مسیولیت مدنی ناشی از ایراد خسارات بر محیط زیست
 | |
| عنوان | مسیولیت مدنی ناشی از ایراد خسارات بر محیط زیست |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | حسین صفایی |
| استاد راهنما | عیسی امینی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۴ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی |
مسیولیت مدنی ناشی از ایراد خسارات بر محیط زیست عنوان پایان نامه ای است که توسط حسین صفایی، با راهنمایی عیسی امینی در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.
چکیده
امروزه تخریب محیط زیست مستقیم و غیر مستقیم بر روند اقتصادی کشورهای جهان و حیات بشر تاثیر گذار است. فاجعه های محیط زیست که اغلب حاصل فعالیتهایی است که بشر به ویژه در قرن اخیر در راه رسیدن به توسعه و فرآیند صنعتی شدن به آنها روی آورده، باعث تخریب و ایراد خسارات و آلودگی محیط زیست شده است. عدم تعادل محیط زیست، به سبب،تخریب صنعتی طبیعت، آلوده شدن منابع از جمله آب، خاک و هوا را باعث شده است. وجود یک کره خاکی مشترک بین مردم جهان، علایق مشترکی را برای انسانها بوجود آورده است که می بایست هر روز به هماهنگی بیشتر در این زمینه نایل آیند. یکی از آن هماهنگی ها، هم آوایی در مبنای مسیولیت مدنی ناشی از ایراد خسارات بر محیط زیست است، که واجد فواید نظری و عملی عدیده ای می باشد که به خوبی در روابط موجود میان محیط زیست و استقرار و تداوم حیات بشری بازنمایی می کند و بر آن هستیم که مسیولیت مدنی ناشی از ایراد خسارات بر محیط زیست را از منظر فقه و حقوق داخلی مورد بررسی قرار دهیم. موضوع حمایت از محیط زیست در جهت منافع بشری و از بین بردن آثار مخرب فعالیتهای صنعتی تبدیل به مساله ای جدی در جهان معاصر گردیده است و بشریت را مورد تهدید قرار داده است. برای مقابله با این تهدید نیاز به اقدامی قاطع از طریق اتخاذ تدابیر مناسب دارد. رویه عملی محاکم ایران براساس مسیولیت مبتنی بر تقصیر است و آنچنان که شایسته است پاسخگوی این همه آلودگی و تخریب و جبران خسارت وارد بر محیط زیست نمی باشد لذا با توجه به لزوم جبران خسارات وارده بر محیط زیست و مسیولیت مدنی ناشی از آن، که از جایگاه ویژه ای در علم حقوق برخوردار است. در این پژوهش تلاش بر این است که مبنای این مسیولیت با نگاه بر دیدگاههای فقه و حقوق ایران مورد تبیین و تشریح و واکاوی قرار گرفته و مبنای مناسب برای این مسیولیت یافت گردد.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه ۱
بخش اول: کلیات ۳
فصل اول: مفهوم و جایگاه محیط زیست از لحاظ لغت و اصطلاح ۵
مبحث اول: محیط زیست در لغت ۵
مبحث دوم: محیط زیست در اصطلاح ۵
مبحث سوم: جایگاه محیط زیست در فقه ۶
مبحث چهارم: جایگاه محیط زیست در حقوق ۱۴
فصل دوم: مفهوم آلودگی محیط زیست و انواع و منابع آن ۱۶
مبحث اول: مفهوم آلودگی محیط زیست ۱۶
گفتار اول: مفهوم آلودگی محیط زیست از دیدگاه علم محیط زیست ۱۷
گفتار دوم: مفهوم آلودگی محیط زیست از لحاظ حقوقی ۱۸
مبحث دوم: انواع آلودگی های محیط زیست و منابع آن ۱۹
گفتار اول: آلودگی هوا ۲۰
گفتار دوم: آلودگی آب ۲۲
گفتار سوم: آلودگی خاک ۲۳
گفتار چهارم: آلودگی های دیگر ۲۵
فصل سوم: تاثیر آلاینده ها بر محیط زیست انسانی و طبیعی ۲۶
مبحث اول: تاثیر آلاینده ها بر محیط زیست انسانی ۲۷
گفتار اول: تاثیر بر انسان ۲۷
گفتار دوم: تاثیر بر اموال ۲۸
مبحث دوم: تاثیر آلاینده ها بر محیط زیست طبیعی ۲۹
گفتار اول: تاثیر بر گیاهان ۲۹
گفتار دوم: تاثیر بر حیوانات و منابع آبی ۳۰
فصل چهارم: مبانی نظری مسیولیت مدنی در حقوق وفقه بطور کلی ۳۲
مبحث اول: مبنای مسیولیت مدنی در حقوق ۳۲
گفتار اول: نظریه تقصیر ۳۲
گفتار دوم: نظریه خطر ۳۲
گفتار سوم: نظریه فرض تقصیر ۳۳
گفتار چهارم: نظریه کارنامتعارف ۳۳
گفتار پنجم: نظریه خطر در برابر انتفاع ۳۳
گفتار ششم: نظریه مسیولیت در برابر اشیاء خطرناک ۳۴
گفتار هفتم: نظریه تضمین حق ۳۴
مبحث دوم: مبنای مسیولیت مدنی در فقه ۳۵
گفتار اول: تیوری کلی ۳۵
گفتار سوم: نظریه تسبیب ۳۶
گفتار چهارم: نظریه تعدی و تفریط ۳۷
گفتار پنجم: نظریه لاضرر ۳۷
گفتار ششم: نظریه احترام اموال ۳۸
فصل پنجم: تعریف مسیولیت مدنی وانواع آن ۴۰
مبحث اول: مسیولیت مدنی و تعهد قراردادی ۴۱
مبحث دوم: مسیولیت مدنی از نظر لزوم تقصیر ۴۲
گفتار اول: مسیولیت مدنی مبتنی برتقصیر ۴۲
گفتار دوم: مسیولیت مدنی بدون تقصیر ۴۳
گفتار سوم: مسیولیت مدنی قهری و قراردادی ۴۵
بخش دوم: منابع و مبانی مسیولیت مدنی محیط زیست ۴۸
فصل اول: منابع قانونی مسیولیت مدنی ناشی از ایراد خسارات بر محیط زیست ۴۹
مبحث اول: قانون اساسی ۴۹
گفتار اول: اصل پیش گیری و احتیاط ۵۰
گفتار دوم: اصل حفاظت از محیط زیست ۵۱
مبحث دوم: قانون مدنی ۵۱
گفتار اول: تفسیر ماده ۳۰۷ ۵۲
گفتار دوم: تفسیر ماده ۱۳۲ ۵۶
مبحث سوم: قانون مسیولیت مدنی ۵۷
مبحث چهارم: قانون مجازات اسلامی ۵۹
گفتار اول: تفسیر ماده ۸۵ ۵۹
گفتار دوم: تفسیر مواد
و ۶۸۹ ۵۹
مبحث پنجم: قوانین و آیین نامه های خاص مرتبط با محیط زیست ۶۰
گفتار اول: تفسیر مواد
و
قانون مدیریت پسماند ۶۰
گفتار دوم: تفسیر ماده
و تبصره
ماده
قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا مصوب ۱۳۷۴
مقرر میدارد ۶۱
گفتار چهارم: تفسیر ماده
آیین نامه بهداشت مصوب ۱۳۷۱ بیان میکند ۶۱
فصل دوم: مبانی مسیولیت مدنی محیط زیست ۶۲
مبحث اول: مبانی نظری ۶۳
گفتار اول: مبنای تقصیر ۶۳
گفتار دوم: مبنای خطر ۶۷
گفتار سوم: مبنای تضمین حق ۶۸
مبحث دوم: مبانی فقهی ۷۱
گفتار اول: اصول و قواعد فقهی ۷۳
بند اول: قاعده اتلاف ۷۳
بند دوم: قاعده تسبیب ۷۷
بند سوم: قاعده لاضرر ۷۸
فصل سوم: مبنای مسیولیت مدنی محیط زیست از دیدگاه فقه اسلام و حقوق ایران ۸۵
مبحث اول: مبنای مسیولیت مدنی محیط زیست از دیدگاه فقه اسلام ۸۵
مبحث دوم: مبنای مسیولیت مدنی محیط زیست در حقوق ایران ۸۹
بخش سوم: ارکان مسیولیت مدنی محیط زیست و جبران خسارت ۹۶
فصل اول: ارکان مسیولیت مدنی محیط زیست ۹۷
مبحث اول: وجود ضرر ۹۷
گفتار اول: اقسام ضرر ۹۸
بند اول: ضرر مادی ۹۸
بند دوم: ضرر معنوی ۹۹
گفتار دوم: خسارت بر محیط زیست ۱۰۰
بند اول: ویژگی های خسارت محیط زیست ۱۰۲
بند دوم: متنوع بودن خسارت ها ۱۰۲
بند سوم: قابل تعیین نبودن عامل زیان و زیان دیده ۱۰۳
مبحث دوم: شرایط جبران ضرر ۱۰۴
گفتار اول: مسلم بودن ضرر ۱۰۴
گفتار دوم: مستقیم بودن ضرر ۱۰۵
گفتار سوم: جبران نشدن ضرر ۱۰۵
فصل دوم: اصول حاکم بر جبران خسارت ۱۰۶
مبحث اول: شرایط عمومی جبران خسارت ۱۰۶
گفتار اول: اعاده به وضع پیشین ۱۰۶
گفتار دوم: دادن معادل ۱۰۹
بند اول: پرداخت غرامت ۱۰۹
بند دوم: نحوه تعیین و ارزیابی خسارت ۱۱۱
مبحث دوم: شرایط خاص جبران خسارت محیط زیست ۱۱۴
گفتار اول: جلوگیری از ایجاد خسارت محیط زیست ۱۱۴
گفتار دوم: غیر قابل ارزیابی بودن خسارت های محیط زیست ۱۱۴
مبحث سوم: مطالبه خسارت فرع بر خسارت ۱۱۵
مبحث چهارم: اصل پرداخت آلوده کننده ۱۱۵
مبحث پنجم: ماهیت مسیولیت محیط زیست و مبنای آن ۱۱۵
گفتار اول: ماهیت مسیولیت ۱۱۵
گفتار دوم: مبنای مسیولیت ۱۱۶
گفتار سوم: مفهوم خسارت ۱۱۶
گفتار چهارم: ماهیت مسیولیت مدنی محیط زیست ۱۱۷
مبحث ششم: روش ارزیابی خسارات محیط زیست ۱۲۱
نتیجه و پیشنهاد ۱۲۳
منابع و ماخذ ۱۲۶
منابع فارسی ۱۲۶
منابع عربی ۱۲۹
کلیدواژه ها
- محیط زیست
- مسیولیت مدنی
- جبران خسارت
- قاعده لاضرر
- محیط زیست
- آلودگی (محیط زیست)
- حفاظت زیست محیطی