بررسی نقش توانایی متعهد در اعتبار و اجرای قراداد در حقوق موضوعه ی ایران

عنوان	بررسی نقش توانایی متعهد در اعتبار و اجرای قراداد در حقوق موضوعه ی ایران
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	محمود سعادتی
استاد راهنما	محمد صالحی مازندرانی
استاد مشاور	سیدعلی اصغر موسوی رکنی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۸۹
دانشگاه	دانشگاه قم

بررسی نقش توانایی متعهد در اعتبار و اجرای قراداد در حقوق موضوعه ی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط محمود سعادتی، با راهنمایی محمد صالحی مازندرانی و با مشاوره سیدعلی اصغر موسوی رکنی در سال ۱۳۸۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

با توجه به اینکه قراردادها توافقات ارادی اشخاص در امور مالی و غیر مالی است، لذا مقنن به لحاظ حمایت از متعاقدین در قراردادها، اصل را بر صحت و اجرای آن دانسته است. اشخاصی می توانسته مبادرت به انعقاد قرارداد و عقد نمایند که علاوه بر اهلیت عام برای اجرای قراردادها، اهلیت خاص ناشی از طبیعت قرارداد یا مورد معامله را داشته باشند به عبارتی باید بین متعهد با موضوع تعهد یک نوع ملازمه و ارتباط و پیوستگی باشد، چرا که متعهد عهده دار ایفای تعهد بوده و اصل بر اجرای تعهد توسط خود متعهد است و ایفای تعهد توسط اشخاص ثالث استثناء بر اصل است و معیار و ملاک ایفای تعهد توانایی نوعی متعهد است نه توانایی شخصی وی. برای اینکه حقوق نمی خواهد که کسی نه به طور افسانه ای رفتار کند و نه خیلی ضعیف و ناتوان و از طرفی بار ناتوانی غیر متعارف را بر دوش ناتوان می داند علی الاصول، تعهد متعهد ایفای تعهد به وسیله است نه تعهد به نتیجه، مگر آنکه بر حسب توافق طرفین و یا طبع ذات موضوع قرارداد نتیجه خاصی مطلوب طرفین باشد که در این صورت متعهد مسیول اجرای آن است، خواه در قراردادهایی که مقید به مباشرت متعهد است و خواه در قراردادهای که مقید به مباشرت متعهد نیست و فقط با حدوث قوه قاهره متعهد تحت شرایط قانون مبرا از مسیولیت خواهد بود و با توجه به اینکه متعهد باید در زمان اجرای قرارداد توانایی انجام تعهد را داشته باشد لذا ناتوانی مطلق و دایمی وی از زمان انشاءی عقد سبب بطلان قرارداد بوده و ناتوانی وی بعد از عقد و در مرحله ی اجرای قرارداد موجب انفساخ آن خواهد بود و بعلاوه متعهدله نیز می تواند در صورت ورود ضرر خسارت وارده را مطالبه نماید.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحه

مقدمه ۱

۱ مساله تحقیق ۲

۲ سوالات تحقیق ۳

۳ فرضیات تحقیق ۳

۴ پیشینهی تحقیق: ۴

۵ ضرورت و اهمیت تحقیق ۴

۶ روش تحقیق ۵

فصل اول:

کلیات

مبحث اول: مفاهیم و اقسام ۸

طرح بحث ۸

گفتار اول: مفاهیم ۱۰

۱ مفهوم قرارداد ۱۰

۱–۱ مفهوم لغوی قرارداد ۱۰

۱–۲ مفهوم اصطلاحی قرارداد ۱۰

۲ مفهوم عقد ۱۱

۲–۱ مفهوم لغوی عقد ۱۱

۲–۲ مفهوم اصطلاحی عقد ۱۱

۳ مفهوم تعهد ۱۵

۳–۱ مفهوم لغوی تعهد ۱۵

۳–۲ مفهوم اصطلاحی تعهد ۱۵

۴ مفهوم معامله ۱۶

۴–۱ مفهوم لغوی معامله ۱۶

۴–۲ مفهوم اصطلاحی معامله ۱۶

۵ مقایسه مفاهیم ۱۷

گفتار دوم: اقسام (انواع قرارداد) ۲۰

۱ تقسیمات قانونی ۲۰

۱–۱ عقد لازم ۲۱

۱–۲ عقد جایز ۲۱

۲–۳ عقد منجز ۲۲

۲–۴ عقد معلق ۲۲

۲ تقسیمات عقود از نظر حقوقدانان ۲۳

۲–۱ عقد یک تعهدی و دو تعهدی ۲۳

۲–۲ عقود معوض و غیر معوض ۲۴

۲–۳ عقود غیر معوضی یا مجانی ۲۴

۲–۴ عقود معین و غیر معین ۲۵

۲–۵ عقود غیر معین ۲۵

۲–۶ عقود تملیکی ۲۵

۲–۷ عقود عهدی ۲۶

۲–۸ عقود رضایی، عینی و تشریفاتی ۲۶

۲–۹ عقود تشریفاتی یا مکملی ۲۶

مبحث دوم: ارکان و شرایط تشکیل دهنده قراداد ۲۷

گفتار اول: ارکان تشکیل دهنده قرارداد ۲۷

۱ موضوع تعهد ۲۷

گفتار دوم: شرایط لازم برای اجرای قرارداد ۲۸

۱ تعهد به تسلیم عین معین ۲۸

۲ تعهد به تسلیم عین کلی ۲۹

۳ تعهد به انتقال مال ۲۹

۴ تعهد به تادیه وجه نقد ۲۹

۵ تعهد به فعل ۳۰

۶ تعهد به ترک فعل ۳۰

۷ تعهد به نتیجه و تعهد به وسیله ۳۰

گفتار سوم: نقش تعهد در تحقق عقد ۳۱

۱ تادیه مال بدون تعهد ۳۱

۲ تادیه دینی که متعهد له قانونا حق مطالبه آن را ندارد ۳۲

فصل دوم:

