کاوشی در بنیان ها و جلوه های خصوصی سازی امنیت پلیس در نظام عدالت کیفری ایران و انگلستان

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
کاوشی در بنیان ها و جلوه های خصوصی سازی امنیت پلیس در نظام عدالت کیفری ایران و انگلستان
عنوانکاوشی در بنیان ها و جلوه های خصوصی سازی امنیت پلیس در نظام عدالت کیفری ایران و انگلستان
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجوسحر سهیل مقدم
استاد راهنمانسرین مهرا
استاد مشاورعلی صفاری، جعفر کوشا
مقطعدکتری
سال دفاع۱۴۰۱
دانشگاهدانشگاه شهید بهشتی


کاوشی در بنیان ها و جلوه های خصوصی سازی امنیت پلیس در نظام عدالت کیفری ایران و انگلستان عنوان رساله ای است که توسط سحر سهیل مقدم، با راهنمایی نسرین مهرا و با مشاوره علی صفاری و جعفر کوشا در سال ۱۴۰۱ و در مقطع دکتری دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

تولید و حفظ امنیت از مهم ترین مقولاتی است که از دیرباز تاکنون جزء مسوولیت دولت ها و نیروهای امنیتی به ویژه پلیس بوده است. محدودیت های مالی دولت ها و ناتوانایی کارگزاران دولتی امنیتی پس از جنگ جهانی دوم، گذار از امنیت دولتی به خصوصی را ابتدا در حوزه نظامی و سپس انتظامی در برخی کشورهای غربی اسان نمود. باتوجه به تجربه تقریبا موفق ایالات متحده امریکا و انگلستان از ورود بخش خصوصی به حوزه نظامی، شاهد شکل گیری شرکت های غیرنظامی ارایه دهنده خدمات حفاظتی و مراقبتی در کنار حافظان اصلی امنیت هستیم.در واقع، ظهور مالکیت خصوصی در سطح وسیع، پیشرفت سیستم های نظارتی فنی و دوربین های مداربسته، افزایش نرخ جرم و ناامنی و پیشی گرفتن تقاضاهای جامعه از منابع در دسترس پلیس دولتی، شرکت های خصوصی غیرنظامی تامین امنیت را با استقبال بسیاری روبه رو نمود و عاملان دولتی دریافتند که دیگر نمی توانند مجریان انحصاری تامین امنیت باشند. در نظام حقوقی ایران، پدیده نسبتا نوظهور ورود بخش خصوصی به حوزه امنیت در قالب موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی که مسیول اعزام نیرو (پلیس یار)به مراکز درخواست کننده خدمات مراقبتی هستند، جلوه قانونی یافته است. شباهت نظام حقوقی ایران به حقوق انگلستان در زمینه خصوصی سازی امنیت، موجب انتخاب و مقایسه این دو نظام حقوقی شد.در پژوهش حاضر با روشی توصیفی و تحلیلی و با استفاده از شیوه جمع اوری اطلاعات کتابخانه ای، مصاحبه و پرسش نامه مبانی ورود بخش خصوصی به حوزه امنیت و جلوه های ان مورد بررسی قرار می گیرد تا از رهگذر تطبیق و یافتن وجوه اشتراکی و افتراقی در دو نظام حقوقی یاد شده، علاوه بر امکان سنجی استفاده از بخش خصوصی در تامین امنیت در ایران و بررسی عملکرد کارگزاران خصوصی امنیت، راهکارهای مناسب تری ارایه گردد.

