دوره مقدماتی حقوق مدنی (کاتوزیان): تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
ابرابزار
(ابرابزار)
خط ۲۲: خط ۲۲:
=== بخشی از کتاب ===
=== بخشی از کتاب ===
نویسنده در بخشی از مقدمه اینطور می‌نویسند:<blockquote>«از نظر حقوقی، به چیزی [[مال]] گویند که دارای دو شرط اساسی باشد:
نویسنده در بخشی از مقدمه اینطور می‌نویسند:<blockquote>«از نظر حقوقی، به چیزی [[مال]] گویند که دارای دو شرط اساسی باشد:
# مفید باشد و نیازی را برآورد، خواه آن نیاز مادی باشد یا معنوی
# مفید باشد و نیازی را برآورد، خواه آن نیاز مادی باشد یا معنوی
# قابل اختصاص یافتن به شخص یا ملت معین باشد.
# قابل اختصاص یافتن به شخص یا ملت معین باشد.
اشیایی مانند دریاهای آزاد و هوا و خورشید، از ضروری‌ترین وسایل زندگی است؛ ولی چون هیچ‌کس نمی‌تواند نسبت به آن ادعای مالکیت انحصاری کند، مال محسوب نمی‌شود. احتمال دارد اشخاص بخشی ناچیز از هوا یا انرژی خورشیدی را به خود اختصاص دهند و تملک کنند ولی این تملک که چهره‌ای از انتفاع از این نعمت‌های خداداد و همگانی است باید به گونه ای باشد که مزاحم بهره‌برداری عموم از آنها نباشد. ولی بر خلاف آنچه در ابتدا به نظر می‌آید، لازم نیست که مال دارای مالک خاص باشد، چنان‌که قانون مدنی فصل سوم از باب اول را اختصاص به بیان اقسام و احکام اموالی داده‌است که مالک خاص ندارد، مانند آب‌های مباح و زمین موات و شکار.در گذشته واژه اموال ویژه کالای مادی بود. ولی پیشرفت‌های زندگی کنونی به تدریج آن را از این معنی محدود و ابتدایی خارج ساخته‌است، چندان که امروز به تمام عناصر گوناگون دارایی (مانند زمین و [[اموال منقول]] و مطالبات و حقوق مالی؛ و حتی [[حق تألیف]] و [[اختراع]] و [[سرقفلی]]) نیز مال گفته می‌شود.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6652672|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=30}}</ref></blockquote>
اشیایی مانند دریاهای آزاد و هوا و خورشید، از ضروری‌ترین وسایل زندگی است؛ ولی چون هیچ‌کس نمی‌تواند نسبت به آن ادعای مالکیت انحصاری کند، مال محسوب نمی‌شود. احتمال دارد اشخاص بخشی ناچیز از هوا یا انرژی خورشیدی را به خود اختصاص دهند و تملک کنند ولی این تملک که چهره‌ای از انتفاع از این نعمت‌های خداداد و همگانی است باید به گونه ای باشد که مزاحم بهره‌برداری عموم از آنها نباشد. ولی بر خلاف آنچه در ابتدا به نظر می‌آید، لازم نیست که مال دارای مالک خاص باشد، چنان‌که قانون مدنی فصل سوم از باب اول را اختصاص به بیان اقسام و احکام اموالی داده‌است که مالک خاص ندارد، مانند آب‌های مباح و زمین موات و شکار. در گذشته واژه اموال ویژه کالای مادی بود. ولی پیشرفت‌های زندگی کنونی به تدریج آن را از این معنی محدود و ابتدایی خارج ساخته‌است، چندان که امروز به تمام عناصر گوناگون دارایی (مانند زمین و [[اموال منقول]] و مطالبات و حقوق مالی؛ و حتی [[حق تألیف]] و [[اختراع]] و [[سرقفلی]]) نیز مال گفته می‌شود.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6652672|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=30}}</ref></blockquote>


== اعمال حقوقی (قرارداد - ایقاع) ==
== اعمال حقوقی (قرارداد - ایقاع) ==
خط ۳۱: خط ۳۰:


=== محتوای کتاب ===
=== محتوای کتاب ===
کتاب دوره مقدماتی حقوق مدنی (اعمال حقوقی قرارداد - [[ایقاع]]) در 2بخش کلی تدوین گردیده است:
کتاب دوره مقدماتی حقوق مدنی (اعمال حقوقی قرارداد - [[ایقاع]]) در ۲بخش کلی تدوین گردیده‌است:
 
