چالش های نظام کیفری ایران در حمایت از شاکی خصوصی

عنوان	چالش های نظام کیفری ایران در حمایت از شاکی خصوصی
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	کوثر شکریان کوکنده
استاد راهنما	سید ابراهیم قدسی
استاد مشاور	اسماعیل هادی تبار
مقطع	دکتری
سال دفاع	۱۳۹۹
دانشگاه	دانشگاه مازندران

چالش های نظام کیفری ایران در حمایت از شاکی خصوصی عنوان رساله ای است که توسط کوثر شکریان کوکنده، با راهنمایی سید ابراهیم قدسی و با مشاوره اسماعیل هادی تبار در سال ۱۳۹۹ و در مقطع دکتری دانشگاه مازندران دفاع گردید.

چکیده

علی رغم تلاش قانونگذار برای حمایت از شاکی در فرآیند رسیدگی و در نظر گرفتن تضمینات حمایتی از وی در این مراحل باز هم شاکی در رسیدن به حقوق خود دچار مشکل است. با وجود پیشرفت های حقوق کیفری، نقش شاکی به طور گسترده ای به گزارش تخلفات و ارایه دلایل، تنزل داده شده است. آن ها در محاکم احساس راحتی نمی کنند و دادگاه ها اصولا محیط های ناخوشایندی برای آن ها هستند. این مسیله در مورد شاکیان زن به مراتب سخت تر است زیرا زنان پس از ورود به محاکم قضایی با محیطی مردانه مواجه می شوند و به دلایل فرهنگی و اسلامی حاکم بر جامعه سخن گفتن از واقعه ی مجرمانه برای آنان بسیار سخت و گاهی غیر ممکن است. همچنین شاکی پس از ورود به محاکم قضایی حق ارایه دیدگاه ها، احساسات، ناراحتی ها و درد و رنج های خود را ندارد و صرفا باید به سوال هایی که از وی پرسیده شده پاسخ گوید. علاوه بر این که از جهات مالی، پزشکی و روانی نیز حمایت چندانی از وی به عمل نمی آید. پرداخت هزینه های شکایت، حق الوکاله های سنگین، از دست دادن شغل و اعتبار بازاری و سایر خسارات غیر مستقیم مورد توجه قانونگذار قرار نگرفته است. همچنان که هیچ مراکز خدماتی یا درمانی وجود ندارند که به شاکی خدمات پزشکی یا مشاوره های روانی ارایه دهند. مشکلات اجتماعی و فرهنگی پس از وقوع جرم نیز اگر لحاظ شود، مشخص می گردد که حمایت قانونگذار از شاکی در مقابل این حجم از بی توجهی و بی مهری، ناچیز است. علاوه بر این اصول و نهادهایی در قانون ما وجود دارند که حقوق شاکی را به چالش می کشانند. نهادهای مانند اصل برایت که کفه ی ترازوی عدالت را به نفع متهم سنگین می کند و از ابتدا با نگاه یکجانبه متهم را بی گناه دانسته و شاکی را مسیول اثبات ادعای خود می داند. نهادی نظیر مرور زمان بی آن که شاکی در موضوع امر دخالتی داشته باشد، حق قانونی او را سلب می کند، و یا حق سکوت که به متهم اجازه می دهد حقیقت را در زیر سایه سکوت پنهان دارد و حقوقی از این قبیل که همگی حقوق و منافع شاکی را به چالش می کشانند. به این ترتیب که در پایان روند پر پیچ و خم دادرسی، شاکی به مثابه ی خواهان دعوای حقوقی صرفا خساراتش جبران شده است. و شاید اگر شاکی از نتیجه دعوای کیفری مطلع بود اقدام به طرح شکایت نمی کرد و به این ترتیب مورد بزه دیدگی ثانویه نیز قرار نمی گرفت. راه برون رفت از این چالش ها حفظ حقوق شاکی در کنار حقوق متهم است به گونه ای که که تعادل و توازنی منطقی بین حقوق طرفین ایجاد شود و از تضییع حقوق آن ها جلوگیری شود. راه کاری که به نظر نویسنده می تواند قابل توجه باشد استفاده از نهادهای عدالت ترمیمی نظیر میانجیگری، کنفرانس و هم اندیشی، بهره گیری از سازوکار توافقی سازی سه جانبه حقوق کیری و راه برد عدالت توافقی بیمه مدار می باشد. هریک از این روش ها به شیوه ی منحصر به فرد خود تلاش دارند تا با حفظ توازن میان حقوق شاکی و متهم زمینه ی اصلاح و بازپروری مجرم، جبران ضرر و زیان بزه دیده و در عین حال احساس رضایت وی را فراهم آورند چرا که نقشی که در این نهادها به بزه دیده داده می شود و یا تلاشی که جهت جبران ضرر و زیان او صورت می گیرد قابل توجه است. از این رو در نوشتار حاضر، در سه فصل، و در ابتدا به حقوق شاکی در نظام کیفری ایران، سپس چالش های پیش روی او از حیث روانی، عاطفی، اقتصادی، جنسیت و چالش های ناشی از حقوق متهم پرداخته شده و در نهایت راهبردی نیز جهت حفظ حقوق شاکی پیشنهاد شده است.

