حقوق جزا

حقوق جزا یکی از گرایش‌های رشته حقوق است که با سایر رشته‌های حقوق ارتباط تنگاتنگ دارد و به تعیین برخی افعال و ترک فعل‌هایی که از نظر قانونی جرم تلقی می‌شوند و با تعیین واکنش‌های متناسب قانونی (اقدامات تأمینی و تربیتی) برای مرتکبان این اعمال و همچنین با تعیین قواعد حاکم بر نحوه تعقیب و محاکمه آنان، سعی در جلوگیری از ارتکاب جرم را دارد.

اقسام حقوق جزا

حقوق جزای شرعی و عرفی

حقوق جزا به لحاظ منشأ پیدایش خود، یا ناشی از اراده خداوند و شارع مقدس است که حقوق جزای شرعی و یا ناشی از اراده دولت و نمایندگان ملت است که حقوق جزای عرفی نام دارد.

حقوق جزای ماهوی و شکلی

حقوق جزای ماهوی ناظر به اصل جرم و مجازات و مسئولیت کیفری است. اما حقوق جزای شکلی در واقع راه‌های اعمال و اجرای حقوق جزای ماهوی است.

حقوق جزای عمومی و اختصاصی

حقوق جزای عمومی مربوط به مسائل کلی و عمومی حقوق جزاست و ناظر بر تمام جرایم است در حالیکه در حقوق جزای اختصاصی، یکایک جرایم و عناصر اختصاصی تشکیل دهنده هر یک از آن‌ها ، تفاوت میان جرایم گوناگون، میزان و نوع مجازت هر یک از آن‌ها و برخی مسائل دیگر مورد بررسی قرار می‌گیرد.

کتب مرتبط

• حقوق کیفری اختصاصی، جلد چهارم (میرمحمدصادقی)
• فقه تطبیقی، بخش جزایی (سید محمد موسوی بجنوردی)
• قواعد فقه جزایی (حاجی ده آبادی)