ماده ۶۶۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «هرکس با جبر و قهر یا با اِکراه و تهدید دیگری را ملزم به دادن نوشته یا سند یا ام...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
هرکس با جبر و قهر یا با اِکراه و تهدید دیگری را ملزم به دادن نوشته یا سند یا امضاء و یا مُهر نماید و یا سند و ‌نوشته ای که متعلق به او یا سپرده به او می‌ باشد را از و‌ی بگیرد به حبس از چهل و پنج روز تا یک سال و تا (74) ضَربه شلاق محکوم خواهد شد.
هرکس با جبر و قهر یا با اِکراه و تهدید دیگری را ملزم به دادن نوشته یا سند یا امضاء و یا مُهر نماید و یا سند و ‌نوشته ای که متعلق به او یا سپرده به او می‌ باشد را از و‌ی بگیرد به حبس از چهل و پنج روز تا یک سال و تا (74) ضَربه شلاق محکوم خواهد شد.
== توضیح واژگان ==
[[اکراه]] در این ماده به معنای وارد آوردن فشار از خارج است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جرایم علیه اجرای عدالت قضایی (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3171780|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=یکرنگی|چاپ=2}}</ref>
عناصر [[تهدید]] در حقوق جزا بر 3 قسم:1-تهدید به خصوصیات روانی و جسمی 2-تقاضای خلاف قانون یا خلاف میل تهدیدشونده توسط تهدیدکننده3-عمد تهدیدکننده است . <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=117428|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
منظور از دادن نوشته،سند،امضا یا مهر ،اقدام تهدیدشونده به تنطیم و تحویل انهاست.محل تنظیم شرط نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=536176|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref>
واژگان [[جبر]] و [[قهر]] مترادف هستند که میتوان از آنها به [[عنف]] یاد کرد و شکل مادی دارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جرایم علیه اجرای عدالت قضایی (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3171776|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=یکرنگی|چاپ=2}}</ref> اکراه نیز با تهدید مترادف است که شکل معنوی دارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=609116|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
[[عنصرمادی]] این جرم تهدید با زور،خشونت امیز،جبری و قهری است<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ندای انصاف و عدالت در رسیدگی صدور حکم و نحوه اجرای آن|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2270948|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=1}}</ref>این جرم از [[جرائم مرکب]] است.بنابراین رکن مادی آن از 2 رفتار1-استفاده از جبر قهر یا اکراه و تهدید،2-اخذ نوشته،سند،امضا و سایر موارد مذکور است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جرایم علیه اجرای عدالت قضایی (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3171772|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=یکرنگی|چاپ=2}}</ref>
از لحاظ [[عنصرمعنوی]] جرم موضوع این ماده عمدی است و مرتکب باید علاوه بر علم به بی حقی خود،قصد نتیجه([[سوءنیت خاص)]] یعنی دست یابی به سند یا نوشته را داشته باشد.انگیزه در تهدید مانع تحقق جرم نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1576284|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=13}}</ref>علاوه بر این لازم نیست تهدید به طور مستقیم باشد بلکه کافی است تهدیدکننده مطمئن باشد که موضوع به اطلاع قربانی رسانده خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=676468|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref>
چنانچه در نتیجه این عمل مجبور یا تهدید شده اقدامی واجد وصف مجرمانه انجام دهد،مشمول قاعده اکراه و اکراه کننده [[سبب اقوی]] خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=536188|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref> و چنانچه نوشته یا سند اخذ شده با تهدید،متعلق به مرتکب باشد مشمول این ماده نخواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=676480|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref>همچنین تهدید یکی از مصادیق [[معاونت]] در جرم است که مستقلا در این ماده مورد حکم قرار گرفته است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=676460|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref>
این جرم از [[جرائم قابل گذشت]] محسوب میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4145368|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=1}}</ref>
== رویه قضایی ==
شعبه دوم دیوان عالی کشور در رای شماره 5116-1330/11/7 بیان داشته است "اگر کسی از صاحب مغازه جنس نسیه را طلب کند و به دلیل امتناع [[مشارالیه]] از دادن جنس او رابزند،این اندازه از ارتکاب ضرب شروع به گرفتن مال به تهدید و اکراه نیست.زیرا ممکن است متهم پس از امتناع شاکی از تحویل جنس از قصد خود(گرفتن جنس نسیه)منصرف شده باشد و ایراد ضرب صرفا به دلیل عصبانیت صورت گرفته باشد."<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=609140|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
== مصادیق و نمونه ها ==
گرفتن [[سفید مهر]] یا [[سفید امضا]] به جبر و قهر یا تهدید و اکراه از [[مجنی علیه]] میتواند از مصادیق این [[جرم]] تلقی شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=428996|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=13}}</ref>
== موادمرتبط ==
انطباق با برخی مصادیق جرم مذکور در [[ماده 1 قانون اصلاح قانون جلوگیری از تصرف عدوانی مصوب 1352]]
== منابع ==
{{پانویس}}

نسخهٔ ‏۱۷ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۲۶

هرکس با جبر و قهر یا با اِکراه و تهدید دیگری را ملزم به دادن نوشته یا سند یا امضاء و یا مُهر نماید و یا سند و ‌نوشته ای که متعلق به او یا سپرده به او می‌ باشد را از و‌ی بگیرد به حبس از چهل و پنج روز تا یک سال و تا (74) ضَربه شلاق محکوم خواهد شد.