ساختار و فهرست رساله

فهرست نوشتار چکیده.............

اختصارات..................................................................................................................................................................۱۹ مقدمه......................

۱. بیان مساله..........

۲. سوال های پژوهش

۳. پیشینه پژوهش

۴. فرضیه های پژوهش

۵– حدود پژوهش

۶. اهداف پژوهش

۷. مبانی نظری پژوهش

۸. روش شناسی پژوهش

فصل اول: کلیات

۱–۱. مفاهیم...........

۱–۱– ۱. مفهوم شاکی

۱– ۱– ۲. مفهوم بزه دیده

۱– ۱– ۳. مفهوم شاکی خصوصی

۱– ۱– ۴. مفهوم مدعی خصوصی

۱– ۱– ۵. مفهوم اعلام کننده جرم

۱– ۱– ۶. اعلام کننده جرم و شاکی خصوصی

۱– ۱– ۷. ارتباط مفهوم شاکی و بزه دیده

۱– ۲. اقسام شاکی

۱– ۲– ۱. شاکی دعوای عمومی و خصوصی

۱– ۲– ۲. شاکی حرفه ای و موردی

۱– ۲– ۳. شاکی حقیقی و حقوقی

۱– ۳. مبانی حمایت از شاکی خصوصی

۱– ۳– ۱. مبنای فلسفی و ایدیولوژیک

۱– ۳– ۲. مبنای ارزشی

۱– ۳– ۳. اجرای نظم

۱– ۳– ۴. اجرای عدالت

۱– ۳– ۵. تامین امنیت قضایی

۱– ۳– ۶. تشفی خاطر

۱– ۳– ۷. جبران خسارت

۱– ۳– ۸. قاعده لاضرر

۱– ۳– ۹. مبانی جرم شناختی.................................................................................................... ......................۳۶ ۱– ۴. آثار عملی حمایت از حقوق شاکی خصوصی

