مسوولیت مدنی پرستاران در حقوق ایران و فرانسه
 | |
| عنوان | مسوولیت مدنی پرستاران در حقوق ایران و فرانسه |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | حمید رضا صالحی |
| استاد راهنما | محمدحسن صادقی مقدم |
| استاد مشاور | محمود عباسی، ابراهیم تقی زاده |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۳۹۷ |
| دانشگاه | مرکز تحصیلات تکمیلی |
مسوولیت مدنی پرستاران در حقوق ایران و فرانسه عنوان رساله ای است که توسط حمید رضا صالحی، با راهنمایی محمدحسن صادقی مقدم و با مشاوره محمود عباسی و ابراهیم تقی زاده در سال ۱۳۹۷ و در مقطع دکتری مرکز تحصیلات تکمیلی دفاع گردید.
چکیده
مسیولیت پرستاران به جهت امتزاج مسیولیت ناشی از فعل شخص و مسیولیت ناشی از فعل غیر، از جمله مباحث مهم و مبتلابه حوزه مسیولیت مدنی است. در حقوق ایران و فرانسه، ماهیت تعهدات پرستاران علی الاصول از نوع تعهد به وسیله است. مسیولیت مدنی پرستاران در هردو نظام حقوقی مزبور، اصولا بر مبنای تقصیر استوار است و ماهیت مسیولیت پرستاران بسته به نوع و نحوه اشتغال آن ها متفاوت است؛ زیرا در جایی که پرستار، مستخدمِ طبیب یا بیمارستان و موسسه بهداشتی است در صورت ورود ضرر به بیمار، مسیولیت پرستار خارج از قرارداد خواهد بود اما چون مشارالیه تحت اشراف و سرپرستی طبیب یا بیمارستان یا کلینیک انجام وظیفه کرده است، لهذا با فرض تقصیر، در این قبیل موارد آن ها به عنوان کارفرما، مسیولیت ناشی از فعل غیر (پرستار) خواهند داشت. البته بعد از پرداخت خسارات وارده به بیمار و اثبات بی تقصیری، حسب مورد، طبیب یا بیمارستان در صورت اجتماع شرایط مقرر که تفصیل آن ارایه شده است خواهند توانست برای جبران خسارات وارده به پرستار خاطی مراجعه کنند. اما در فرض پرستاران آزاد که آن ها مستقیما با بیمار یا اقربای او قرارداد پرستاری منعقد کرده اند، عموما مسیولیت پرستاران قراردادی خواهد بود، مگر این که قرارداد منعقده بنابه دلایلی باطل، فسخ یا بلااثر شده یا خسارات مستحدثه خارج از موضوع تعهدات قراردادی باشد. بعضی از افعال پرستاران با این که زیان بار هستند اما به لحاظ حکم قانون یا طبیعت فعل انجام شده، در این قبیل موارد مسیولیتی متوجه پرستاران نیست. به طور کلی باید ماهیت هر دعوی و حقایق خاص آن را بررسی کرد تا مسیول جبران خسارت وارده و میزان مسیولیت او را تعیین کرد؛ به طوری که اگر پرستار اقدام به عملی کرده باشد که وفق امر طبیب جزء امور طبی قرار گیرد، طبیب مسیول است، لکن اگر عمل مزبور، اداری باشد، بیمارستان یا کلینیک و موسسه مسیول خواهد بود و چنان چه مربوط به اقدامات تخصصی پرستاری باشد، در این حالت، پرستار شخصا مسیول خواهد بود.
