بررسی تطبیقی شروط ناعادلانه قرارداد در ایران و انگلستان
 | |
| عنوان | بررسی تطبیقی شروط ناعادلانه قرارداد در ایران و انگلستان |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | مسعود ضیغم زاده |
| استاد راهنما | نجاد علی الماسی |
| استاد مشاور | محمد حسین بیاتی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۳۹۷ |
| دانشگاه | دانشگاه عدالت |
بررسی تطبیقی شروط ناعادلانه قرارداد در ایران و انگلستان عنوان رساله ای است که توسط مسعود ضیغم زاده، با راهنمایی نجاد علی الماسی و با مشاوره محمد حسین بیاتی در سال ۱۳۹۷ و در مقطع دکتری دانشگاه عدالت دفاع گردید.
چکیده
در اثر توسعه روابط اقتصادی قراردادهای جدیدی ایجاد شده است که در آن توازن بین عوضین وجود ندارد و این باعث شده است که طرف قوی تر مفاد قرارداد را به طرف ضعیف تر تحمیل نماید و شروط نا عادلانه ای و نا برابری را به طرف مقابل خود تحمیل کند. نمونه بارز این قرارداد ها، قرارداد های مربوط به سازمان های خدمات رسان، مراجع نیمه دولتی و خودروسازان می باشد و اصولا به دلیل اینکه نیاز اصلی انسان ها و در انحصار افراد خاصی است، باعث شده که طرف قرارداد به شروط نا عادلانه آن تن دهد. در کشورهای تابع نظام حقوقی کامن لا با استناد به قاعده انصاف تا حدودی این اختلاف کاسته شده است.در قوانین ما این موضوع آن گونه که در حقوق کامن لا مطرح است، مطرح نشده و با ابهامات و ایرادات زیادی مواجه است؛ آنچه در قوانین ما به صورت پراکنده و جزیی آمده است؛ غ–الب موارد قراردادهای غیر عادلانه را پوشش نمی دهد؛و نمی توان از آن قاعده ای کلی را استخراج نمود و این در حالی است که هر روز این گونه معاملات در حال گسترش است. البته با بررسی قواعد حقوقی همچون سوء استفاده از حق، سوء استفاده از اضطرار ، نفوذ نا روا و همچنین قاعده فقهی لاضرر ، عسر و حرج، معاملات سفهی و... می توان انصاف در معاملات را استخراج نمود. در این رساله سعی شده است که با بررسی تطبیقی قوانین داخلی، فقه، و حقوق انگلستان به بررسی ماهیت و ضوابط و مصادیق آن پرداخته تا بتوان در تعدیل شروط ناعادلانه قراردادی نقشی داشت
ساختار و فهرست رساله
مقدمه
۱– بیان مسیله
۲–سوالات پژوهش
۲–۱: سوال اصلی
۲–۲: سوال فرعی
۳– فرضیه های پژوهش
۳–۱: فرضیه اصلی
۳–۲: فرضیه های فرعی
۴– روش تحقیق
۵– پیشینه مطالعاتی پژوهش
۶– اهداف تحقیق
۷– اهداف علمی
۷–۱: اهداف کاربردی
۷–۲: ضرورت
۷–۳: طرح کلی پایان نامه و روش طرح مطلب
فصل اول : کلیات و مفاهیم مبحث اول : معنای و مفهوم عدالت
گفتار اول : عدالت در اسلام
گفتار دوم : عدالت قراردادی در حقوق ایران
گفتار سوم : مفهوم لغوی و اصطلاحی انصاف
بند اول : تعریف انصاف
بند دوم : قواعد انصاف
بند سوم : انصاف در حقوق انگلستان
بند چهارم : نظریه انصاف در نظام حقوقی ایران
بند پنجم : جایگاه انصاف در قوانین و مقررات بین المللی
مبحث دوم : مفهوم شروط
گفتار اول : انواع شروط در حقوق ایران و انگلستان
مبحث سوم : تعریف شروط ناعادلانه و غیر منصفانه قرارداد
گفتار اول : وضعیت شروط ناعادلانه و غیرمنصفانه
بند اول : در حقوق انگلستان
بند دوم : در حقوق فرانسه
بند سوم : در حقوق ایران
گفتار دوم : سیاست ایران در رابطه با شروط ناعادلانه قراردادی
مبحث چهارم : تفاوت شروط غیرمنصفانه با اصطلاحات دیگر