۱– ۴– ۱. افزایش میزان موفقیت اقدامات پیشگیری از جرم

۱– ۴– ۲. شناخت نیازهای شاکی و تامین آن

۱– ۴– ۳– آشکار شدن جرایم

۱– ۴– ۴. کاهش ارتکاب جرم

۱– ۵. حقوق شاکی خصوصی در نظام کیفری ایران

۱– ۵– ۱. آگاه سازی شاکی خصوصی از حقوق خود

۱– ۵– ۲. حفظ حقوق شهروندی شاکی خصوصی

۱– ۵– ۳. حق تعقیب

۱– ۵– ۴. حق داشتن وکیل

۱– ۵– ۵. حق پذیرش شکایت کتبی و شفاهی

۱– ۵– ۶. حق طرح دعوای خصوصی ضمن دعوای عمومی

۱– ۵– ۷. حق مطالبه خسارت

۱– ۵– ۸. معافیت موقت از هزینه دادرسی

۱– ۵– ۹. حق ارایه دلایل و مدارک جرم

۱– ۵– ۱۰. عدم سقوط حقوق خصوصی به واسطه سقوط حقوق عمومی

۱– ۵– ۱۱. حفظ امنیت بزه دیده

۱– ۵– ۱۱–۱. حفاظت در برابر متهم

۱– ۵– ۱۱– ۲. حفاظت در برابر نهادهای عدالت کیفری

۱– ۵– ۱۱– ۳. حفاظت در برابر رسانه های جمعی

۱– ۵– ۱۲. عدم تحمیل هزینه های ناشی از انجام وظایف ضابطان بر شاکی خصوصی

۱– ۵– ۱۳. برخورداری از حمایت سمن ها

۱– ۵– ۱۳– ۱. بزه دیدگان مورد حمایت سمن ها ۵۰ ۱– ۵– ۱۳– ۱–۱. اطفال و نوجوانان ۵۰ ۱– ۵– ۱۳– ۱– ۲. زنان

۱– ۵– ۱۳– ۱– ۳. اشخاص بیمار

۱– ۵– ۱۳– ۱– ۴. ناتوانان جسمی و ذهنی

۱– ۵– ۱۳– ۱– ۵. منابع طبیعی و میراث فرهنگی

۱– ۵– ۱۳– ۱– ۶. محیط زیست و بهداشت عمومی

۱– ۵– ۱۴. تقاضای صدور قرار ترک تعقیب

۱– ۵– ۱۵. برخورداری از رسیدگی بی طرفانه

۱– ۵– ۱۶. سرعت در انجام تحقیقات مقدماتی

۱– ۵– ۱۷. حق معرفی شهود و مطلعین

۱– ۵– ۱۸. حق مطالعه و اخذ رونوشت از اوراق پرونده

۱– ۵– ۱۹. حق مطالبه ی اسناد و مدارک مثبته ی حق

۱– ۵– ۲۰. حق درخواست تامین خواسته

۱– ۵– ۲۱. حق درخواست تحقیقات محلی و معاینه محل

۱– ۵– ۲۲. حق حضور در تحقیقات محلی و معاینه محل

۱– ۵– ۲۳. حق تقاضای ارجاع به کارشناس و اعلام نظر کتبی نسبت به نظریه کارشناسی

۱– ۵– ۲۴. استفاده از سامانه های رایانه ای و مخابراتی جهت طرح شکایت

۱– ۵– ۲۵. حق تحقیق غیر علنی و انفرادی

۱– ۵– ۲۶. حق محرمانگی تحقیقات

۱– ۵– ۲۷. حق اعتراض به قرار

۱– ۵– ۲۸. حق درخواست دستور منع خروج از کشور

۱– ۵– ۲۹. صلح و سازش با در نظر گرفتن مصلحت شاکی

۱– ۵– ۳۰. حق درخواست اخذ تامین از متهم

۱– ۵– ۳۱– حق درخواست جلب متهم

۱– ۵– ۳۲. حق درخواست انجام مواجهه حضوری

۱– ۵– ۳۳. رسیدگی غیابی

۱– ۵– ۳۴. حق استفاده از مترجم یا متخصص

۱– ۵– ۳۵. حق علنی بودن دادرسی

۱– ۵– ۳۶. ممنوعیت انتشار جزییات پرونده

۱– ۵– ۳۷. تعیین وکیل برای بزه دیده فاقد تمکن مالی در دادگاه

۱– ۵– ۳۸. حق رد دادرس

۱– ۵– ۳۹. حق اعتراض و تجدید نظر و فرجام

۱– ۵– ۴۰. حق تجدید نظرخواهی تبعی

۱– ۵– ۴۱. حق اجرای سریع احکام

فصل دوم: چالش های حمایت از شاکی خصوصی در حقوق ایران

۲– ۱. چالش های کیفری

۲– ۱– ۱. عدم آگاه سازی کافی شاکی از امتیازات موجود و روند رسیدگی

۲– ۱– ۲. لزوم ارایه دادخواست برای مطالبه خسارات ناشی از جرم در دادگاه

۲– ۱– ۳. عدم تعیین وکیل برای شاکی خصوصی فاقد تمکن در تحقیقات مقدماتی

۲– ۱– ۴. عدم الزام تعیین وکیل تسخیری برای شاکی خصوصی

۲– ۱– ۵. محدود بودن مطالعه و اخذ رونوشت از اوراق پرونده

۲– ۱– ۶. محدودیت های حمایت از اقلیت های مذهبی به عنوان شاکی

۲– ۱– ۷. عدم ارایه مشاوره به شاکی

۲– ۱– ۸. عدم توجه به دیدگاه ها و دل نگرانی های شاکی

۲– ۱– ۹. عدم مراقبت از سلامت عاطفی و روانی شاکی خصوصی

۲– ۱– ۱۰. نبود کمک پزشکی برای شاکی

۲– ۱– ۱۱. نبود حمایت حیثیتی

۲– ۱– ۱۲. بی توجهی به حق مجازات شدن مجرم به عنوان یکی از حقوقی شاکی خصوصی

۲– ۱– ۱۳. عدم توجه به شاکی خصوصی در تعیین نوع و میزان مجازات

۲– ۱– ۱۴. عدم تمهید جهت روبرو نشدن شاکی خصوصی و متهم در محاکم

۲– ۱– ۱۵. محدود بودن جبران خسارت توسط دولت

۲– ۱– ۱۶. فقدان صندوق های جبران خسارت

۲– ۱– ۱۷. امکان ادعای اعسار در محکومیت به دیه، ضرر و زیان ناشی از جرم و رد مال

۲– ۱– ۱۸. عدم انجام اقدامات حمایتی در بزه دیدگی سالمندان

۲– ۱– ۱۹. قضا زدایی جرایم درجه

و

۹۴ ۲– ۱– ۲۰. عدم توجه از جانب پلیس (ضابطین قضایی)

۲– ۱– ۲۱. عدم حفاظت از شاکی خصوصی غیر بزه دیده

۲– ۱– ۲۲. پرداخت هزینه طرح شکایت

۲– ۱– ۲۳. لزوم پرداخت هزینه های ایاب و ذهاب گواهان وحق الزحمه کارشناسان وغیره به درخواست شاکی