بررسی توانایی متعهد در مرحله ی تشکیل قرارداد

مبحث اول: مفهوم توانایی و ضابطه آن ۳۷

گفتار اول: مفهوم توانایی ۳۷

۱ در چه صورتی می توان تعهد را توسط دیگران اجرا کرد؟ ۳۹

۱–۱ اشخاص حقیقی ۴۰

۱–۲ اشخاص حقوقی ۴۰

۱–۲–۱ مواردیکه اجرای تعهد، مقید به مباشرت متعهد است ۴۱

۱–۲–۲ متعهدله نمی تواند اجبار متعهد اجرای تعهد توسط دیگران وادار کند ۴۱

گفتار دوم: ضابطه ی توانایی ۴۲

۱ توانایی شخصی متعهد (تعهداتی که قایم به شخص هستند) ۴۲

۲ توانایی نوعی متعهد ۴۴

۲–۱ تعلیق اجرای عقد ۴۸

۲–۲ حق فسخ ۴۸

۲–۳ ورشکستگی ۴۹

مبحث دوم: اثر ناتوانی در مرحله ی تشکیل قرارداد ۵۱

۱ ناتوانی مطلق متعهد ۵۳

۲ ناتوانی نسبی متعهد ۵۳

گفتار اول: اثر ناتوانی نسبت به تعهد اصلی ۵۴

گفتار دوم: اثر ناتوانی نسبت به تعهد فرعی ۵۵

۱ صحت قرارداد و قابلیت فسخ ۵۸

۲ بطلان قرارداد ۶۲

گفتار سوم: شروط باطل ۶۲

۱ شروط باطلی که عقد را فاسد نمی کند ۶۳

۱–۱ شرطی که انجام آن غیر مقدور باشد ۶۳

۱–۲ شرطی که در آن نفع و فایده نباشد ۶۳

۱–۳ شرطی که نامشروع باشد ۶۴

۲ شرط باطلی که مفسد عقد می باشد ۶۵

۲–۱ شرط خلاف مقتضای عقد ۶۵

۲–۲ شرط مجهولی که جهل به آن موجب جهل به عوضین شود ۶۶

۲–۲–۱ قانونی و عینی یا مادی ۶۷

۲–۲–۲ مانعیت عینی یا مادی اجرای تعهد (باطل) ۶۸

فصل سوم:

بررسی توانایی متعهد در مرحله ی اجرا و ضمانت اجرای آن

مبحث اول: توانایی متعهد نسبت به تعهد و عدم اجرا ۷۴

گفتار اول: تعهدات مباشری ۷۴

۱ ماهیت اجرای تعهد: چهره های گوناگون ماهیت اجرای تعهد ۷۵

۲ موضوع اجرا در تعهدات مباشری ۷۷

۳ توانایی متعهد نسبت به اصل قرارداد و ناتوانی نسبت به شرط ۸۱

۴ اقسام شرط ۸۲

۴–۱ شرط صفت ۸۳

۴–۲ شرط نتیجه ۸۳

۴–۳ شرط فعل ۸۴

۴–۳–۱ شرط انجام فعل یا شرط فعل مثبت: ۸۴

۴–۳–۲ شرط ترک فعل یا شرط فعل منفی ۸۴

گفتار دوم: تعهدات غیر مباشری ۸۴

مبحث دوم: ناتوانی متعهد نسبت به اجرای تعهد ۸۹

گفتار اول: تعهدات مباشری (موجب فسخ) ۸۹

۱ عدم اجرای تعهد ناشی از علت خارجی نباشد ۸۹

۱–۱ قوه قاهره ۹۰

۱–۱–۱ غیر قابل پیش بینی بودن حادثه ۹۰

۱–۱–۲ غیر قابل دفع بودن حادثه ۹۱

۱–۱–۳ خارجی بودن حادثه ۹۲

۱–۱–۴ لزوم، چون خسارت به موجب قانون یا قرارداد ۹۳

۱–۲ تقصیر متعهدله یا اشخاص ثالث ۹۳

۱–۳ فسخ قرارداد توسط متعهدله ۹۴

گفتار دوم: تعهدات غیر مباشری (صحیح) ۹۴

۱ نقش توانایی متعهدله در اجرای قرارداد ۹۶

۲ نقش توانایی اشخاص ثالث در اجرای قرارداد ۹۸

مبحث سوم: ضمانت اجرای تخلف از تعهدات قراردادی ۱۰۱

گفتار اول: اجبار متعهد به اجرای تعهد ۱۰۲

۱ معایب اجبار متعهد در مواردی که قید مباشرت است ۱۰۲

۲ نحوه ی اجبار متعهد در قراردادهایی که قید مباشرت دارد ۱۰۳

گفتار دوم: اخذ وجه التزام مقرر در قرارداد ۱۰۸

گفتار سوم: مطالبه خسارت (تاخیر یا عدم انجام تعهد) ۱۰۸

۱ قید زمان ۱۰۸

۲ ورود ضرر به متعهد له ۱۱۰

نتیجه گیری ۱۱۶

فهرست منابع و مآخذ ۱۱۸

چکیده انگلیسی

کلیدواژه ها

• تعهد
• ایران
• نظام حقوقی
• ورشکستگی
• قراردادها
• توافق
• متعهد
• عقد قرارداد
• بطلان قرارداد
• حقوق موضوعه
• ضمانت اجرای قانونی
• عقد جایز
• عقد لازم
• عقد مشروط
• ضمانت اجرای عقد