ثبت مالکیت اموال غیرمنقول مبتنی بر کاداستر و نقش آن در تثبیت حق مالکیت در حقوق تطبیقی ایران و فرانسه

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ثبت مالکیت اموال غیرمنقول مبتنی بر کاداستر و نقش آن در تثبیت حق مالکیت در حقوق تطبیقی ایران و فرانسه
عنوانثبت مالکیت اموال غیرمنقول مبتنی بر کاداستر و نقش آن در تثبیت حق مالکیت در حقوق تطبیقی ایران و فرانسه
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوجنت خداداد
استاد راهنماگودرز افتخار جهرمی، سعید شجاعی آرانی
استاد مشاورمنصور امینی، میرحسین عابدیان
مقطعدکتری
سال دفاع۱۴۰۱
دانشگاهدانشگاه شهید بهشتی


ثبت مالکیت اموال غیرمنقول مبتنی بر کاداستر و نقش آن در تثبیت حق مالکیت در حقوق تطبیقی ایران و فرانسه عنوان رساله ای است که توسط جنت خداداد، با راهنمایی گودرز افتخار جهرمی و سعید شجاعی آرانی و با مشاوره منصور امینی و میرحسین عابدیان در سال ۱۴۰۱ و در مقطع دکتری دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

امروزه، تردیدی وجود ندارد که امنیت مالکیت غیرمنقول، یک پیش شرط ضروری برای رشد اقتصادی و توسعه پایدار است. به عنوان یک قاعده کلی پذیرفته شده است که استقرار یک سیستم موثر ثبت زمین و حقوق وارده بر آن مبتنی بر شناسایی دقیق ملک از طریق مشخصات کاداستری آن ، راهی مطمین برای تضمین امنیت حقوقی بازار املاک است. بر این مبنا، کشورهای مختلف دیر یا زود ناگزیر از ایجاد چنین سیستمی شده اند. سیستم اتخاذی در هر کشور با توجه به نوع نظام حقوقی و شرایط و مقتضیات موجود متفاوت است و این امر کثرت گرایی در نظام ثبت را توجیه می کند. در ایران، سابقه استقرار ثبت در این مفهوم جدید است و به دهه ۴۰ قرن بیست میلادی بازمی گردد هرچند این سیستم به دلایل گوناگون حقوقی و فنی نتوانسته است به اهداف خود دست یابد. در این پژوهش که به صورت توصیفیِ–تحلیلی انجام شده است، در بررسی هم سنجانه سیستم های ثبت ایران، فرانسه و نیز نظام ثبت آلمانی–فرانسوی مستقر در استان های آلزاس –موزل فرانسه که میراثی از دوران حاکمیت آلمان بر این مناطق است، هدف اصلی، پاسخ به چرایی ناکامی سیستم ثبت ایران است. با بررسی تطبیقی ساختار و تشکیلات اداری و مادی ثبت و نقشی که برای ثبت در ایجاد و انتقال حق مالکیت و اثبات آن در نظام های ثبتی مورد مطالعه پیش بینی شده است، درمی یابیم که اولا. یکسانی سیستم های ثبتی، یک ضرورت اجتناب پذیر برای دستیابی به اهداف مقرر نیست اگرچه مطالعه انجام شده نشان می دهد که با توجه به استقرار و ثبات فیزیکی اموال غیرمنقول نوعی همگرایی بین سیستم ها در نوسازی کاداستر و طبقه بندی اطلاعات بر اساس ملک وجود دارد؛ ثانیا. نوع سیستم ثبتی لزوما تضمین کننده امنیت مالکیت نیست بلکه وجود مجموعه ای از اصول منسجم و به هم پیوسته در یک سیستم ثبتی است که در کنار هم می تواند با تثبیت حق مالکیت، امنیت حقوقی را تضمین کند؛ این امر به ویژه به میزان حمایتی که سیستم از اشخاص ثالث با حسن نیت به عمل می آورد و نیز مکانیسم جبران خسارت شخص زیان دیده از ثبت بستگی تام دارد؛ امری که دو سیستم مستقر در فرانسه به نحو رضایت بخشی توانسته اند محقق سازند؛ ثالثا. با وجود برتری ساختاری ثبت ایران که مبتنی بر ثبت عینی همراه با تحدید حدود عمومی املاک در یک فرایند حقوقی است، مقررات کنونی، به ویژه مواد ۲۲ و ۴۸ قانون ثبت، نقش ثبت رسمی در فرایند ایجاد و انتقال حق مالکیت را با دقت بیان نکرده و سبب اختلاف در آموزه حقوقی و چندپارگی رویه قضایی شده است. آخرین راهکار قانونگذار در اعتبار بخشیدن به اسناد عادی معاملات غیرمنقول (ماده ۶۲ قانون احکام دایمی برنامه های توسعه) و نیز اجرای ناقص و دیرهنگام کاداستر به ناکامی بیشتر در این زمینه دامن زده و اصلاح مقررات ثبت را ضروری ساخته است. با این همه، طرح الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول که جهت اصلاح مقررات پیشنهاد شده است نیز در نگارش فعلی، به دلیل رویکرد یک جانبه گرا به موضوع ثبت که صرف تشریفاتی کردن معاملات غیرمنقول را راه حل دانسته، نمی تواند به مشکلات موجود به طور کامل پایان دهد.