# بخش اول: این بخش به توضیح و تفسیر قواعد عمومی [[قرارداد]]ها اختصاص دارد. عناوین مورد بحث در این بخش عبارتند از: مفهوم و اقسام [[عقد]]، انعقاد و اعتبار عقد، اثر قرارداد و
# بخش اول: این بخش به توضیح و تفسیر قواعد عمومی [[قرارداد|قراردادها]] اختصاص دارد. عناوین مورد بحث در این بخش عبارتند از: مفهوم و اقسام [[عقد]]، انعقاد و اعتبار عقد، اثر قرارداد و ...
# بخش دوم: در این بخش مبحث ایقاع مورد مطالعه قرار گرفته‌است. تعریف و ماهیت ایقاع، آثار و قلمرو ایقاع، مفهوم و ماهیت ابراء، آثار [[ابراء]] و از مباحث مطرح شده ذیل این بخش هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی اعمال حقوقی (قرارداد-ایقاع) ویرایش جدید|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6652676|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=-}}</ref>
# بخش دوم: در این بخش مبحث ایقاع مورد مطالعه قرار گرفته است. تعریف و ماهیت ایقاع، آثار و قلمرو ایقاع، مفهوم و ماهیت ابراء، آثار [[ابراء]] و ... از مباحث مطرح شده ذیل این بخش هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی اعمال حقوقی (قرارداد-ایقاع) ویرایش جدید|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6652676|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=-}}</ref>


=== بخشی از کتاب ===
=== بخشی از کتاب ===
نویسنده در بخشی از مقدمه کتاب اینطور می‌نویسند:<blockquote>«در تعریف [[تعهد]] مرسوم است که می‌گویند: «رابطه حقوقی است که به موجب آن شخصی می‌تواند از دیگری انجام دادن امری را بخواهد.» این رابطه، به اعتبار حق متعهدله، طلب، و به لحاظ التزام متعهد، «[[دین]]» نامیده می‌شود. ولی، برای پرهیز از این پندار که تعهد بستگی کامل به شخصیت اطراف آن دارد و نیز بدین منظور که تعریف بتواند تعهد [[جاعل]] و امضاکننده سند در وجه حامل را دربرگیرد، بعضی پیشنهاد کرده‌اند: «تعهد وضع حقوقی است که به موجب آن شخصی عهده‌دار انجام دادن کاری می‌شود.»


نویسنده در بخشی از مقدمه کتاب اینطور مینویسند:<blockquote>« در تعریف [[تعهد]] مرسوم است که می گویند:« رابطه حقوقی است که به موجب آن شخصی می تواند از دیگری انجام دادن امری را بخواهد.» این رابطه، به اعتبار حق متعهدله، طلب، و به لحاظ التزام متعهد، «[[دین]]» نامیده می شود. ولی، برای پرهیز از این پندار که تعهد بستگی کامل به شخصیت اطراف آن دارد و نیز بدین منظور که تعریف بتواند تعهد [[جاعل]] و امضاکننده سند در وجه حامل را دربرگیرد، بعضی پیشنهاد کرده اند: «تعهد وضع حقوقی است که به موجب آن شخصی عهده دار انجام دادن کاری می شود.»
اصطلاح تعهد به‌طور معمول در موردی به کار می‌رود که مدیون، بنا به اراده خود، عهده‌دار انجام یا خودداری از کاری می‌شود. دیونی را که به حکم قانون بر او تحمیل شده‌است [[التزام]] می‌نامند؛ چنان‌که در قانون مدنی نیز این گونه امور زیر عنوان «[[الزامات خارج از قرارداد]]» مورد مطالعه واقع شده‌است. با وجود این، به کار بردن اصطلاح «تعهد»، به معنای حق دینی، نادرست هم نیست؛ زیرا در قانون مدنی نیز بسیاری از قواعد حق دینی به معنی اعم، با عنوان «سقوط تعهدات» و «تبدیل تعهد» بررسی شده‌است.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی اعمال حقوقی (قرارداد-ایقاع) ویرایش جدید|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6652680|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=-}}</ref></blockquote>
 
