آثار وصیت به منفعت در حقوق ایران و مصر

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
آثار وصیت به منفعت در حقوق ایران و مصر
عنوانآثار وصیت به منفعت در حقوق ایران و مصر
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوحامد مناقبی
استاد راهنمامهدی رشوند بوکانی
استاد مشاورمحمدهادی دارایی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۸
دانشگاهدانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری



آثار وصیت به منفعت در حقوق ایران و مصر عنوان پایان نامه ای است که توسط حامد مناقبی، با راهنمایی مهدی رشوند بوکانی و با مشاوره محمدهادی دارایی در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.

چکیده

وصیت یک عمل حقوقی ساده نبوده و ممکن است شامل اقسام متنوعی از اعمال حقوقی، مثل تملیک، اسقاط، ابراء و... باشد. یکی از این اعمال حقوقی که ممکن است توسط موصی متعلق وصیت قرار گیرد انتقال منفعت است. منافع غالبا ماهیتی مستقل و مادی نداشته و وجودی منتشر در زمان دارد همین امر سبب شده که وصیت به منفعت دارای احکام، شرایط و آثاری مختص به خود باشد. چراکه از طرفی مادی نبودن منافع و تبعیت آن در مالکیت از عین سبب شک در صحت چنین وصیتی شده و ارزیابی ارزش آن را برای خروج وصیت از ثلث با مشکل مواجه نموده و از طرف دیگر به این علت که منافع وجودی منتشر در زمان و وابسته به عین داشته و اجزای آن منصرم در اجزای زمان است استیفاء آن به صورت آنی امکان پذیر نبوده و دارای ارتباطی تنگاتنگ با حقوق مالک عین است. همین ارتباط تنگاتنگ و مستمر با حقوق مالک عین و عدم تبعیت آن از اصول و قواعد حاکم بر سایر عقود مربوط به منافع، قلمرو تصرفات مادی و حقوقی هر یک از موصی له و مالک عین در حق خود را تحت تاثیر قرارداده است. همچنین معوض نبودن وصیت به منفعت و عدم وجود رابطه قراردادی فیمابین موصی له و ورثه موصی سبب بروز مسایلی در خصوص مسیولیت مخارج مربوط به حفظ و نگهداری از مال شده است. علی رغم بروز چنین مسایل مستحدثه ای در وصیت به منافع، قانونگذار ایران به جز یک ماده مقرره ای در این خصوص وضع ننموده و همین امر سبب شده که اولا؛ اغلب حقوق دانان توجه چندانی نسبت به آثار چنین وصیتی نداشته باشند و ثانیا؛ ضمن آنکه راه حل های ارایه شده توسط ایشان پاسخ جامعی برای حل همه مسایل مزبور نیست نظرات ایشان با یک دیگر متناقض و متضاد است. از همین رو در این تحقیق نظرات فقها و حقوقدانان را پیرامون مسایل مزبور در حقوق ایران، حقوق مصر و به تبع آن فقه امامیه و فقه عامه بررسی نموده و بر مبنای غایت و ماهیت کلی وصیت، عناصر متشکله و اصول حقوقی حاکم بر آن اقدام به ارایه پاسخی جامع به این مسایل و تنویر شرایط و آثار وصیت به منفعت نموده ایم.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب عنوان صفحه فهرست علایم اختصاری ز بخش اول: کلیات

فصل اول: مفهوم وصیت

مبحث اول: تعریف لغوی وصیت

مبحث دوم: تعریف اصطلاحی وصیت و اقسام آن

گفتار اول: وصیت در حقوق ایران

گفتار دوم: وصیت در حقوق مصر

فصل دوم: مفهوم منفعت

مبحث اول: ماهیت منفعت و اقسام آن

گفتار اول: تعریف لغوی و اصطلاحی منفعت

گفتار دوم: تقسیم منفعت ازنظر نحوه وجودی

مبحث دوم: مالکیت منافع، حق انتفاع و اذن در انتفاع

گفتار اول: اذن در انتفاع، حق انتفاع و مالکیت منافع در حقوق ایران

گفتار دوم: اقسام منافع در حقوق مصر

فصل سوم: بررسی مالی بودن وصیت به منفعت و صحت آن

مبحث اول: صحت و بطلان وصیت به منافع

گفتار اول: ادله معتقدین بطلان وصیت به منافع

گفتار دوم: ادله معتقدین صحت وصیت به منافع

گفتار سوم: صحت وصیت به منفعت در حقوق ایران و مصر

مبحث دوم: مالی یا غیر مالی بودن وصیت به منافع

گفتار اول: مالی یا غیر مالی بودن وصیت به منافع در حقوق ایران

گفتار دوم: مالی یا غیر مالی بودن وصیت به منافع در حقوق مصر

بخش دوم: ظرف زمانی بروز و بقاء آثار وصیت به منفعت

فصل اول: مبداء بروز آثار وصیت به منفعت

مبحث اول: ماهیت وصیت به منفعت

مبحث دوم: مبداء بروز آثار وصیت به منفعت به استناد ماهیت وصیت

گفتار اول: مبداء بروز آثار وصیت به منفعت در حقوق مصر

گفتار دوم: مبداء بروز آثار وصیت به منفعت در حقوق ایران ۵۰ فصل دوم: مدت انتفاع موصی له از منافع

مبحث اول: وصیت به منافع به صورت موقت

مبحث دوم: وصیت به منافع به صورت مطلق

مبحث سوم: وصیت به منافع به صورت دایم

بخش سوم: حقوق و تکالیف موصی له و ورثه

فصل اول: حق وراث در عدم تنفیذ وصیت مازاد بر ثلث و آثار آن

مبحث اول: نحوه ارزیابی منافع به منظور خروج از ثلث

گفتار اول: نحوه ارزیابی منافع در حقوق مصر

گفتار دوم: نحوه ارزیابی منافع در حقوق ایران

مبحث دوم: نحوه کاهش منافع در وصیت مازاد بر ثلث

فصل دوم: تصرفات حقوقی و مادی طرفین در عین و منافع مال مورد وصیت

مبحث اول: تصرفات حقوقی مالک عین در عین مال مورد وصیت

مبحث دوم: تصرفات حقوقی موصی له در موصی به

گفتار اول: تصرفات حقوقی موصی له در موصی به مطابق با حقوق ایران

گفتار دوم: تصرفات حقوقی موصی له در موصی به مطابق با حقوق مصر

مبحث سوم: تصرفات مادی مالک عین در عین مال مورد وصیت

مبحث چهارم: تصرفات مادی موصی له در عین مال مورد وصیت

گفتار اول: تصرفات مادی موصی له در حقوق ایران

گفتار دوم: تصرفات مادی موصی له در حقوق مصر

فصل سوم: مسیولیت موصی له و مالک عین نسبت به مال مورد وصیت

مبحث اول: مسیولیت ناشی از ایجاد مزاحمت و ممانعت در انتفاع از مال مورد وصیت

مبحث دوم: مسیولیت تلف یا معیوب شدن مال مورد وصیت

مبحث سوم: مخارج حفظ و نگهداری مال مورد وصیت

نتایج و پیشنهادت

فهرست منابع:

کلیدواژه ها

  • وصیت
  • منافع
  • آثار وصیت
  • حق انتفاع