ساختار و فهرست رساله

عنوان صفحه مقدمه

۱– بیان موضوع

۲– اهمیت و ضرورت موضوع

۳– پیشینه پژوهش

۴– پرسش های پژوهش

۴–۱– پرسش اصلی

۴–۲– پرسش فرعی

۵– فرضیه های پژوهش

۶– روش پژوهش و نحوه گردآوری نوشتار

۷– سامان دهی پژوهش

بخش نخست: سازمان کلی و عملکرد؛ حرکت به سمت همگرایی

فصل اول: ساختار اداری و مادی ثبت

مبحث اول: تشکیلات اداری ثبت

گفتار اول: حقوق فرانسه: ادارات انتشار ملکی وابسته به وزارت امور اقتصاد و دارایی

بند اول: اداره انتشار ملکی

الف از اداره رهنی تا اداره انتشار ملکی

ب از کنسروتور رهنی تا مدیر مالیه

بند دوم: وظایف، اختیارات و مسیولیت اداره انتشار ملکی

الف وظایف

ب اختیارات

ج مسیولیت

گفتار دوم: حقوق محلی، آلزاس و موزل: اداره املاک وابسته به وزارت دادگستری

بند اول: اداره املاک

الف از اداره رهنی تا اداره املاک

ب از کنسروتور رهنی تا قاضی دفتر املاک

بند دوم: وظایف، اختیارات و مسیولیت قاضی دفتر املاک

الف وظایف

ب اختیارات

ج مسیولیت

گفتار سوم: حقوق ایران؛ اداره ثبت اسناد واملاک وابسته به قوه قضاییه و مراجع اختصاصی ثبتی

