
بند سوم : اجزای شبکه
بند چهارم : رسانه ها و واسطه ای ذخیره سازی قابل انتقال ۸۰
مبحث دوم : تحقیقات مقدماتی در جرایم سایبری ۸۱
مقدمه
گفتار اول : اصول لازم الرعایه در تفتیش و توقیف در محیط سایبر
بند اول : ضوابط مشترک تفتیش و توقیف در فضای سایبر و سنتی ۸۴
الف – ضوابط صدور دستور تقتیش و توقیف ۸۵
ب – ضوابط اجرای دستور تفتیش ۸۸
گفتار دوم : روشها و مراحل کشف ادله الکترونیکی در امور کیفری
بند اول : نگهداری داده ها ۹۴
بند دوم : حفظ فوری داده های رایانه ای ذخیره شده ۹۷
بند سوم : ارایه داده ها
بند چهارم : تفتیش وتوقیف داده ها یا سیستم های رایانه ای ۹۹
مبحث سوم : قواعد و مقررات ناظر بر استناد پذیری ادله الکترونیکی
مقدمه ۱۰۴
گفتار اول : قواعد عمومی ناظر بر استنادپذیری ادله الکترونیکی
بند اول : هویت پدیدآورنده ادله الکترونیکی ۱۰۸
الف – فرآیند احراز هویت پدیدآورنده داده های الکترونیکی ۱۱۰
– اعطای هویت ۱۰۶
– اعطای شناسه یا ویژگی
– تایید یا تجویز ۱۱۲
ب – ابزارهای احراز هویت پدیدآورنده داده های الکترونیکی ۱۰۸
ج – حریم داده های الکترونیکی ۱۱۱
بند دوم : اعتبار ادله الکترونیکی ۱۱۳
الف – قاعده بهترین دلیل ۱۱۳
ب – استناد ناپذیری ادله سماعی ۱۱۶
۱– استثنای سوابق شغلی ۱۱۷
۲– استثنای پذیرش طرف مقابل ۱۱۸
– استثنای سوابق رایانه ای صِرف ۱۱۸
بند سوم : امضای دیجیتال ۱۱۹
الف – فناوری و زیرساخت امضای دیجیتال ۱۲۰
ب – ماهیت و ارزش اثباتی امضای دیجیتال
گفتار دوم : قواعد خاص ناظر بر استنادپذیری ادله الکترونیکی ۱۲۴
بند اول : قواعد علوم قانونی ناظر بر اقدامات مجریان قانون ۱۲۶
الف – اجرای ضوابط علوم قانونی بر روی سیستم های رایانه ای ۱۲۶
– شناسایی سیستم های رایانه ای ۱۲۷
– محافظت ، جمع آوری و مستندسازی ۱۲۸
– طبقه بندی ، مقایسه و ماهیت انگاری ۱۲۹
– بازسازی ۱۲۹
ب – اجرای ضوابط علوم قانونی بر روی شبکه های رایانه ای ۱۳۰
بند دوم : قواعد حقوقی ناظر بر اقدامات مجریان قانون ۱۳۸
الف – داده شکلی
ب – داده محتوا ۱۳۴
نتیجه گیری ۱۳۷
منابع فارسی ۱۴۱
منابع غیر فارسی
چکیده انگلیسی
کلیدواژه ها
- تحقیقات مقدماتی
- تحقیقات مقدماتی
- جرم سایبری
- شواهد الکترونیکی
- فضای مجازی
- قانون
- رسیدگی کیفری