ساختار و فهرست رساله
فهرست مطالب علایم اختصاری م چکیده
مقدمه
بیان مساله
اهمیت و ضرورت تحقیق
پیشینه تحقیق
اهداف تحقیق
سوالات تحقیق
فرضیات تحقیق
ساماندهی تحقیق
بخش اول: کلیات و مبانی مسیولیت مدنی پرستاران
فصل اول: تاریخچه و تعاریف
مبحث اول: تاریخچه و تحولات پرستاری
گفتار اول: پرستاری در اسلام
گفتار دوم: پرستاری در جهان
گفتار سوم: پرستاری در ایران
مبحث دوم: تاریخچه مسوولیت پرستاری
مبحث سوم: مفهومشناسی
گفتار اول: تعاریف و مفاهیم
بند اول: مسوولیت
بند دوم: پرستار
الف) از منظر لغت
ب) از منظر علم طب
ج) از منظر حقوق ایران و فرانسه
د) پرستار متخصص
بند سوم: معنا و مفهوم پرستاری
الف: معنای قانونی و تخصصی پرستاری
الف) تعریف پرستاری از نگاه شورای بین المللی پرستاران
بند چهارم: حقوق بیمار
بند پنجم: بیماری
بند ششم: سلامتی
بند هفتم: قرارداد پرستاری
الف) انواع قرارداد پرستاری
ب) قرارداد پرستاری مستقیم
ج) قرارداد پرستاری غیرمستقیم
بند هشتم: فرآیند درمان
بند نهم: مریض، بیمار، مددجو
مبحث چهارم: جایگاه پرستاران و وظایف قانونی آن ها
گفتار اول: نقش های چندجانبه پرستاران
بند اول: نقش مراقبتی
بند دوم: نقش درمانی
بند سوم: نقش حفاظتی
بند چهارم: نقش آموزشی
بند پنجم: نقش هماهنگی
بند ششم: نقش حمایتی
گفتار دوم: شرح وظایف رده های مختلف پرستاری
بند اول: مدیر پرستاری
بند دوم: سوپروایزر
بند سوم: سرپرستار
الف) جمع آوری اطلاعات و برنامه ریزی
ب) سازماندهی
ج) هدایت و رهبری
بند چهارم: پرستار
فصل دوم: مبانی مسیولیت مدنی پرستاران
مبحث اول: مسوولیت مدنی
گفتار اول: تمایز مسوولیت مدنی از مسوولیت انتظامی
گفتار دوم: ارتباط مسیولیت مدنی با مسیولیت انتظامی
مبحث دوم: مبنای مسیولیت مدنی در نظام های حقوقی مختلف
گفتار اول: مبنای مسوولیت مدنی در نظام حقوقی فرانسه
گفتار دوم: مبنای مسوولیت مدنی در نظام حقوقی اسلام
گفتار سوم: مبنای مسوولیت مدنی در حقوق موضوعه ایران
گفتار چهارم: نظریات ارایهشده درباره مبنای مسیولیت مدنی پرستاران
بند اول: نظریه ایجاد خطر
بند دوم: نظریه تقصیر
بند سوم: نظریه تضمین حق
بند چهارم: نقد و بررسی نظریات ارایهشده و ارایه راهکار منتخب
مبحث سوم: تقصیر حرفه ای (شغلی)
گفتار اول: ماهیت تقصیر حرفه ای
گفتار دوم: معیار احراز تقصیر حرفه ای
مبحث چهارم: صور تقصیر پرستاری
گفتار اول: صور تقصیر پرستاری بر مبنای قانون مجازات اسلامی
بند اول: بی احتیاطی
بند دوم: بی مبالاتی
بند سوم: عدم مهارت
الف: عدم مهارت مادی یا بدنی یا عملی
ب: عدم مهارت معنوی یا علمی
بند چهارم: عدم رعایت نظامات دولتی
مبحث پنجم: تقصیر و تاثیر آن بر مسوولیت مدنی پرستاران
گفتار اول: تقصیر در بازآموزی و بهروزرسانی اطلاعات علمی
گفتار دوم: تقصیر و ارتباط آن با رابطه سببیت
گفتار سوم: تقصیر و حالت اورژانس
بخش دوم: فعل زیانبار و مسیولیت مدنی پرستاران
فصل اول: ماهیت تعهدات و مسیولیت پرستاران
مبحث اول: مطالعه تطبیقی ماهیت تعهدات صاحبان حرف پزشکی و وابسته
گفتار اول: ماهیت تعهدات صاحبان حرف پزشکی و وابسته در اسلام