بند اول: اداره ثبت اسناد و املاک

الف تشکیلات اداری

ب وظایف

ج اختیارات

د مسیولیت

بند دوم: مراجع اداری ثبت

الف هیات نظارت

ب شورای عالی ثبت

گفتار چهارم بررسی تطبیقی

مبحث دوم: تشکیلات مادی ثبت

گفتار اول: ابزار انتشار – دفاتر و مدارک

بند اول: حقوق فرانسه – دفاتر انتشار و پرونده املاک

الف دفاتر

۱ دفتر ثبت درخواست های روزانه انتشار

۲ دفاتر انتشار در معنای عام

ب پرونده املاک یا فایل اموال غیرمنقول

بند دوم: حقوق محلی آلزاس – موزل دفتر املاک و ضمایم

الف دفاتر اصلی

۱ دفتر املاک

۲ دفتر ثبت درخواست انتشار

ب دفاتر فرعی

۱ دفاتر دسترسی یا جستجو

۲ دفتر ضمایم

بند سوم: حقوق ایران دفتر املاک – پرونده ثبتی

الف دفاتر

۱ دفتر املاک

۲ سایر دفاتر

۱ ۲ دفتر توزیع اظهارنامه

۲ ۲ دفتر املاک مجهول المالک

۳ ۲ دفتر املاک بازداشتی

۴ ۲ دفتر نماینده املاک

ب پرونده ثبتی

بند چهارم بررسی تطبیقی

گفتار دوم کاداستر و ارتباط متقابل با ثبت

بند اول حقوق فرانسه کاداستر و ارتباط متقابل با پرونده املاک ۵۰ الف سیستم کاداستر فرانسه ۵۰ ۱ سیر تاریخی و مقررات حاکم بر کاداستر ۵۰ ۲ مدارک و مستندات کاداستری

۳ فقدان ارزش اثباتی داده های کاداستری

ب ارتباط متقابل کاداستر و پرونده املاک

۱ تغییر و اصلاح در مشخصات کاداستری یک ملک

۲ تغییر در وضعیت حقوقی ملک به واسطه انتشار سند

بند دوم حقوق محلی آلزاس– موزل کاداستر و ارتباط متقابل با دفتر املاک

الف سیستم کاداستر محلی آلزاس–موزل

۱ شکل گیری کاداستر محلی

۱ ۱ سیر تاریخی و مقررات حاکم بر کاداستر محلی

۲ ۱ ویژگی های خاص کاداستر محلی – ارزش اثباتی داده های کاداستری

۲ مدارک کاداستری آلزاس – موزل

۱ ۲ مدارک نوشتاری الکترونیک کاداستر

۲ ۲ نقشه کاداستری الکترونیک

ب ارتباط متقابل کاداستر و دفتر املاک

بند سوم حقوق ایران کاداستر و ادغام ناقص در ثبت

الف تاریخچه و نظام حقوقی حاکم بر کاداستر

۱ سیر تاریخی و مقررات حاکم بر کاداستر

۲ قانون جامع حدنگار و تکالیف دولت در اجرای حدنگاری

۱ ۲ نکات شاخص قانون جامع و تکالیف دولت

۲ ۲ برنامه عملیاتی سازمان ثبت برای اجرای حدنگاری

ب معایب قانون جامع و ادغام ناقص دفتر املاک و کاداستر

۱ نواقص و ابهامات قانون جامع و سیستم کاداستر

۲ راهکار

بند چهارم بررسی تطبیقی

گفتار سوم رایانه ای سازی فرایند ثبت و انتشار ملکی

بند اول فرانسه پرونده الکترونیک داده های حقوقی مربوط به اموال غیرمنقول (پرونده الکترونیک املاک)

الف پرونده الکترونیک داده های حقوقی مربوط به اموال غیرمنقول – فیدجی

ب برنامه ارتباط متقابل ادارات انتشار و دفاتر اسناد رسمی – تله اکت

ج برنامه دسترسی سردفتران اسناد رسمی به پرونده املاک

بند دوم حقوق محلی آلزاس–موزل دفتر املاک الکترونیک

بند سوم: حقوق ایران دفتر املاک الکترونیک

الف سامانه ثبت الکترونیک اسناد در دفاتر اسناد رسمی

ب سامانه مدیریت جامع املاک

بند چهارم بررسی تطبیقی

گفتار چهارم: دسترسی به اطلاعات ثبتی

بند اول حقوق فرانسه – اصل دسترسی آزاد

بند دوم حقوق محلی آلزاس و موزل – اصل دسترسی آزاد

بند سوم در حقوق ایران – اصل دسترسی محدود

بند چهارم بررسی تطبیقی

فصل دوم شرایط، قلمرو و فرایند ثبت

مبحث اول شرایط لازم برای ثبت

گفتار اول حقوق فرانسه: رسمیت اسناد – اثر نسبی انتشار

بند اول اصل رسمیت اسناد مورد انتشار

الف اصل ضرورت وجود یک سند رسمی

۱ انواع سند رسمی در مفهوم حقوق ثبت

۱ ۱ سند رسمی تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی

۲ ۱ احکام مراجع قضایی

۳ ۱ اسناد اداری

۲ مبانی اصل

۳ قلمرو اصل

۴ ضمانت اجرا

ب استثنایات وارده بر اصل

بند دوم اصل اثر نسبی انتشار

الف اصل

۱ تعریف و قلمرو

۲ نقش و آثار

ب استثنایات وارده بر اصل

۱ استثنا ناشی از حقوق انتقالی

۲ استثنا ناشی حقوق مکتسبه بدون سند

گفتار دوم حقوق محلی آلزاس – موزل : رسمیت سند با ضمانت خاص در برخی موارد – اصل نسبیت ثبت

