اصل هم ترازی حقوق اصحاب دعوا در فرایند دادرسی های کیفری

اصل هم ترازی حقوق اصحاب دعوا در فرایند دادرسی های کیفری نام مقاله ای از عباس تدین و محمد رضا خانجانی بوده که در دوره نهم شماره سی و دوم (تابستان 1395) فصلنامه تحقیقات حقوقی بین المللی منتشر شده است.

چکیده

رعایت اصل هم ترازی در فرآیند دادرسی در زمره حقوق قانونی اصحاب دعوا و جزء اساسی ساختار ترافعی دادرسی است که بر مفهوم رسیدگی و محاکمه به عنوان نزاعی طرفینی، استوار است. هر دو طرف دادرسی باید از حقوق مساوی برخوردار باشند و بر هم خوردن این توازن، می تواند دادرسی را ناعادلانه نماید. اصل هم ترازی مقتضی آن است که طرفین، از یک سو، فرصت کافی برای اقامه دعوا و بیان دیدگاه ها و دغدغه های خود و دفاع در آن را داشته و از سوی دیگر، امکان یکسان دسترسی به اسناد و مدارک پرونده را برخوردار باشند. در اسناد بین المللی به ویژه اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاقین آن و همچنین اساسنامه های دادگاه های کیفری بین المللی، اصل هم ترازی حقوق اصحاب دعوا به رسمیت شناخته شده است و از این طریق حقوق داخلی کشورها نیز متأثر گردیده است. بر این اساس، در مقررات جدید قانون آیین دادرسی کیفری ایران نیز این اصل در چارچوب اتهامی شدن مرحله تحقیقات مقدماتی و گرایش به ترافعی شدن این مرحله نمود یافته است. در این مقاله برآنیم تا ضمن بررسی مفهوم و ویژگی های اصل هم ترازی حقوق اصحاب دعوا در فرآیند دادرسی های کیفری، مهم ترین جلوه ها و مصادیق این اصل را به ویژه در بستر مقررات قانون آیین دادرسی کیفری و اسناد بین المللی شناسایی و مقایسه نماییم.

کلیدواژه ها

• دادرسی عادلانه
• اصل هم ترازی حقوق
• اصل برابری سلاح ها
• اصل ترافعی بودن دادرسی
• آیین دادرسی کیفری
• اسناد بین المللی

مواد مرتبط

• ماده 6 کنوانسیون اروپایی حمایت از حقوق بشر و آزادی های اساسی
• ماده 13 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی
• ماده 14 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی
• ماده 21 اساسنامه دیوان کیفری بین المللی یوگسلاوی
• ماده 20 اساسنامه دیوان کیفری بین المللی روآندا
• ماده 55 اساسنامه دیوان کیفری بین المللی
• ماده 63 اساسنامه دیوان کیفری بین المللی
• ماده 67 اساسنامه دیوان کیفری بین المللی
• ماده 2 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 5 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 38 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 40 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 66 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 67 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 93 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 123 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 155 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 190 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 191 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 195 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 200 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 201 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 204 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 326 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 330 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 347 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 351 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 352 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 359 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 398 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 347 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 424 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 450 قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده 468 قانون آیین دادرسی کیفری