مبحث پنجم : تعارض برخی از اصول با شروط ناعادلانه قراردادی
گفتار اول : اصل آزادی قراردادها و آثار آن
بند اول : مبانی فقهی اصل آزادی قراردادها
بند دوم : تعارض اصل آزادی قراردادها و شروط ناعادلانه قرارداد ۵۰ بند سوم : استثنایات وارد بر اصل آزادی قراردادها در حقوق ایران و انگلستان
الف) : در حقوق انگلستان
ب) : در حقوق ایران
گفتار دوم : اصل لزوم
بند اول : اصل لزوم در قانون
بند دوم : تعارض اصل لزوم با شروط قراردادی غیرمنصفانه
گفتار سوم : قاعده صحت در معاملات
گفتار چهارم : قاعده تسلیط
مبحث ششم : مبانی نظریه قراردادهای ناعادلانه و غیرمنصفانه
گفتار اول : سوء استفاده از حق
بند اول : سوء استفاده از حق و نظریه های ناعادلانه و غیر منصفانه
گفتار دوم : سوء استفاده از اضطرار
بند اول : مفهوم سوء استفاده از اضطرار
بند دوم : سوء استفاده از اضطرار و نظریه قراردادهای غیرمنصفانه
گفتار سوم : عدم آزادی در انتخاب
گفتار چهارم : مبانی فقهی شروط ناعادلانه و غیرمنصفانه قراردادی
بند اول : معاملات سفهی
بند دوم : قاعده عسر و حرج
الف) : عسر و حرج و قراردادهای ناعادلانه و غیر منصفانه
گفتار پنجم : قاعده لاضرر
بند اول : قاعده لاضرر و قراردادهای ناعادلانه و غیرمنصفانه
گفتار ششم : قاعده غرور
بند اول : قاعده غرور با شروط ناعادلانه و غیرمنصفانه
گفتار هفتم : خیار غبن
بند اول : مفهوم خیار غبن
بند دوم : تعریف غبن
بند سوم : غبن و قراردادهای ناعادلانه و غیرمنصفانه
فصل دوم : مصادیق شروط ناعادلانه و غیر منصفانه قرارداد مبحث اول : تشکیلات و منابع یک طرف در مقابل دیگری و عدم تساوی قدرت در معامله
مبحث دوم : ضرورت مورد قرارداد
گفتار اول : ماهیت قرارداد الحاقی
گفتار دوم : ویژگی های قرارداد الحاقی
بند اول : انحصاری بودن کالا
الف ) : مصادیق انحصاری بودن کالا و خدمات
بند دوم : ضروری بودن موضوع قرارداد
گفتار سوم : تفاوت قرارداد الحاقی با موارد مشابه
گفتار چهارم : مصادیقی از قراردادهای الحاقی
بند اول : قرارداد اعتباری
بند دوم : قرارداد فروش اعتباری
بند سوم : قراردادهای عرضه خدمات اعتباری
بند چهارم : قراردادهای اجاره به شرط تملیک
بند پنجم : عدم داشتن حق انتخاب دیگر
بند ششم : استنکاف فروشنده از عرضه کالا
مبحث سوم : استفاده از فرم های مشترک و عدم اراده طرفین در شروط ۹۶ گفتار اول : تشابه و تمایز قراردادهای استاندارد و شروط استاندارد ۹۸ مبحث چهارم : معامله با افراد فقیر و فشار ناروا
مبحث پنجم:عدم حسن نیت یکی از طرفین ۱۰۱ مبحث ششم : نابرابری در اطلاعات
گفتار اول: آگاهی بیشتر فروشنده در مقابل خریدار
گفتار دوم : معامله با افراد جاهل و بی سواد
گفتار سوم : عدم دریافت مشاوره مستقل
گفتار چهارم : شروط غیرشفاف و گمراه کننده
گفتار پنجم : شروط فریبنده و زیرکانه
مبحث هفتم : تهدید
مبحث هشتم : نفوذ ناروا
گفتار اول : انواع نفوذ ناروا
بند اول : نفوذ ناروا واقعی
بند دوم : نفوذ ناروای فرضی
گفتار دوم : تفاوت اکراه و نفوذ ناروا
گفتار سوم : نفوذ ناروا در حقوق ایران و انگلستان
مبحث نهم : شرط وجه التزام غیرعادلانه
گفتار اول : تعریف وجه التزام
گفتار دوم : وجه التزام در حقوق ایران و انگلستان
مبحث دهم : مواردی که مطابق دستورالعمل آوریل ۱۹۹۳ اروپا و دیگر قوانین ازمصادیق شروط ناعادلانه معرفی گردیده اند