توضیح واژگان

اکراه در این ماده به معنای وارد آوردن فشار از خارج است.[۱]

عناصر تهدید در حقوق جزا بر 3 قسم:1-تهدید به خصوصیات روانی و جسمی 2-تقاضای خلاف قانون یا خلاف میل تهدیدشونده توسط تهدیدکننده3-عمد تهدیدکننده است . [۲]

منظور از دادن نوشته،سند،امضا یا مهر ،اقدام تهدیدشونده به تنطیم و تحویل انهاست.محل تنظیم شرط نیست.[۳]

واژگان جبر و قهر مترادف هستند که میتوان از آنها به عنف یاد کرد و شکل مادی دارند.[۴] اکراه نیز با تهدید مترادف است که شکل معنوی دارند.[۵]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

عنصرمادی این جرم تهدید با زور،خشونت امیز،جبری و قهری است[۶]این جرم از جرائم مرکب است.بنابراین رکن مادی آن از 2 رفتار1-استفاده از جبر قهر یا اکراه و تهدید،2-اخذ نوشته،سند،امضا و سایر موارد مذکور است.[۷]

از لحاظ عنصرمعنوی جرم موضوع این ماده عمدی است و مرتکب باید علاوه بر علم به بی حقی خود،قصد نتیجه(سوءنیت خاص) یعنی دست یابی به سند یا نوشته را داشته باشد.انگیزه در تهدید مانع تحقق جرم نیست.[۸]علاوه بر این لازم نیست تهدید به طور مستقیم باشد بلکه کافی است تهدیدکننده مطمئن باشد که موضوع به اطلاع قربانی رسانده خواهد شد.[۹]

چنانچه در نتیجه این عمل مجبور یا تهدید شده اقدامی واجد وصف مجرمانه انجام دهد،مشمول قاعده اکراه و اکراه کننده سبب اقوی خواهد بود.[۱۰] و چنانچه نوشته یا سند اخذ شده با تهدید،متعلق به مرتکب باشد مشمول این ماده نخواهد بود.[۱۱]همچنین تهدید یکی از مصادیق معاونت در جرم است که مستقلا در این ماده مورد حکم قرار گرفته است.[۱۲]

این جرم از جرائم قابل گذشت محسوب میشود.[۱۳]

رویه قضایی

شعبه دوم دیوان عالی کشور در رای شماره 5116-1330/11/7 بیان داشته است "اگر کسی از صاحب مغازه جنس نسیه را طلب کند و به دلیل امتناع مشارالیه از دادن جنس او رابزند،این اندازه از ارتکاب ضرب شروع به گرفتن مال به تهدید و اکراه نیست.زیرا ممکن است متهم پس از امتناع شاکی از تحویل جنس از قصد خود(گرفتن جنس نسیه)منصرف شده باشد و ایراد ضرب صرفا به دلیل عصبانیت صورت گرفته باشد."[۱۴]

مصادیق و نمونه ها

گرفتن سفید مهر یا سفید امضا به جبر و قهر یا تهدید و اکراه از مجنی علیه میتواند از مصادیق این جرم تلقی شود.[۱۵]

موادمرتبط

انطباق با برخی مصادیق جرم مذکور در ماده 1 قانون اصلاح قانون جلوگیری از تصرف عدوانی مصوب 1352

منابع

  1. محمد یکرنگی. جرایم علیه اجرای عدالت قضایی (مطالعه تطبیقی). چاپ 2. خرسندی، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3171780
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 117428
  3. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 536176
  4. محمد یکرنگی. جرایم علیه اجرای عدالت قضایی (مطالعه تطبیقی). چاپ 2. خرسندی، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3171776
  5. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 609116
  6. ایرج گلدوزیان. ندای انصاف و عدالت در رسیدگی صدور حکم و نحوه اجرای آن. چاپ 1. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2270948
  7. محمد یکرنگی. جرایم علیه اجرای عدالت قضایی (مطالعه تطبیقی). چاپ 2. خرسندی، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3171772
  8. ایرج گلدوزیان. حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی). چاپ 13. دانشگاه تهران، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1576284
  9. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 676468
  10. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 536188
  11. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 676480
  12. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 676460
  13. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4145368
  14. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 609140
  15. ایرج گلدوزیان. حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی). چاپ 13. دانشگاه تهران، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 428996