۲– ۱– ۲۴. محدودیت در مطالبه خسارات مادی، معنوی و ممکن الحصول

۲– ۱– ۲۵. عدم امکان دریافت حق الوکاله مازاد بر تعرفه از مشتکی عنه

۲– ۱– ۲۶. چالش های حمایت سمن ها از شاکیان خاص

۲– ۱– ۲۶– ۱. چالش های حقوقی

۲– ۱– ۲۶– ۱– ۱. محدود بودن سمن ها به اعلام جرم

۲– ۱– ۲۶– ۱– ۲. ابهام کیفیت شرکت سمن ها در جلسات دادرسی

۲– ۱– ۲۶– ۱– ۳. نبود معیاری جهت ارزیابی سمن ها

۲– ۱– ۲۶– ۱– ۴. فقدان ضمانت اجرا جهت تخلف سمن ها

۲– ۱– ۲۶– ۱– ۵– عدم آشنایی قضات با فلسفه ی وجودی سمن ها و کمک به آن ها

۲– ۱– ۲۶– ۲. چالش های پیراحقوقی

۲– ۱– ۲۶– ۲– ۱. ضعیف بودن ماهیت حقوقی سمن ها

۲– ۱– ۲۶– ۲– ۲. جزیره ای عمل کردن سمن ها

۲– ۱– ۲۶– ۲– ۳. عدم اعتماد مردم به سمن ها

۲– ۱– ۲۶– ۲– ۴. نبود شفافیت اطلاعات در جامعه

۲– ۱– ۲۶– ۲– ۵. کمبود همکاری با رسانه های جمعی

۲– ۱– ۲۶– ۲– ۶. عدم تخصص حرفه ای

۲– ۱– ۲۶– ۲– ۷. عدم تعهد

۲– ۱– ۲۶– ۲– ۸. فقدان پشتیبانی اجتماعی

۲– ۱– ۲۶– ۲– ۹. کمبود های مالی

۲– ۱– ۲۶– ۲– ۱۰. نبود بستر سازی جهت استفاده از مردم

۲– ۱– ۲۶– ۲– ۱۱. عدم اعتماد دولت به مردم

۲– ۱– ۲۶– ۲– ۱۲. بومی نبودن سمن ها

۲– ۲. چالش های اقتصادی

۲– ۲– ۱. از دست دادن اعتبار بازاری

۲– ۲– ۲. تزلزل در امنیت اقتصادی یا از دست دادن امنیت مالی

۲– ۲– ۳. تعمیر یا جایگزینی اموال از دست رفته

۲– ۲– ۴. انجام هزینه های درمانی

۲– ۲– ۵. نصب اقدامات امنیتی

۲– ۲– ۶. از دست دادن شغل

۲– ۲– ۷. جابجایی منزل

۲– ۲– ۸. زمان و هزینه ی حضور در دادگاه

۲– ۳. چالش های ناشی از جنسیت شاکی خصوصی

۲– ۳– ۱. خشونت و بی مهری نسبت به زنان

۲– ۳– ۲. عوامل فرهنگی مانع طرح شکایت توسط زنان

۲– ۳– ۳. سوء ظن قضات به شاکی زن

۲– ۳– ۴. بالا بودن رقم سیاه جرایم جنسی علیه زنان

۲– ۳– ۵. وابستگی مالی شاکی زن به شوهر بزهکار

۲– ۳– ۶. تهدید شاکی توسط همسر بزهکار

۲– ۳– ۷. پایین بودن سن بلوغ در جرم تجاوز به عنف با رضا

۲– ۳– ۸. به رسمیت شناخته نشدن جبران خسارت جسمانی و روانی شاکی زن در جرایم تجاوز به عنف

