مقررات مبتنی بر اصل استصحاب در قانون مدنی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مقررات مبتنی بر اصل استصحاب در قانون مدنی
عنوانمقررات مبتنی بر اصل استصحاب در قانون مدنی
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوموسی عرب عامری
استاد راهنماعلی پریمی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۶
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان



مقررات مبتنی بر اصل استصحاب در قانون مدنی عنوان پایان نامه ای است که توسط موسی عرب عامری، با راهنمایی علی پریمی در سال ۱۳۹۶ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان دفاع گردید.

چکیده

با توجه به اینکه نظام حقوقی ایران به ویژه قوانین مدنی بر پایه فقه اسلامی بنا شده است مطالعه و بررسی قوانین و مقررات حقوقی ایران بدون آشنایی با مبانی حقوقی اسلام و فقه امامیه امکان پذیر نمی باشد. یکی از مباحث مهم اصول فقه اصول علمیه است و اصل استصحاب در میان این اصول از جایگاه ویژه ای برخوردار است که مبنای تدوین پاره ای از قوانین مدنی ایران قرار گرفته است ، اگر چه در متن قوانین نامی از اصل استصحاب برده نشده است ولی مصادیقی از آن را می توان در طی مواد قانونی پیدا کرد و در آراء دادگاه ها نیز این اصطلاح یا معادل آن بکار رفته است ، یعنی کسانی که قواعد مدنی را تدوین نموده اند از مفاد و مفهوم این اصل بهره برده و در تهیه و تنظیم قوانین مختلف مدنی آن را مورد استفاده قرار داده اند. بر این مبنا و با توجه به کاربردی که اصل استصحاب در فقه و قوانین مدنی ما دارد نوشتار حاضر به مباحث مقررات مبتنی بر اصل استصحاب در قانون مدنی پرداخته است

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

۱–بیان مسیله :

۲– اهمیت و ضرورت تحقیق

۳–سوالات تحقیق

۳–۱– سوال اصلی تحقیق:

۳–۲– سوالات فرعی تحقیق:

۴–فرضیات تحقیق

۴–۱– فرضیه اصلی تحقیق:

۴–۲–فرضیات فرعی تحقیق:

۵–اهداف تحقیق

۶– پیشینه تحقیق

۷– روش تحقیق

۸– ساختار تحقیق

چکیده :

فصل اول : مفاهیم وکلیات

۱–۱–تعریف استصحاب

۱–۱–۱–معنای لغوی استصحاب

۱–۱–۲– استصحاب در اصطلاح اصولیین

۱–۲–پیشینه اصل استصحاب

۱–۳–ماهیت استصحاب

۱–۳–۱– استصحاب اماره است یا اصل

۱–۳–۲– استصحاب اصولی است یا فقهی

۱–۴– مقومات (عناصر) استصحاب

۱–۴–۱– یقین

۱–۴–۲–شک

۱–۴–۳– وحدت متعلق یقین وشک ( وحدت موضوع )

۱–۴–۴– اجتماع یقین وشک در یک زمان

۱–۴–۵– تعدد زمان متیقن و مشکوک

۱–۴–۶– تقدم زمان متیقن بر زمان مشکوک

۱–۴–۷– فعلیت یقین و شک

۱–۵– اقوال در حجیت استصحاب

۱–۶– ادله حجیت استصحاب ۲۲

–۶–۱– حکم عقل

۱–۶–۲–بناء عقلا

۱–۶–۳– اجماع

۱–۶–۴–روایات معصومین(علیهم السلام) :

۱–۷– استصحاب و بعضی از قواعد

۱–۷–۱– قاعده یقین

۱–۷–۲– استصحاب قهقری (المقلوب )

۱–۷–۳– اصل مثبت

فصل دوم : اصل استصحاب در فقه امامیه

۲– ۱– تقسیمات استصحاب

۲–۱–۱– تقسیم استصحاب از جهت مستصحب

۲–۱–۱–۱–استصحاب وجودی و عدمی

۲–۱–۱–۱–۱– استصحاب وجودی

۲–۱–۱–۱–۲–استصحاب عدمی

۲–۱–۱–۲– استصحاب حکمی و موضوعی

۲–۱–۱–۲–۱– استصحاب حکمی

۲–۱–۱–۲–۲– استصحاب موضوعی

۲–۱–۲– تقسیم استصحاب از جهت دلیل یقین سابق

۲–۱–۲–۱– استصحاب حکم عقل

۲–۱–۲–۲– استصحاب حکم شرع

۲–۱–۳– تقسیم استصحاب از جهت منشاءشک لاحق

۲–۱–۳–۱– استصحاب به واسطه شک در مقتضی

۲–۱–۳–۲– استصحاب به واسطه شک در رافع

۲–۱–۴– سایر تقسیمات استصحاب

۲–۱–۴–۱– استصحاب اعتبار قانون

۲–۱–۴–۲– استصحاب جزیی و کلی

۲–۱–۴–۲–۱ –استصحاب جزیی

۲–۱–۴–۲–۲– استصحاب کلی

۲–۱–۴–۲–۲–۱– استصحاب کلی قسم اول

۲–۱–۴–۲–۲–۲– استصحاب کلی قسم دوم

۲–۱–۴–۲–۲–۳– استصحاب کلی قسم سوم

۲–۱–۴–۳– اصل تاخر حادث

۲–۲– موارد تعارض استصحاب

۲–۲–۱– تعارض استصحاب با اصول عملیه

۲–۲–۱–۱– تعارض استصحاب با اصل برایت

۲–۲–۱–۲– تعارض استصحاب با اصل احتیاط

۲–۲–۱–۳– تعارض استصحاب با اصل تخییر

۲–۲–۱–۴– تعارض دواستصحاب

۲–۲–۲– تعارض استصحاب با سایر اصول و قواعد

۲–۲–۲–۱– تعارض استصحاب با اصل صحت

۲–۲–۲–۱–۱– شبهات حکمی

۲–۲–۲–۱–۲– شبهات موضوعی

۲–۲–۲–۲– تعارض استصحاب با قاعده (اصل) قرعه

۲–۲–۳– تعارض استصحاب با دلیل قطعی و اماره ۵۰ ۲–۲–۳–۱– تعارض استصحاب با اماره قضایی و اماره قانونی ۵۰ ۲–۲–۳–۲– تعارض استصحاب با اماره تصرف ( قاعده ید )

فصل سوم : اصل استصحاب در قانون مدنی

۳–۱– استصحاب وجودی و عدمی در قانون مدنی

۳–۱–۱ –استصحاب وجودی در قانون مدنی

۳–۱–۱–۱– استصحاب وجودی و عقد بیع

۳–۱–۱–۱–۱– استصحاب وجودی در توابع مبیع

۳–۱–۱–۱–۲– استصحاب وجودی در حق حبس

۳–۱–۱–۲– استصحاب وجودی و خیارات

۳–۱–۱–۲–۱– استصحاب وجودی و خیار تاخیر ثمن

۳–۱–۱–۲–۲– استصحاب وجودی و خیار غبن

۳–۱–۱–۲–۳– استصحاب وجودی و فوریت خیارات

۳–۱–۱–۲–۴– استصحاب وجودی و خیار فسخ یا مطالبه ی ارش

۳–۱–۱–۳– استصحاب وجودی وعقد نکاح

۳–۱–۱–۴– استصحاب وجودی ومعسر بودن محال علیه

۳–۱–۱–۵– استصحاب وجودی وحق شفعه

۳–۱–۲– استصحاب عدمی در قانون مدنی

۳–۲– استصحاب حکمی و موضوعی در قانون مدنی

۳–۲–۱– استصحاب حکمی در قانون مدنی

۳–۲–۲– استصحاب موضوعی در قانون مدنی

۳–۳– استصحاب از جهت دلیل یقین سابق در قانون مدنی

۳–۴– استصحاب از جهت منشاءشک لاحق در قانون مدنی

۳–۴–۱– استصحاب به واسطه شک در مقتضی در قانون مدنی

۳–۴–۲– استصحاب به واسطه شک در رافع در قانون مدنی

۳–۴–۲–۱– تردید در پیدایش رافع

۳–۴–۲–۲– تردید در رافعیت امر موجود

۳–۵– استصحاب جزیی و کلی در قانون مدنی

۳–۵–۱– استصحاب جزیی در قانون مدنی

۳–۵–۲– استصحاب کلی در قانون مدنی

۳–۵–۲–۱– استصحاب کلی قسم اول در قانون مدنی

۳–۵–۲–۲– استصحاب کلی قسم دوم در قانون مدنی

۳–۵–۲–۳– استصحاب کلی قسم سوم در قانون مدنی

۳–۶– اصل تاخر حادث در قانون مدنی

۳–۷– تعارض دواستصحاب در قانون مدنی

۳–۸–تعارض استصحاب با اصل صحت در قانون مدنی

۳–۹– تعارض استصحاب با اماره تصرف ( قاعده ید ) در قانون مدنی

خلاصه و نتیجه گیری:

پیشنهادات :

منابع و مآخذ

الف : منابع فارسی

–کتب فارسی

– مقالات

– پایان نامه ها :

– سایت ها

ب: منابع عربی

کلیدواژه ها

  • استصحاب
  • اماره قضایی
  • اماره قانونی
  • تعارض ادله