چرخش نخبگان سیاسی در ایران در اواخر قرن نوزدهم

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

چرخش نخبگان سیاسی در ایران در اواخر قرن نوزدهم نام مقاله‎‌ای از رزا اکرم پور است که در شماره هفدهم (دی 1384) نشریه پژوهش حقوق عمومی منتشر شده است.

چکیده

در طول قرن نوزدهم جامعه ایران دستخوش تحولاتی شد که تعادل نسبی‌ نظام اجتماعی ایران را به هم زد و سبب تضعیف نخبگان حاکم و پدیدار شدن‌ نخبگان جدیدی در درون طبقات غیر حاکم گردید.نخبگان حاکم یا اعمال‌کنندگان مستقیم قدرت سیاسی در آن دوران عبارت بودند از صدر اعظم‌ها و وزرا و دولتمردان طراز اول،سرداران و رؤسای لشکری و حکام ایالات و ولایات و رؤسای ایلات و عشایر.نخبگان جدید نیز در سراسر قرن در نقشهای‌ مختلف ظهور نمودند.در این مقاله ضمن بررسی جامعه ایران در وضعیت پایدار قبل از انقلاب مشروطیت،به عنوان یک سیستم اجتماعی متعادل،عوامل‌ ایجادکننده عدم تعادل در این جامعه به عنوان عوامل موثر در پیدایش نخبگان‌ جدید و سرانجام نحوه و میزان وقوع چرخش نخبگان در طول نخبگان در طول قرن نوزدهم و نیز در طی انقلاب مشروطیت بررسی می‌شود.نتیجه کلی تحقیق حاضر این‌ است که چرخش نخبگان در مقطع مورد بررسی محدود و نسبی بوده و به همین‌ دلیل تحولات ساختاری و بنیادی چشمگیری به واسطه انقلاب مشروطیت در ایران به وقوع نپیوسته است.

کلیدواژه‌ها

  • نخبگان حاکم
  • نخبگان غیر حاکم(جدید)
  • انقلاب مشروطیت
  • چرخش‌ نخبگان
  • فرسایش طبقه حاکمه