۲– ۳– ۹. عدم تکافوی ادله اثبات جهت اثبات جرایم تجاوز به عنف

۲– ۳– ۱۰. عدم امکان تعقیب و تحقیق جرایم تجاوز به عنف در دادسرا

۲– ۳– ۱۱. لزوم طرح شکایت جرایم تجاوز به عنف در دادگاه کیفری یک

۲– ۳– ۱۲. مرد بودن اکثر قضات و کارمندان سیستم قضایی

۲– ۳– ۱۳. عدم الزام به وجود ضابط دادگستری زن برای شاکی خصوصی زن

۲– ۳– ۱۴. عدم پذیرش شهادت زنان به تنهایی جهت اثبات تجاوز

۲– ۴. چالش های اجتماعی

۲– ۴– ۱. ترس از تنها ماندن

۲– ۴– ۲. ترس از خروج از خانه

۲– ۴– ۳. بی اعتمادی نسبت به دیگران

۲– ۴– ۴. حساسیت و زودرنجی در ارتباط با دیگران

۲– ۴– ۵. سرزنش اجتماعی

۲– ۴– ۶. بازگشت سخت به جامعه

۲– ۴– ۷. انزوای عاطفی توسط دیگران

۲– ۴– ۸. افت تحصیلی

۲– ۴– ۹. از هم پاشیدن زندگی خانوادگی

۲– ۴– ۱۰. اختلال در نقش های والدگری

۲– ۴– ۱۱. اختلال در ارتباط با دوستان

۲– ۴– ۱۲– کاهش بازدهی شغلی

۲– ۴– ۱۳. بزه دیدگی ثانویه

۲– ۵. چالش های روانی و عاطفی

۲– ۵– ۱. از دست دادن اعتماد به نفس

۲– ۵– ۲. احساس گناه و شرمساری

۲– ۵– ۳. افسردگی

۲– ۵– ۴. استرس

۲– ۵– ۵. احساس ناامیدی

۲– ۵– ۶. احساس خشم و عصبانیت

۲– ۵– ۷. انکار

۲– ۵– ۸. فوبیای جرم

۲– ۶. چالش های جسمانی

۲– ۶– ۱. جراحات جسمی

۲– ۶– ۲. اختلال اشتها

۲– ۶– ۳. اختلالات خواب

۲– ۶– ۴. اختلال در روابط زناشویی

۲– ۶– ۵. از دست دادن سلامتی جسمی (بیماری های جسمی)