بند اول: اصل رسمیت سند

الف اصل ضرورت وجود سند رسمی و استثنایات وارده بر آن

۱ اصل رسمیت سند و تحولات آن

۲ استثنایات اصل

ب ضمانت اجرای خاص اصل – رسمیت سند شرط تداوم اعتبار عقد

بند دوم: اصل نسبیت ثبت

الف اصل و قلمرو آن

ب استثنایات وارده بر اصل

گفتار سوم حقوق ایران: ثبت عمومی املاک – ثبت اجباری اسناد – اصل تداوم و تسلسل ثبت

بند اول اصل ثبت اجباری املاک

الف اصل ثبت عمومی املاک

۱ اصل و قلمرو آن

۲ استثنا بر اصل

ب ضمانت اجرای اصل

بند دوم اصل ثبت اجباری اسناد در دفتر اسناد رسمی

الف اصل رسمیت اسناد مورد ثبت

۱ مفهوم

۲ قلمرو

۳ مبانی و ضمانت اجرا

ب استثنایات اصل

۱ انتقالات به سبب فوت

۲ انتقالات ناشی از قانون

۳ انتقالات ناشی از اسناد عادی

۴ آراء صادره از مراجع قضایی

۵ سایر اسناد

بند سوم اصل تدوام و تسلسل ثبت دفتر املاک

الف اصل لزوم ثبت آخرین مالک یا دارنده حق در دفتر املاک

ب استثناء بر اصل

گفتار چهارم بررسی تطبیقی

مبحث دوم قلمرو و فرایند انتشار

گفتار اول در حقوق فرانسه– انتشار اسناد در دفاتر انتشار و فایل اموال غیرمنقول

بند اول انتشار اسناد غیر از وثایق غیرمنقول– قلمرو و فرایند

الف اسناد مختلف مشمول انتشار

۱ اسناد مشمول انتشار اجباری با ضمانت عدم قابلیت استناد نسبت به اشخاص ثالث

۱ ۱ اسناد یا آراء موجد یا ناقل حقوق عینی غیرمنقول بین زندگان

۲ ۱ اسناد موجد برخی حقوق شخصی

۳ ۱ اسناد و تصمیمات قضایی موید انحلال حق منتشرشده، ممنوعیت و محدودیت بر حق واگذاری

۴ ۱ اسناد متفاوتی که طبق قوانین خاص مشمول انتشار با ضمانت عدم قابلیت استناد هستند