بند اول: فقه امامیه
بند دوم: فقه اهل تسنن
گفتار دوم: حقوق موضوعه فرانسه و ایران
بند اول: حقوق فرانسه
بند دوم: حقوق ایران
الف) ضمان حرف پزشکی در قانون قدیم مجازات
ب) جمعبندی و ارایه نظریه منتخب
ج) ضمان حرف پزشکی در قانون جدید مجازات
گفتار سوم: ماهیت تعهدات پرستاران در حقوق ایران و فرانسه
مبحث دوم: ماهیت مسیولیت مدنی پرستاران
گفتار اول: نظریه مسیولیت قهری پرستار
بند اول: خصیصه فنی مسیولیت پرستار
بند دوم: تفوق و استیلای نظم عمومی
گفتار دوم: نظریه مسیولیت قراردادی پرستاران و شرایط آن
بند اول: شرایط تحقق مسوولیت قراردادی پرستاران
الف) وجود قرارداد صحیح و نافذ
ب) تخلف از انجام تعهد قراردادی
ج) رابطه سببیت بین ضرر و نقض قرارداد توسط پرستار
گفتار سوم: ارزیابی نظریات مسیولیت قراردادی و مسیولیت قهری پرستاران
بند اول: ارایه خدمات رایگان پرستاری با دعوت از جانب بیمار
بند دوم: ارایه خدمات پرستاری بدون دعوت از جانب بیمار
بند سوم: پرستار تعیین شده از جانب پزشک یا بیمارستان
گفتار چهارم: امکان جمع مسیولیت قراردادی و ضمان قهری
فصل دوم: موجبات و محدوده مسیولیت مدنی پرستاران
مبحث اول: ارکان مسیولیت مدنی پرستار
گفتار اول: وجود وظیفه مراقبت
گفتار دوم: نقض وظیفه و ارتکاب فعل زیان بار
گفتار سوم: ورود ضرر
بند اول: اقسام ضرر
الف) ضرر مادی و معنوی
ب) عدمالنفع
۱) فقه امامیه
۲) حقوق موضوعه ایران
ج) از بین بردن فرصت شفاء یا حیات بیمار
بند دوم: شرایط ضرر قابل مطالبه
الف) مسلم و قطعی بودن ضرر
ب) مستقیم بودن
ج) عدم جبران قبلی ضرر
د) قابلیت پیش بینی ضرر
گفتار چهارم: رابطه سببیت
مبحث دوم: اقسام مهم تحقق مسوولیت مدنی پرستاران
گفتار اول: رعایت اسرار شغلی
گفتار دوم: مراقبت از بیماران پر خطر
گفتار سوم: انجام اقدامات درمانی توسط پرستار
مبحث سوم: مسیولیت پزشک ناشی از فعل پرستار
گفتار اول: ارتباط مسیولیت مدنی پزشک با پرستار
گفتار دوم: قابلیت رجوع پزشک به پرستار
مبحث چهارم: مسیولیت بیمارستان ناشی از فعل پرستار
گفتار اول: ارتباط مسیولیت مدنی بیمارستان با پرستار
گفتار دوم: قابلیت رجوع بیمارستان به پرستار
مبحث پنجم: تاثیر علل خارجی بر مسیولیت پرستار
گفتار اول: فورس ماژور
گفتار دوم: فعل زیان دیده (بیمار)
گفتار دوم: تقصیر بیمار و تاثیر آن بر مسوولیت پرستاران
بند اول: فعل بیمار سبب منحصر ورود ضرر
بند دوم: فعل بیمار یکی از اسباب ورود ضرر
الف) فعل بیمار واجد اوصاف قوه قاهره
ب) فعل عمدی زیان دیده (بیمار یا اقربای او)
ج) فاقد اثرشدن خطای بیمار بهعلت تقصیر پرستار
د) تقصیر مشترک بیمار و پرستار
گفتار سوم: فعل شخص ثالث
بند اول: فعل ثالث سبب منحصر ورود ضرر
بند دوم: فعل ثالث یکی از اسباب ورود ضرر
الف) فعل ثالث واجد اوصاف قوه قاهره
ب) تقصیر مشترک عامل زیان و ثالث
مبحث ششم: ت–اثیر عوامل موجهه در مسیولیت پرستار
گفتار اول: اضطرار
گفتار دوم: رضایت بیمار
گفتار سوم: خطرپذیری
گفتار چهارم: حکم قانون و دستور مقام صالح
نتیجه و پیشنهادات
فهرست منابع و مآخذ
Abstract
کلیدواژه ها
- مسیولیت مدنی
- پرستاران