ساختار و فهرست رساله

مقدمه

الف: تعریف مساله و طرح موضوع

ب: اهمیت موضوع و ضرورت انجام ان

پ: پیشینه و موانع تحقیق

ت: اهداف و کاربردهای تحقیق

ث: پرسش های پژوهش

۱– پرسش های اصلی

۲– پرسش های فرعی

ج: فرضیه های پژوهش

چ: روش پژوهش و ساماندهی ان

ح: روش پژوهش

خ: ساماندهی پژوهش

بخش اول: مبانی، مفهوم و سیر تحول واگذاری تامین امنیت به بخش خصوصی در نظام عدالت کیفری

فصل اول: شناخت امنیت خصوصی و مبانی ان

مبحث اول: مفهوم شناسی و سیر تاریخی امنیت خصوصی

گفتار اول: مفهوم شناسی و گونه شناسی امنیت خصوصی

بند اول: پلیس و فعالیت های پلیسی

بند دوم: بخش خصوصی و حوزه امنیت

الف– امنیت

ب– خصوصی

بند سوم: گونه شناسی و ارکان امنیت خصوصی

الف– ماهیت امنیت خصوصی

ب– اقسام و ارکان خصوصی سازی امنیت

گفتار دوم: پیشینه ورود بخش خصوصی به حوزه امنیت

بند اول: امنیت خصوصی در بستر تاریخ

الف– پیش از قرن نوزدهم

ب– پس از قرن نوزدهم

بند دوم: دلایل ورود بخش خصوصی به حوزه امنیت

الف– رویکرد بحران مالی

ب– رویکرد ساختارگرا یا کثرت گرا

مبحث دوم: مبانی ورود بخش خصوصی در حوزه امنیت

گفتار اول:مبنای اقتصادی و جامعه شناسی سیاسی خصوصی سازی امنیت

بند اول: امنیت خصوصی در گفتمان اقتصادی ۵۰ الف– بخش خصوصی و کالایی شدن امنیت

ب– بخش خصوصی و شکل گیری مدیریت دولتی جدید در حوزه امنیت

بند دوم: امنیت خصوصی در گفتمان جامعه شناسی سیاسی

الف– تاثیر اندیشه نیولیبرال و دولت حداقلی بر ظهور و رشد خصوصی سازی امنیت

ب– رویکردهای سیاسی حاکم بر خصوصی سازی امنیت

۱– اصلاح طلبی

۲–مشروعیت گرایی

۳–قانون گرایی

گفتار دوم: مبانی جرم شناختی– قانونی خصوصی سازی امنیت

بند اول: امنیت خصوصی در اموزه های جرم شناسی

الف– نظریه فرصت ارتکاب جرم و پیشگیری وضعی از جرم

ب– نقش بخش خصوصی در رویکرد مشارکتی و اطمینان افرینی امنیتی

بند دوم: بسترهای قانونی خصوصی سازی امنیت

الف) بسترهای فراتقنینی

ب) بسترهای تقنینی

۱– مقررات تصریحی بر ورود بخش خصوصی به حوزه امنیت

۲– مقررات تلویحی بر ورود بخش خصوصی به حوزه امنیت

پ) بسترهای فروتقنینی

فصل دوم: خصوصی سازی امنیت؛ فرصت یا چالش برای امنیت دولتی

مبحث اول: امنیت خصوصی و دولتی؛ مشارکت یا رقابت

گفتار اول: مرز بین بخش خصوصی و دولتی در حوزه امنیت؛ نظریه و رویه

بند اول: رویکرد نظری

بند دوم: رویکرد کاربردی

گفتار دوم: تعامل کارگزاران دولتی و خصوصی امنیت؛ از وضع موجود تا وضع مطلوب

بند اول: الگوهای حاکم بر تعامل کارگزاران خصوصی و دولتی امنیت

الف) الگوهای مشارکتی

۱– الگوی حاکم بر اموال

۲– الگوی تقسیم کار

۳– الگوی خدمات مکمل

۴– الگوی همکاری موردی

۵– الگوی نیروهای ترکیبی

۶– الگوی تعاملات سازماندهی شده (تنظیم شده)

ب) الگوهای رقابتی

۱– الگوی نیروهای رقابت کننده

۲– الگوی اتحاد غیرقانونی بخش خصوصی و دولتی

بند دوم: گامی به سوی الگوی مطلوب بر تعامل کارگزاران خصوصی و دولتی امنیت

مبحث دوم: اینده پژوهی امنیت خصوصی در بستر الگوهای حاکم بر امنیت؛چالش ها و راهکارها

