اجرت المثل: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(اصلاح)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
به [[مال|مالی]] که صرف نظر از وجود یا عدم [[اذن]] مالک، بابت انتفاع از مال او، بدون وجود رابطه [[اجاره]] بین طرفین، باید پرداخت گردد؛ '''اجرت المثل''' گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2620652|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=3}}</ref>به عنوان مثال عده ای حالتی را که در آن پزشک بدون نمایندگی یا [[قرارداد]] و صرفاً به قصد احسان و کمک به بیمار و نجات جان وی، بدون اطلاع یا موافقت او مداخلات پزشکی نماید، باید عمل او را از مصادیق [[اراده فضولی]] تلقی نموده و او را فقط مستحق اجرت المثل دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اندیشه صادق شماره 6 و 7|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=دانشگاه امام صادق (ع)|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=379784|صفحه=|نام۱=دانشگاه امام صادق (ع)|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
به [[مال|مالی]] که صرف نظر از وجود یا عدم [[اذن]] مالک، بابت انتفاع از مال او، بدون وجود رابطه [[اجاره]] بین طرفین، باید پرداخت گردد؛ '''اجرت المثل''' گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2620652|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=3}}</ref>به عنوان مثال عده ای حالتی را که در آن پزشک بدون نمایندگی یا [[قرارداد]] و صرفاً به قصد احسان و کمک به بیمار و نجات جان وی، بدون اطلاع یا موافقت او مداخلات پزشکی نماید، باید عمل او را از مصادیق [[اراده فضولی]] تلقی نموده و او را فقط مستحق اجرت المثل دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اندیشه صادق شماره 6 و 7|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=دانشگاه امام صادق (ع)|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=379784|صفحه=|نام۱=دانشگاه امام صادق (ع)|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
'''اجرت المثل زوجه در خصوص کارهای رایج خانه داری'''
اعمال خانه داری همچون شست وشو، پخت و پز و شیر دادن به فرزندان و  همچنین کارهایی که [[عرف|عرفا]] زوجه نسبت به [[زوج]] انجام داده است متعلق اجرت المثل قرار می گیرد و [[زوجه]] ملزم به اثبات غیر [[تبرع|تبرعی]] بودن آن ها نیست.<ref>[[رای دادگاه درباره اجرت المثل زوجه در خصوص کارهای رایج خانه داری (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۶۰۲۰۷۶)]]</ref>
'''استحقاق زوجه نسبت به اجرت المثل ایام زوجیت'''
در صورتی که [[زوجه]] کارهایی را انجام بدهد که شرعا به عهده وی نبوده است و برای آن کار نیز [[عرف|عرفا]] مستحق دریافت اجرت المثل باشد شرایط مطالبه اجرت المثل محرز می‌باشد و همچنین باید توجه داشت تقدیم [[دادخواست]] مطالبه اجرت المثل توسط زوجه نشان دهنده [[قصد انشاء|قصد]] عدم [[تبرع]] وی در انجام امور بوده است.<ref>[[رای دادگاه درباره احراز استحقاق زوجه نسبت به اجرت المثل ایام زوجیت (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۲۱۴۹)]]</ref>
== رویه قضایی ==
* '''[[نظریه شماره 7/1402/304 مورخ 1402/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره جایگذاری دستگاه ردیاب و GPS شنوددار زیر خودرو افراد و زرع غیرمجاز]]'''
* [[نظریه شماره 7/1401/1195 مورخ 1402/06/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره بزه تصرف عدوانی در مال غیرمنقول]]
* [[نظریه شماره 7/1401/1297 مورخ 1402/05/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دعوای خلع ید دارنده پروانه بهره برداری معدن علیه غاصب ملک]]


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۳۷

به مالی که صرف نظر از وجود یا عدم اذن مالک، بابت انتفاع از مال او، بدون وجود رابطه اجاره بین طرفین، باید پرداخت گردد؛ اجرت المثل گویند.[۱]به عنوان مثال عده ای حالتی را که در آن پزشک بدون نمایندگی یا قرارداد و صرفاً به قصد احسان و کمک به بیمار و نجات جان وی، بدون اطلاع یا موافقت او مداخلات پزشکی نماید، باید عمل او را از مصادیق اراده فضولی تلقی نموده و او را فقط مستحق اجرت المثل دانست.[۲]

اجرت المثل زوجه در خصوص کارهای رایج خانه داری

اعمال خانه داری همچون شست وشو، پخت و پز و شیر دادن به فرزندان و  همچنین کارهایی که عرفا زوجه نسبت به زوج انجام داده است متعلق اجرت المثل قرار می گیرد و زوجه ملزم به اثبات غیر تبرعی بودن آن ها نیست.[۳]

استحقاق زوجه نسبت به اجرت المثل ایام زوجیت

در صورتی که زوجه کارهایی را انجام بدهد که شرعا به عهده وی نبوده است و برای آن کار نیز عرفا مستحق دریافت اجرت المثل باشد شرایط مطالبه اجرت المثل محرز می‌باشد و همچنین باید توجه داشت تقدیم دادخواست مطالبه اجرت المثل توسط زوجه نشان دهنده قصد عدم تبرع وی در انجام امور بوده است.[۴]

رویه قضایی

منابع