گفتار اول : شروط ناعادلانه در خصوص انعقاد قرارداد
گفتار دوم : شروط ناعادلانه در خصوص آثار قرارداد
فصل سوم : شروط غیرمنصفانه قرارداد در قوانین ایران و انگلستان مبحث اول : قوانین موضوعه ایران در رابطه با شروط ناعادلانه قرارداد
گفتار اول : قانون حمایت از مصرف کنندگان مصوب ۱۳۸۸
گفتار دوم : ماده
قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲
گفتار سوم : قانون اجرای سیاست کلی اصل
قانون اساسی
گفتار چهارم : قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار
گفتار پنجم : قانون دریایی مصوب ۱۳۴۳
گفتار ششم : وحدت ملاک خیار غبن
مبحث دوم : برخی قوانین موضوعه انگلستان در رابطه با شروط ناعادلانه قرارداد
گفتار اول : شروط ناعادلانه در قراردادهای اعطای وام
گفتار دوم : قانون شروط قرارداد ناعادلانه و غیرمنصفانه مصوب ۱۹۷۷
گفتار سوم : دستورالعمل شورای اروپا مورخ ۱۹۹۳
گفتار چهارم : مقررات غیرمنصفانه در قرارداد مصرف کننده مصوب ۱۹۹۹
مبحث سوم : بررسی قانون شروط غیرمنصفانه قراردادی مصوب ۱۹۷۷
گفتار اول : مصادیق شروط غیر منصفانه در قانون ۱۹۷۷ انگلستان
بند اول : شروط غیر نافذ
بند دوم : شروط نافذ
مبحث چهارم : قانون غیر منصفانه بودن قراردادهای مصرف کننده مصوب ۱۹۹۹
گفتار اول : قلمرو مقررات قانون مصوب ۱۹۹۹ و قانون شروط غیرمنصفانه قراردادی مصوب ۱۹۷۷
گفتار دوم : بررسی مقررات غیرمنصفانه در قراردادهای مصرف کننده مصوب ۱۹۹۹(۱۹۹۴)
گفتار سوم : تفاوت مقررات شروط ناعادلانه ۱۹۷۷ با قانون ۱۹۹۹
مبحث پنجم : بررسی و نحوه مقابله با شروط ناعادلانه قراردادی و حمایت از مصرف کننده در قانون ایران و انگلستان
گفتار اول : تاریخچه قانون حمایت از مصرف کننده در ایران
گفتار دوم : تاریخچه قانون حمایت از مصرف کننده درانگلستان
گفتار سوم : حقوق مصرف کننده
گفتار چهارم : مصادیق حمایت از مصرف کننده در ایران و انگلستان در راستای مقابله با شروط ناعادلانه قراردادی
مبحث ششم : بررسی قانون حمایت از مصرف کننده مصوب ۱۳۸۸ در رابطه با شروط ناعادلانه قراردادی
مبحث هفتم : شروط ناعادلانه و غیر منصفانه در ایران با نگاهی به ماده ۴۶قانون تجارت الکترونیک
گفتار اول : ضمانت اجرایی شروط ناعادلانه و غیرمنصفانه در قانون تجارت الکترونیک
فصل چهارم حمایت مداخله گرایانه پس از انعقاد قرارداد در مقابل شروط ناعادلانه مبحث اول : بطلان قرارداد
مبحث دوم : بطلان شروط ناعادلانه
مبحث سوم : فسخ قرا داد ناعادلانه
مبحث چهارم : تفسیر شروط ناعادلانه
مبحث پنجم : تعدیل شروط ناعادلانه
گفتار اول : تعدیل در لغت
گفتار دوم : مفهوم تعدیل قرارداد در حقوق ایران
گفتار سوم : مبانی فقهی تعدیل قانونی قرارداد
بند اول : مستندات فقهای موافق تعدیل قرارداد
گفتار چهارم : مفهوم تعدیل قرارداد در حقوق کامن لو
گفتار پنجم : اقسام تعدیل
بند اول : تعدیل قراردادی
بند دوم : تعدیل قضایی
بند سوم : تعدیل قانونی
گفتار ششم : تعدیل در حقوق ایران
بند اول: تعدیل قضایی در حقوق ایران
بند دوم : تعدیل قانونی در حقوق ایران
بند سوم : تعدیل قراردادی در حقوق ایران
الف ) : پیش بینی تعدیل در زمان انعقاد قرارداد
ب ) : تعدیل در حین اجرای قرارداد
گفتار هفتم : تعدیل در حقوق انگلستان
کلیدواژه ها
- ناعادلانه بودن
- نفوذ ناروا
- اضطرار،
- نا برابری قراردادی
- شروط تحمیلی