۲ اسناد مشمول انتشار اجباری که با عدم قابلیت استناد ضمانت نمی شوند

۱ ۲ گواهی رسمی انتقال ارثی

۲ ۲ اسناد و تصمیمات قضایی که حقوقی که قبلا منتشر شده اند را تثبیت می کنند

۳ ۲ اسناد و تصمیمات قضایی اعلامی

۴ ۲ دادخواست های ابطال حقوق منتشرشده و تصمیمات قضایی صادره در رد دعاوی مذکور

۵ ۲ اسناد ضروری برای بروزرسانی پرونده املاک

۳ اسناد مشمول انتشار اختیاری با ضمانت عدم قابلیت استناد

۱ ۳ وثایق غیرمنقول

۲ ۳ اسناد جبران کننده فقدان رسمیت سند برای حقوق مشمول انتشار

۴ اسناد مشمول انتشار اختیاری بدون ضمانت عدم قابلیت استناد

۱ ۴ وعده یکطرفه بیع و قرارداد حق تقدم

۲ ۴ قراردادهای مربوط به اجرای حق ارتفاق قانونی

ب فرایند انتشار

۱ درخواست انتشار و طریق آن

۲ شخص درخواست کننده انتشار

۳ اداره انتشار صالح

۴ مهلت درخواست انتشار

۵ تشریفات انتشار

بند دوم ثبت وثایق غیرمنقول – قلمرو و فرایند

الف قلمرو انتشار

۱ امتیازات غیرمنقول

۲ رهن غیرمنقول

ب فرایند انتشار

۱ درخواست ثبت وثیقه

۲ فرایند ثبت

گفتار دوم: در حقوق محلی آلزاس – موزل: ثبت حق و پیش ثبت در دفتر املاک

بند اول قلمرو ثبت – ثبت حقوق

الف حقوق مشمول ثبت

۱ حقوق مشمول ثبت با ضمانت قابلیت استناد کامل نسبت به اشخاص ثالث

۱ ۱ حقوق عینی غیرمنقول

۲ ۱ محدودیت بر حق واگذاری

۲ حقوق مشمول انتشار با قابلیت استناد محدود – برخی حقوق شخصی

۳ اسناد مشمول ثبت با ضمانت عدم قابلیت استماع دعوی – برخی دادخواست های قضایی

۴ انتشار محدودیتهای اداری بر حق مالکیت با هدف اطلاع رسانی

ب پیش ثبت و قلمرو آن

۱ پیش ثبت و رژیم حقوقی آن

۲ قلمرو و کاربرد پیش ثبت

بند دوم فرایند ثبت

الف درخواست ثبت

ب اشخاص مجاز به درخواست ثبت

ج تشریفات ثبت

د صدور گواهی ثبت

گفتار سوم در حقوق ایران – ثبت ملک و حقوق وارده بر آن در دفتر املاک

بند اول قلمرو ثبت

الف قلمرو ثبت املاک

۱ اموال غیرمنقول ذاتی

۲ اموال غیرمنقول تبعی

۱ ۲ حقوق عینی غیرمنقول

۲ ۲ دعاوی غیرمنقول

۳ اموال غیرمنقول حکمی

۴ اموال غیرمنقولی که مالک خاص ندارند

۱ ۴ اموال عمومی

۲ ۴ مباحات

ب قلمرو ثبت اسناد راجع به اموال غیرمنقول

بند دوم: فرایند ثبت

الف عملیات مقدماتی و ثبت ملک در دفتر املاک

۱ عملیات مقدماتی ثبت ملک

۱ ۱ متقاضی ثبت

۲ ۱ اداره ثبت صالح

۳ ۱ تشریفات ثبت

۲ ثبت ملک در دفتر املاک

ب ثبت معاملات اموال غیرمنقول

گفتار چهارم: بررسی تطبیقی

بخش دوم: نقش ثبت در ایجاد و اثبات حقوق عینی غیرمنقول؛ واگرایی در اصول حاکم

فصل اول ثبت و نقش آن در ایجاد حق

مبحث اول حقوق فرانسه: اصل انتقال رضایی مالکیت – ثبت تعدیلی بر اصل

گفتار اول انتشار شرط قابلیت استناد سند مشمول ثبت نسبت به اشخاص ثالث

بند اول مفهوم قابلیت استناد

بند دوم مفهوم شخص ثالث

الف اشخاص ثالثی که می توانند به عدم انتشار سند استناد کنند

۱ قایم مقام خاص یک ناقل واحد باشد

۲ ثالث دارای یک حق معارض مشمول انتشار با ضمانت عدم قابلیت استناد باشد

۳ حق معارض کسب شده منتشر شده باشد

ب اشخاص ثالثی که نمی توانند از عدم انتشار یک سند بهره مند شوند

۱ اشخاص ثالثی که خود مسیول انتشار حق معارض هستند

۲ اشخاص ثالثی که در انتشار حق خود سوءنیت داشته اند

گفتار دوم: تقدم انتشار، قاعده حل اختلاف در معاملات معارض از یک ناقل واحد

بند اول رژیم عمومی ضمانت عدم قابلیت استناد

الف در مواردیکه حقوق معارض در روزهای متفاوت منتشر شوند

۱ دو حق معارض منتشر شده کاملا با یکدیگر ناسازگار هستند

۲ دو حق معارض منتشر شده علیرغم تعارض قابل جمع هستند

ب در صورتیکه انتشار حقوق معارض در یک روز انجام شود

۱ در مواردی که اسناد متعدد در یک روز منتشر شده اند، تاریخ اسناد منشاء ثبت تعیین کننده تقدم انتشار است

۲ در مواردی که علاوه بر تاریخ انتشار، اسناد منشاء ثبت نیز دارای تاریخ یکسان هستند

۳ تقدم رهن

۴ تقدم بازداشت ملک

۵ تقدم امتیاز جدایی اموال و برخی رهن های قانونی

بند دوم رژیم خاص ضمانت عدم قابلیت استناد

الف اسناد اجاره و پیش پرداخت مال الاجاره سررسید نشده

ب هبه اموال غیرمنقول قابل رهن

ج شروط محدودیت بر حق واگذاری و انحلال قرارداد

مبحث دوم حقوق محلی آلزاس – موزل راه حل ترکیبی آلمانی – فرانسوی

گفتار اول اثر ایجادی ثبت در حقوق محلی پیش از استرداد به فرانسه

گفتار دوم اثر تاییدی ثبت دفتر املاک با حفظ اثر ایجادی در موارد استثناء

بند اول اصل: ثبت دفتر املاک شرط قابلیت استناد حق نسبت به اشخاص ثالث

الف استقلال رویه قضایی در حقوق محلی – عدم شرط حسن نیت برای شخص ثالث

ب قابلیت استناد قراردادهای مقدماتی

ج تسری تبعی اثر قابلیت استناد ثبت

بند دوم استثنا: ثبت دفتر املاک شرط ایجاد حق

مبحث سوم حقوق ایران اصل اثر ایجادی ثبت – تردید در اصل

گفتار اول اصل اثر ایجادی ثبت: قلمرو و استثنایات

بند اول قلمرو اصل اثر ایجادی ثبت – ابهام

الف ثبت اولیه ملک در دفتر املاک – اصل اثر ایجادی ثبت

ب ثبت انتقالات در دفتر املاک – تردید در اثر ایجادی ثبت

۱ ثبت رسمی شرط تحقق بیع غیرمنقول

۲ ثبت رسمی شرط انتقال مالکیت – نظریه تملیک موخر

۳ ثبت رسمی شرط قابلیت استناد معامله در مقابل اشخاص ثالث

بند دوم استثنایات اصل

گفتار دوم ارزیابی طرح الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول

بند اول نکات مثبت و منفی طرح الزام به ثبت رسمی معاملات غیرمنقول

الف نکات مثبت

ب کاستیها

بند دوم ارزیابی موضوعی طرح از حیث نقش و آثار رسمیت معامله و ثبت دفتر املاک در فرایند انتقال مالکیت

الف نقش رسمیت سند و ثبت دفتر املاک در معاملات غیرمنقول (ماده یک و تبصره ها)

ب نقش مشاورین املاک در معاملات غیرمنقول (ماده

و تبصره ها)

ج وضعیت قراردادهای عادی تنظیمی پیش از اجرایی شدن قانون (ماده

و تبصره ها)

مبحث چهارم: بررسی تطبیقی

فصل دوم ثبت و نقش آن در اثبات حق

مبحث اول اصل مطابقت ثبت با قانون – کنترل مقدماتی اسناد مشمول ثبت

گفتار اول حقوق فرانسه: اصل مشروعیت ثبت– نقش منفعل اداره انتشار

بند اول اصل مطابقت شکلی سند با قانون – اختیارات محدود اداره انتشار ملکی

الف اصل عدم اختیار بررسی ماهوی اسناد مورد انتشار – کنترل شکلی اسناد

ب استثنا اختیار اداره ثبت در بررسی ماهوی حذف ثبت رهنی

بند دوم تصمیمات اداره ثبت و اعتراض به آن

الف تصمیمات اداره انتشار

۱ رد درخواست انتشار

۲ رد تشریفات انتشار

ب اعتراض به تصمیمات اداره

گفتار دوم حقوق محلی: اصل مطابقت شکلی و ماهوی ثبت با قانون – نقش فعال قاضی دفتر املاک

