ماده ۵۰۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
نگارش نکات مربوط به ماده و رفرنس دهی
(صفحه‌ای تازه حاوی «هر کس به قصد سرقت یا نقشه‌ برداری یا کسب اطلاع از اسرار سیاسی یا نظامی یا امن...» ایجاد کرد)
 
(نگارش نکات مربوط به ماده و رفرنس دهی)
خط ۱: خط ۱:
هر کس به قصد سرقت یا نقشه‌ برداری یا کسب اطلاع از اسرار سیاسی یا نظامی یا امنیتی به مواضع مربوطه داخل شود و همچنین ‌اشخاصی که بدون اجازه مأمورین یا مقامات ذیصلاح در حال نقشه‌ برداری یا گرفتن فیلم یا عکسبرداری از استحکامات نظامی یا اماکن ممنوعه دستگیر‌شوند به شش ماه تا سه سال حبس محکوم می‌ شوند.
هر کس به قصد سرقت یا نقشه‌ برداری یا کسب اطلاع از اسرار سیاسی یا نظامی یا امنیتی به مواضع مربوطه داخل شود و همچنین ‌اشخاصی که بدون اجازه مأمورین یا مقامات ذی‌صلاح در حال نقشه‌ برداری یا گرفتن فیلم یا عکسبرداری از استحکامات نظامی یا اماکن ممنوعه دستگیر‌ شوند به شش ماه تا سه سال حبس محکوم می‌ شوند.
 
== پیشینه ==
ماده 68 [[قانون مجازات عمومی مصوب 1304]]:
 
هر کس که به قصد سرقت یا بر داشتن نقشه یا کسب اطلاع از اسرار سیاسی یا نظامی خواه علناً خواه متنکراً به مواقع مربوطه داخل شود‌ و همچنین اشخاصی که بدون اجازه مأمورین نظامی در حال نقشه‌برداری یا عکس‌اندازی از قلاع نظامی دستگیر شوند محکوم به دو الی پنج سال حبس‌ مجرد و دویست الی یک هزار تومان غرامت خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=714596|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
 
ماده 9 [[قانون تعزیرات مصوب 1362]]:
 
هر کسی که به قصد سرقت یا برداشتن نقشه یا کسب اطلاع از اسرار سیاسی یا نظامی خواه علناً خواه متنکراً به مواضع مربوط داخل شود و‌ همچنین اشخاصی که بدون اجازه مأمورین نظامی در حال نقشه‌برداری یا عکس‌اندازی از قلاع نظامی دستگیر شوند محکوم به شش ماه الی شش سال‌ حبس خواهند بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=432156|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref>
 
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
در این ماده دو عنوان مجرمانه مورد حکم قرار گرفته است:
 
1- ورود به مواضع سیاسی، نظامی و امنیتی به قصد سرقت و ...: عنصر مادی این جرم عبارت است از ورود غیر مجاز به مواضع مربوطه اعم از اینکه به طور پنهانی یا با عنف وارد محل شده بیا با توسل به حیله و تقلب.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=432164|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> عنصر روانی این جرم هم شامل ورود عمدی و آگاهانه (سوءنیت عام) و قصد سرقت، نقشه برداری یا کسب اطلاع از اسرار سیاسی، نظامی یا امنیتی که جنبه محرمانه دارند (سوءنیت خاص).<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=432160|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=432176|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> هرچند مرتکب موفق به انجام این کارها نشود. 857516 همچنین در صورتی که شخص برای تسهیل در ورود به این اماکن عنوان مجعولی اختیار کند ([[ماده 556 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 556]]) فرض قوی تر آن است که عملش مشمول قواعد تعدد مجازات خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=386808|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref>
 
2- نقشه برداری، گرفتن فیلم یا عکس برداری از استحکامات نظامی یا اماکن ممنوعه: اماکن ممنوعه شامل هر مکانی است که ماموران و مسئولان ذی صلاح عکس برداری از آن را ممنوع کرده اند و منحصر در اماکن نظامی نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=432180|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> عنصر روانی این جرم نیز صرفا شامل احراز عمدی بودن فعل مرتکب است. بر خلاف فرض قبلی احراز سونیت خاص برای تحقق این جرم لازم نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=432188|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> البته اگر متهم ادعای جهل موضوعی کند به این معنا که نمیدانسته این اماکن مکان های نظامی و ممنوعه هستند طبق اصل برائت باید پذیرفته شود مگر آنکه اماراتی بر رد این ادعا وجود داشته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=857524|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref>
 
== انتقادات ==
در ذیل ماده دستگیری مرتکب حین نقشه برداری یا عکس برداری ذکر شده است. بهتر بود قانونگذار به جای عبارت «دستگیر شوند» از عبارت «مشاهده شوند» استفاده میکرد دستگیری پس از اقدامات ممنوعه نیز صراحتا مشمول ماده قرار میگرفت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=430168|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=13}}</ref>
 
 
 
 
== منابع ==
{{پانویس}}
۳۸۶

ویرایش

منوی ناوبری