گفتار اول: تاثیر الگوهای امنیتی بر شناسایی بخش خصوصی در حوزه امنیت

بند اول: الگوهای حاکم بر امنیت

الف) انحصارگرایی

ب) حاکمیت شبکه ای (غیرمتمرکز)

پ) تکثرگرایی حمایت شده

ت) امنیت معکوس

بند دوم: بازخوانی ارکان امنیت دولتی با رویکرد بخش خصوصی

گفتار دوم: خصوصی سازی امنیت در بوته نقد

بند اول: خصوصی سازی امنیت و چالش های فرا رو

الف) برابری

ب) جبران خسارت

پ) مشارکت

ت) اطلاعات

ث) ارایه خدمات

ج) نقض حریم خصوصی و حق خلوت

بند دوم: راهکارهایی برای چالش ها

دستاورد بخش

بخش دوم: جلوه های ورود بخش خصوصی به حوزه امنیت

فصل اول: ماموران خصوصی امنیت و فعالیت های پلیسی

مبحث اول: رکن انسانی امنیت خصوصی

گفتار اول: ماموران امنیت خصوصی

بند اول: الزامات عمومی

بند دوم: الزامات اختصاصی

الف– گذراندن دوره های اموزشی خاص

ب– پوشیدن لباس فرم مخصوص

ج– کسب مجوز فعالیت

گفتار دوم: مدیران امنیت خصوصی

بند اول: الزامات عمومی

بند دوم: الزامات اختصاصی

مبحث دوم: فعالیت های ماموران امنیت خصوصی

گفتار اول: ماهیت فعالیت ها

بند اول: محافظت و مراقبت

بند دوم: پیشگیری از جرم و حفظ نظم

بند سوم: جمع اوری و به اشتراک گذاشتن اطلاعات

بند چهارم: ارایه خدمات مشتری محور

بند پنجم: مقابله با حوادث

بند ششم: کنترل دسترسی

بند هفتم: اجرای مقررات

گفتار دوم: قلمرو فعالیت ها

بند اول: در بستر وجوه اشتراکی

الف– مراقبت و حفاظت

ب– جابه جایی اشیاءبهادار

پ– ارایه خدمات مشاوره

ت– نظارت بر فضای عمومی (دوربین مداربسته)

بند دوم: در بستر وجوه افتراقی

الف– حفاظت شخصی

ب– کاراگاه خصوصی

پ– نگه داشتن کلید

ت– توقیف کردن وسیله نقلیه

فصل دوم: واکاوی قانونی قلمرو اختیارات ماموران خصوصی امنیت

مبحث اول: ضوابط تقنینی و فروتقنینی حاکم بر ماموران خصوصی امنیت

گفتار اول: ابزارهای قانونی ماموران

بند اول: ابزارهای قانونی عمومی

الف)حق بر پرسیدن

ب)حق بر دستگیری

بند دوم: ابزارهای قانونی انحصاری

الف) حق قانونی بر بیرون راندن افراد از اموال خصوصی

ب) حق قانونی بر تفتیش

۱– تفتیش به عنوان شرط ورود به اموال خصوصی

۲– تفتیش به عنوان شرایط استخدام یا قرارداد

گفتار دوم: ابزارهای فیزیکی ماموران

مبحث دوم: از ضابطه مندی تا نقض ضابطه ها

گفتار اول: مرجع صالح

بند اول: ماهیت مقام صالح

بند دوم: وظایف مقام صالح

گفتار دوم: فرایند رسیدگی

بند اول: مرحله بدوی

بند دوم: مرحله تجدیدنظر

نتیجه گیری و پیشنهادات

فهرست منابع ۲۶۵

کلیدواژه ها

  • بخش خصوصی
  • امنیت
  • حقوق ایران
  • حقوق انگلستان
  • موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی.