وضعیت ارث دیه در حقوق ایران و مذهب امامیه

عنوان	وضعیت ارث دیه در حقوق ایران و مذهب امامیه
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	زهرا آقایی
استاد راهنما	ایران سلیمانی ملایوسف
استاد مشاور	مظفر باشکوه
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۹
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

وضعیت ارث دیه در حقوق ایران و مذهب امامیه عنوان پایان نامه ای است که توسط زهرا آقایی، با راهنمایی ایران سلیمانی ملایوسف و با مشاوره مظفر باشکوه در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل دفاع گردید.

چکیده

ارث دارای ویژگی هایی است که آن را از سایر اموال متمایز می سازد. نهاد ارث از جهات گوناگون قابل بررسی است یکی از این موضوعات "ارث دیه"است که از نگاه نظریه عمومی تعهدات و مسیولیت مدنی حایز اهمیت است. موجبات این نوع ارث و موانع آن از جمله مسایلی است که قانون مدنی درباره آن ساکت است و فقها نیز در این باب نظرات گوناگونی ارایه داده اند در این پایان نامه ابتدا به بیان کلیاتی در مورد تاریخچه دیه قبل از اسلام پرداخته شده و نتیجه می گیریم که اسلام دیه را امضاءکرده لیکن تغییرات زیادی در آن بوجود آورده است از جمله اینکه میزان و سقف دیه و ملاک و مهلت پرداخت ان تبیین شده است سپس ماهیت حقوقی دیه نظرات ارایه شده و آثارآن و دلایل رد آن نظرات بررسی وبرای آن ماهیت دوگانه قایل شده ایم و در ادامه به این سوال که آیا دیه جزو ماترک است یاخیر، پاسخ دادیم که دیه جزو اموال وراث است لیکن از لحاظ برخی جهات در حکم ماترک است و قواعد ارث بر آن مترتب است. تفاوت اولیای دم با ورثه بررسی شد. همچنین نظر فقهی در باب ارث دیه، و نسبت دیه و قصاص را بیان کردیم که قصاص حق اولیای دم است که در صورت عفو جانی، به دیه تبدیل خواهد شد. اهمیت این موضوع آن است که جانی حق انتخاب بین قصاص و دیه را ندارد و طلبکاران هم نمی توانند ورثه را از قصاص منع کنند. از بستگان مادری به عنوان کسانی که از ارث دیه محروم هستند نام بردیم و به محرومیت وراث از ارث دیه ی جنایت بر میت اشاره کرده و همچنین به تاثیر قتل غیر عمد در ارث قاتل از دیه مورث خود، پرداخته و نتیجه می گیریم که قتل هرچند غیر عمدی مانع ارث دیه می شود و در فصل اول این تحقیق مبانی و مفاهیم، در فصل دوم؛ ارث دیه در حقوق ایران و همچنین در فصل سوم دیه در مذهب امامیه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

الف– مقدمه

ب– بیان مساله تحقیق

ج– اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

د– پیشینه تحقیق

ه– – اهداف تحقیق

و– سوالات تحقیق

ز– فرضیه های تحقیق

ح – روش شناسی تحقیق

ز– سازماندهی تحقیق

فصل اول: کلیات تحقیق (مبانی و مفاهیم) ۱–۱– مفاهیم

۱–۱–۱– ترکه

۱–۱–۲– ارث

۱–۱–۲–۱– تعریف ارث در لغت

۱–۱–۲–۲–تعریف فقهی ارث

۱–۱–۲–۳– ارث در اصطلاح حقوق مدنی

۱–۱–۲–۳–۱–مانع ارث و تعریف حقوقی آن

۱–۱–۲–۳–۲–احصای موانع ارث در مذاهب اسلامی

۱–۱–۲–۳–۳–طریقه ی ارث بردن مهدوم علیهم و غرقی از یکدیگر

۱–۱–۲–۴– ارث از منظر جاهلیت

۱–۲– تاسیس ارث در اسلام

۱–۳– طبقات ارث

۱–۴– موجبات ارث

۱–۴–۱– سبب انتقال دارایی (موجب ارث، در مفهوم خاص)

۱–۴–۲–شرایط تحقق ارث

۱–۴–۲–۱–فوت مورث

۱–۴–۲–۲– زنده بودن وارث حین فوت مورث

۱–۴–۲–۳–وجود ترکه

۱–۴–۲–۴– اثر قبول یا رد ترکه در تحقق ارث

۱–۴–۳– نقص و زیادی ترکه

۱–۴–۳–۱– حالت های مختلف نقص در ترکه

۱–۴–۳–۲–نقص ترکه و عول

۱–۴–۳–۳– زیادی در ترکه

۱–۵– شرایط قتل مانع از ارث

۱–۵–۲– قتل تسبیبی و مباشری

۱–۵–۳– وقوع قتل از طرف وراث

۱–۵–۴– نامشروع بودن قتل

۱–۶– سقط جنین

۱–۷– ارتکاب قتل از سوی صغیر و مجنون

۱–۸– قتل قانونی

۱–۸–۱– دفاع مشروع

۱–۸–۲– تادیب

۱–۸–۳– مرگ مورث

۱–۸–۴– اهمیت اثبات تاریخ مرگ مورث

۱–۸–۵– مکان تحقق ارث

۱–۹– اسباب شرایط و موانع

۱–۹–۱–حکومت در ترکه بی وارث (ارث عام)

۱–۱۰– ارث به فرض

۱–۱۱– ارث در حقوق ایران

۱–۱۱–۱– ماهیت و ویژگی های حقوقی ارث

۱–۱۱–۲– مستندات فقهی ارث

۱–۱۲–دیه در اصطلاح فقه و فقها

فصل دوم: دیه در حقوق ایران ۲–۱– تعریف دیه

۲–۱–۱– دیه در لغت

۲–۱–۲– دیه از نظر اصطلاحی

۲–۲– تاریخچه دیه

۲–۳– ماهیت حقوقی دیه

۲–۳–۱– نتایج مجازات یا خسارت بودن دیه ۵۰ ۲–۳–۲– موارد اختلاف و اشتراک دیه با قواعد مسیولیت مدنی

۲–۳–۲–۱– موارد مشترک

۲–۳–۲–۲– موارد اختلاف

۲–۴– نظام دیات در اسلام

فصل سوم: ارث دیه در مذهب امامیه ۳–۱– دیه اعضاء

۳–۱–۱– ماهیت دیه اعضاء

۳–۱–۲– آیا دیه اعضاء به ارث می رسد؟

۳–۱–۳– تغییر در میزان خسارت

۳–۲– دیه نفس

۳–۲–۱– دیه: دارای متوفا یا وراث؟

۳–۲–۲– دیه و قصاص: تعهد تخییری

۳–۳– دیه و شمول ترکه آن

۳–۴– رسیدن ارث (از قصاص و دیه) به قاتل

۳–۵– ارث زن از دیه

۳–۵–۱– ارث زوجه از دیه در حقوق ایران

۳–۵–۲– ارث زن از دیه در فقه اسلامی

۳–۵–۳– دیه زن در فقه امامیه

۳–۵–۳–۱– موارد تساوی دیه زن و مرد

نتایج

پیشنهادات تحقیق

منابع و ماخذ

چکیده انگلیسی

کلیدواژه ها

• ارث
• نظام حقوقی
• دیه
• فقه جعفری
• وارث
• ایران
• ارث دیه
• حقوق ایران
• مذهب امامیه