ماده ۴ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸

ماده ۴ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان: حقوق معنوی پدیدآورنده محدود به زمان و مکان نیست و غیرقابل انتقال است.

توضیح واژگان

حقوق معنوی، حقوق غیرمالی شخص پدیدآورنده است. منظور از حق معنوی این است که کسی حق تحریف، تبدیل و تغییر مفاد اثر مولف را ندارد.

مطالعات تطبیقی

در برخی از نظام های حقوقی مانند فرانسه، حقوق معنوی دیگری مانند حق اصلاح یا استرداد نیز برای پدیدآورنده قائل شده اند.

فلسفه و مبانی نظری ماده

پدیدآورنده، بخشی از شخصیت خود را در اثرش به جای می گذارد. درواقع، مخاطب، از طریق اثر، با شخصیت پدیدآورنده آشنا می شود، در مورد او پیش داوری می کند، پیش فرض هایی نسبت به او پیدا می کند و... . لذا حمایت از پدیدآورنده به عنوان یک انسان، اینگونه ایجاب می کند که حقوق مالکیت فکری، از دستکاری اثر و ایجاد تغییر و تحریف در آن جلوگیری نماید.

نکات توضیحی

حقوق معنوی، غیرقابل انتقال و غیرقابل اسقاط اند و محدودیت زمانی و مکانی ندارند. غیرقابل انتقال بودن اعم از انتقال ارادی (به موجب قرارداد) و انتقال قهری (به موجب فوت و به ارث رسیدن) است.

حقوق معنوی مولف شامل حق انتساب اثر و حق تمامیت اثر است. این دسته از حقوق، از حقوق سلبی اند؛ به این معنا که دیگران حق انتساب اثر پدیدآورنده را به خود ندارند و همچنین نمی توانند در آن اثر تغییر و دخل و تصرفی ایجاد نمایند. در غیر این صورت، پدیدآورنده می تواند آنها را مورد تعقیب کیفری قرار دهد.

حق انتشار که از آن به حق افشای اثر نیز یاد می شود، حقی متفاوت از حق نشر و تکثیر است. اولی از حقوق معنوی پدیدآورنده و دومی از حقوق مادی او می باشد. درواقع تصمیم گیری در مورد نخستین انتشار اثر یا عدم انتشار آن، حق انحصاری پدیدآورنده است.

مقالات مرتبط

حق انصراف از انتشار آثار ادبی ( مطالعه تطبیقی در اسناد بین المللی و برخی نظام های حقوقی شناسایی کننده حق )