۲– ۶– ۶. بارداری و لزوم حفظ جنین ناشی از تجاوز

۲– ۶– ۶– ۱. ضرورت های اجتماعی

۲– ۶– ۶– ۲. تقصیر دولت

۲– ۶– ۶– ۳. دفاع از خود

۲– ۶– ۶– ۴. مالکیت زن بر بدن خود

۲– ۶– ۶– ۵. اصل عدالت

۲– ۶– ۶– ۶. مشکلات پیش روی جنین متواد از تجاوز

۲– ۶– ۶– ۷. از منظر پزشکی

۲– ۶– ۶– ۸. عسر و حرج

۲– ۶– ۶– ۹. فتوای فقها

۲– ۶– ۶–۱۰. موضع بین المللی

فصل سوم: چالش های حقوق شاکی خصوصی، ناشی از حقوق بزهکار

۳– ۱. چالش ها

۳– ۱– ۱. اصل برایت

۳– ۱– ۲. اصل برابری سلاح ها مختص متهم

۳– ۱– ۳. حق سکوت

۳– ۱– ۴. عفو

۳– ۱– ۵. نسخ قانون

۳– ۱– ۶. مرور زمان

۳– ۱– ۷. توبه

۳– ۱– ۸. کیفیات مخففه

۳– ۱– ۹. تعویق صدور حکم

۳– ۱– ۱۰. تعلیق تعقیب

۳– ۱– ۱۱. تعلیق اجرای مجازات

۳– ۱– ۱۲. نظام نیمه آزادی

۳– ۱– ۱۳. نظام آزادی مشروط

۳– ۱– ۱۴. نظارت تحت سامانه های الکترونیکی

۳– ۱– ۱۵. مجازات های جایگزین حبس

۳– ۱– ۱۶. معافیت از کیفر

۳– ۱– ۱۷. قاعده درا

۳– ۲. حل چالش ها

۳– ۲– ۱. ضرورت ایجاد توازن بین حقوق شاکی خصوصی و متهم

۳– ۲– ۲. راهکارهای ایجاد توازن بین حقوق شاکی خصوصی و متهم

۳– ۲– ۲– ۱. استفاده از نهاد های عدالت ترمیمی

۳– ۲– ۲– ۱– ۱– اهداف عدالت ترمیمی

۳– ۲– ۲– ۱– ۲. ویژگی های عدالت ترمیمی

۳– ۲– ۲– ۱– ۳. مزیت نهادهای ترمیمی

۳– ۲– ۲– ۱– ۴. انواع نهاد های عدالت ترمیمی

۳– ۲– ۲– ۱– ۴– ۱. میانجی گری

۳– ۲– ۲– ۱– ۴– ۱– ۱. میانجی گری کیفری جامعوی

۳– ۲– ۲– ۱– ۴– ۱– ۲. میانجی گری کیفری جامعوی با نظارت مقام قضایی

۳– ۲– ۲– ۱– ۴– ۱– ۳. میانجی گری کیفری قضایی– پلیسی درون سیستمی

۳– ۲– ۲– ۱– ۴– ۲. کنفرانس یا هم اندیشی

۳– ۲– ۲– ۱– ۴– ۳. پنل های بزه دیده _ بزهکار

۳– ۲– ۲– ۱– ۴– ۴. هییت های ترمیمی جامعه محلی

۳– ۲– ۲– ۱– ۴– ۵. برنامه های کمک به قربانی

۳– ۲– ۲– ۱– ۴– ۶. حلقه های عدالت ترمیمی

۳– ۲– ۲– ۱– ۴– ۶– ۱. مدل ناواجو

۳– ۲– ۲– ۱– ۴– ۶– ۲. مدل صدور حکم

۳– ۲– ۲– ۱– ۴– ۶– ۳. مدل التیام

۳– ۲– ۲– ۲. عدالت توافقی سه جانبه

۳– ۲– ۲– ۲– ۱. مشکل توافقی سازی دوجانبه

۳– ۲– ۲– ۲– ۲. ویژگی عدالت توافقی

۳– ۲– ۲– ۲– ۲– ۱. سه جانبه بودن

۳– ۲– ۲– ۲– ۲– ۲. توجه به شاکی و بزه دیده

۳– ۲– ۲– ۲– ۲– ۳. تامین امنیت شاکی و بزه دیده

۳– ۲– ۲– ۲– ۲– ۴. رضایت متهم

۳– ۲– ۲– ۲– ۲– ۵. همکاری متهم

۳– ۲– ۲– ۲– ۲– ۶. به مصلحت طرفین بودن

۳– ۲– ۲– ۲– ۲– ۷. قراردادی بودن

۳– ۲– ۲– ۲– ۲– ۸. حفظ استقلال و بی طرفی مقام قضایی

۳– ۲– ۲– ۲– ۲– ۹. رعایت فرصت بازتوانی شاکی و بزه دیده

۳– ۲– ۲– ۲– ۲– ۱۰. کیفری بودن

۳– ۲– ۲– ۲– ۲– ۱۱. ارزیابی و جبران ضرر و زیان ناشی از جرم

۳– ۲– ۲– ۲– ۲– ۱۲. ساختار شکن بودن

۳– ۲– ۲– ۲– ۲– ۱۳. سریع بودن

۳– ۲– ۲– ۳. عدالت توافقی بیمه مدار

۳– ۲– ۲– ۳– ۱. فایده ی عدالت توافقی بیمه مدار

۳– ۲– ۲– ۳– ۱– ۱. پیشگیری از وقوع جرم

۳– ۲– ۲– ۳– ۱– ۲. جبران خسارت

۳– ۲– ۲– ۳– ۱– ۳. تضمین حقوق بزه دیده

۳– ۲– ۲– ۳– ۱– ۴. پیشگیری از تکرار جرم

۳– ۲– ۲– ۳– ۱– ۵. کمک به کشف جرم

۳– ۲– ۲– ۳– ۱– ۶. جبران خسارت بزه دیده در صورت عدم دسترسی به متهم

۳– ۲– ۲– ۳– ۲. موضع فعلی حقوق ایران در رابطه با مسیولیت بیمه در جرایم

۳– ۲– ۲– ۳– ۳. کنشگران عدالت توافقی بیمه مدار

۳– ۲– ۲– ۳– ۴. مسیول پرداخت حق بیمه

۳– ۲– ۲– ۳– ۵. موضوع بیمه

۳– ۲– ۲– ۳– ۵– ۱. ضرر و زیان مادی

۳– ۲– ۲– ۳– ۵– ۲. ضرر و زیان معنوی

۳– ۲– ۲– ۳– ۵– ۳. منافع ممکن الحصول (عدم النفع)

۳– ۲– ۲– ۳– ۵– ۴. ضرر و زیان جسمانی

نتیجه...................

پیشنهادات..........

فهرست منابع.

کارنامک...............

چکیده انگلیسی........................................................................................................................................................۲۳۶

کلیدواژه ها

• متهم
• حقوق شاکی
• چالش ها
• عدالت ترمیمی
• توافقی سازی
• بیمه جنایی