بند اول اصل قانونی بودن ثبت و اختیارات گسترده قاضی دفتر املاک

الف اختیارات نظارتی قاضی دفتر املاک مصرح در قانون

۱ قابلیت ثبت حق مورد درخواست ثبت

۲ شکل سند

۳ بررسی رعایت اصل اثر نسبی ثبت

۴ اهلیت طرفین

۵ نمایندگی

۶ کنترل مطابقت شکلی درخواست ثبت و درخواست اطلاعات با قانون

ب اختیارات نظارتی قاضی دفتر املاک مبتنی بر رویه قضایی

۱ کنترل وجود حق و دارنده آن

۲ کنترل موارد بطلان ناشی از مخالفت سند با نظم عمومی

بند دوم تصمیمات اداره املاک و اعتراض به آن

الف تصمیمات قاضی دفتر املاک

۱ رای به ثبت حق مورد درخواست در دفتر املاک

۲ رای به رد درخواست ثبت

۳ رای میانی یا قرار اعطای مهلت به متقاضی

۴ سایر آراء

۵ تصمیمات قاضی دفتر املاک در خصوص حذف یا اصلاح ثبت

۱ ۵ حذف یا ابطال ثبت

۲ ۵ اصلاح ثبت دفتر املاک

ب اعتراض به آراء قاضی دفتر املاک

گفتار سوم حقوق ایران: اصل مشروعیت ثبت – ابهام در اختیارات و پیش بینی مراجع رسیدگی اختصاصی

بند اول اصل مطابقت ثبت با قانون – عدم شفافیت در اختیارات نظارتی اداره ثبت

الف اختیارات نظارتی اداره ثبت در عملیات مقدماتی ثبت املاک

ب اختیارات نظارتی اداره ثبت در خصوص معاملات و تغییرات ملک ثبت شده

بند دوم تصمیمات اداره و مراجع اداری ثبت

الف تصمیمات اداره ثبت

ب اختیارات و تصمیمات مراجع اداری ثبت

۱ صلاحیت هیات نظارت در رسیدگی به اختلافات ثبتی

۱ ۱ رسیدگی و صدور رای نسبت به اختلافاتی که بین اشخاص و اداره ثبت در پذیرش تقاضای ثبت ملک حادث می شود

۲ ۱ رسیدگی و صدور رای نسبت به اختلافاتی که بین اشخاص در تصرف حادث می گردد

۲ صلاحیت هیات نظارت در رسیدگی به اشتباهات ثبتی

۱ ۲ رسیدگی و صدور رای در خصوص اشتباهاتی که در جریان عملیات مقدماتی ثبت حادث شده و ملک هنوز در دفتر املاک به ثبت نرسیده است

۲ ۲ رسیدگی و صدور رای در خصوص اشتباهاتی که در جریان عملیات مقدماتی ثبت حادث شده اما ملک بدون توجه به اشتباه، در دفتر املاک به ثبت رسیده است

۳ ۲ رسیدگی و صدور رای در خصوص اشتباهاتی که در موقع ثبت ملک یا ثبت انتقالات بعدی در دفتر املاک یا سند مالکیت صرفا به دلیل عدم توجه و دقت نویسنده رخ می دهد

۴ ۲ رسیدگی و صدور رای در خصوص اشتباهاتی که در عملیات تفکیک املاک رخ داده و منتج به انتقال رسمی یا ثبت دفتر املاک شده است

۵ ۲ رسیدگی و صدور رای در خصوص اشکالات یا اشتباهاتی که در طرز تنظیم اسناد و تطبیق مفاد آنها با قانون رخ می دهد

۶ ۲ رسیدگی و صدور رای در مواردیکه ثبت دفتر املاک مغایر و یا مخالف با سند رسمی یا حکم نهایی دادگاه است