اصطلاح تعهد به طور معمول در موردی به کار می رود که مدیون، بنا به اراده خود، عهده دار انجام یا خودداری از کاری می شود. دیونی را که به حکم قانون بر او تحمیل شده است [[التزام]] می نامند؛ چنان که در قانون مدنی نیز این گونه امور زیر عنوان «[[الزامات خارج از قرارداد]]» مورد مطالعه واقع شده است. با وجود این، به کار بردن اصطلاح «تعهد»، به معنای حق دینی، نادرست هم نیست. زیرا در قانون مدنی نیز بسیاری از قواعد حق دینی به معنی اعم، با عنوان «سقوط تعهدات» و « تبدیل تعهد» بررسی شده است.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی اعمال حقوقی (قرارداد-ایقاع) ویرایش جدید|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6652680|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=-}}</ref></blockquote>


== درس هایی از عقود معین (ج1) ==
== درس‌هایی از عقود معین (ج۱) ==
'''''دوره مقدماتی حقوق مدنی (درس هایی از عقود معین ج1)''''' نام کتابی است از [[ناصر کاتوزیان]] که توسط [[انتشارات کتابخانه گنج دانش]] به چاپ رسیده‌است.
'''''دوره مقدماتی حقوق مدنی (درس‌هایی از عقود معین ج۱)''''' نام کتابی است از [[ناصر کاتوزیان]] که توسط [[انتشارات کتابخانه گنج دانش]] به چاپ رسیده‌است.


=== محتوای کتاب ===
=== محتوای کتاب ===
کتاب دوره مقدماتی حقوق مدنی (درس هایی از عقود معین ج1) در 6فصل تدوین گردیده است:
کتاب دوره مقدماتی حقوق مدنی (درس‌هایی از عقود معین ج۱) در ۶فصل تدوین گردیده‌است:
 
# فصل اول: عقد بیع. عناوین ذیل این فصل عبارتند از: مفهوم و اوصاف بیع، انعقاد بیع، آثار بیع و
# فصل اول: عقد بیع. عناوین ذیل این فصل عبارتند از: مفهوم و اوصاف بیع، انعقاد بیع، آثار بیع و ...
# فصل دوم: عقد اجاره. در این فصل مباحثی همچون: قواعد عمومی اجاره، اجاره املاک، اجاره اشخاص و مورد بررسی قرار گرفته‌است.
# فصل دوم: عقد اجاره. در این فصل مباحثی همچون: قواعد عمومی اجاره، اجاره املاک، اجاره اشخاص و ... مورد بررسی قرار گرفته است.
# فصل سوم: عقد قرض. مفهوم قرض، انعقاد، آثار قرض و از عناوین مطرح شده در این فصل هستند.
# فصل سوم: عقد قرض. مفهوم قرض، انعقاد، آثار قرض و ... از عناوین مطرح شده در این فصل هستند.
# فصل چهارم: عقد جعاله. در این فصل نویسنده بعد از ذکر کلیات مرتبط با بحث به مباحث پیرامون انعقاد و آثار جعاله اشاره دارند.
# فصل چهارم: عقد جعاله. در این فصل نویسنده بعد از ذکر کلیات مرتبط با بحث به مباحث پیرامون انعقاد و آثار جعاله اشاره دارند.
# فصل پنجم: عقد شرکت. در این فصل مباحثی مانند: مفهوم شرکت، اقسام شرکت، اداره شرکت، انحلال شرکت و ... مورد پژوهش قرار گرفته است.
# فصل پنجم: عقد شرکت. در این فصل مباحثی مانند: مفهوم شرکت، اقسام شرکت، اداره شرکت، انحلال شرکت و مورد پژوهش قرار گرفته‌است.
# فصل ششم: عقد صلح. ماهیت صلح، انعقاد صلح، آثار صلح و ...  از عناوین ذیل این فصل می باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (درس هایی از عقود معین) (بیع، اجاره، قرض، جعاله، شرکت، صلح)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6652696|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=13}}</ref>
# فصل ششم: عقد صلح. ماهیت صلح، انعقاد صلح، آثار صلح و از عناوین ذیل این فصل می‌باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (درس‌هایی از عقود معین) (بیع، اجاره، قرض، جعاله، شرکت، صلح)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6652696|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=13}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[رده:کتاب‌های ناصر کاتوزیان]]
[[رده:کتاب‌های ناصر کاتوزیان]]
[[رده:واقعه حقوقی]]
[[رده:واقعه حقوقی]]
۳٬۴۹۵

ویرایش

منوی ناوبری