۳ صلاحیت هیات نظارت در رسیدگی به تعارض در اسناد مالکیت

۴ صلاحیت هیات نظارت در رسیدگی به اعتراضات اشخاص به نظریه رییس ثبت در خصوص اجرای اسناد لازم الاجرا

۵ صلاحیت هیات نظارت مقرر به موجب نصوص مختلف قانونی

۱ ۵ رسیدگی به اعتراض اشخاص به رای رییس ثبت محل مبنی بر رد اعتراض به تحدید حدود ملک

۲ ۵ رسیدگی و صدور رای در خصوص اضافه مساحت املاک در مواردیکه موضوع از مصادیق ماده

ق ث نباشد

۳ ۵ اصلاح آرا صادره از هیات های حل اختلاف ثبتی

۴ ۵ رسیدگی و صدور رای در موارد مغایرت اسناد مالکیت موجود با اطلاعات و نقشه های کاداستری

گفتار چهارم بررسی تطبیقی

مبحث دوم قدرت اثباتی دفاتر انتشار

گفتار اول حقوق فرانسه– قاعده هیچکس نمی تواند بیش از آنچه دارد به دیگری انتقال دهد و قدرت اثباتی دفاتر انتشار

بند اول اثبات مالکیت

الف ادله کسب مالکیت

۱ دلایل کسب مالکیت اشتقاقی

۲ دلایل کسب مالکیت اولیه

۱ ۲ مرور زمان مملک

۲ ۲ تیوری مالکیت ظاهری

ب قراین فعلی موید مالکیت

بند دوم قاعده هیچکس نمی تواند بیش از حقی که دارد به دیگری انتقال دهد

الف اصل اعمال قاعده هیچکس نمی تواند بیش از آنچه دارد به دیگری انتقال دهد در حوزه انتشار ملکی

۱ ثبت، عدم وجود حق را جبران نمی کند

۲ ثبت، عیوب سند منتشره را از بین نمی برد

ب استثناء بر قاعده – ارزش اثباتی انتشار در معاملات معارض منعقده توسط ناقل واحد

۱ در قانون مدنی

۱ ۱ تیوری تاریخ قطعی

۲ ۱ وکالت ظاهری

۳ ۱ قواعد انتشار ملکی در خصوص معاملات معارض منعقده توسط شخص واحد

۲ در رویه قضایی

گفتار دوم حقوق محلی: قدرت اثباتی دفتر املاک و قاعده هیچکس نمیتواند بیش از آنچه دارد به دیگری انتقال دهد

بند اول دوران حاکمیت حقوق آلمان

بند دوم پس از استرداد به فرانسه

الف اصل فرض ساده صحت ثبت دفتر املاک

ب استثنا قدرت اثباتی مطلق ثبت

گفتار سوم حقوق ایران– قدرت اثباتی دفتر املاک

بند اول قدرت اثباتی مطلق ثبت اولیه دفتر املاک

بند دوم قدرت اثباتی دفتر املاک در معاملات ثبت شده – از افراط تا تفریط

الف دوران پیش از اصلاح قانون ثبت در ۱۳۵۱

۱ ثبت دلیل منحصر اثباتی – قدرت اثباتی مطلق ثبت

۲ ثبت دلیل قاطع اثباتی – قدرت اثباتی نسبی ثبت در مراجع اداری ثبتی

ب دوران بعد از اصلاح قانون ثبت در ۱۳۵۱ تاکنون

۱ ثبت دلیل قاطع اثباتی – کاهش قدرت اثباتی دفتر املاک با توسعه اختیارات مراجع اداری ثبت

۲ ثبت دلیل ساده اثباتی

گفتار چهارم بررسی تطبیقی

نتیجه

منابع

۱– فارسی

الف کتاب ها

ب مقالات

ج رساله ها، گزارشها و سایر منابع

۲– لاتین

A Books

B Articles

C Booklets

D Documents Electronices

E Thesis

کلیدواژه ها

  • اموال غیرمنقول
  • سیستم ثبت املاک ایران
  • کاداستر
  • تثبیت حق مالکیت
  • امنیت حقوقی