ماده ۸۵ قانون مجازات اسلامی

جزای نقدی روزانه عبارت است از یک هشتم تا یک چهارم درآمد روزانه محکوم که به‌ شرح زیر مورد حکم واقع می‌ شود و با نظارت اجرای احکام وصول می‌ گردد:

الف ـ جرایم موضوع بند (الف) ماده (83) تا یکصد و هشتاد روز

ب ـ جرایم موضوع بند (ب) ماده (83) یکصد و هشتاد تا سیصد و شصت روز

پ ـ جرایم موضوع بند (پ) ماده (83) سیصد و شصت تا هفتصد و بیست روز

ت ـ جرایم موضوع بند (ت) ماده (83) هفتصد و بیست تا هزار و چهارصد و چهل روز

تبصره ـ محکوم موظف است در پایان هر ماه ظرف ده روز مجموع جزای نقدی روزانه آن ماه را پرداخت نماید.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در این ماده قانونگذار قواعد مربوط به یکی از انوع مجازات های جایگزین حبس تحت عنوان جزای نقدی روزانه را تعیین کرده است که طبق آن بخشی از درآمد روزانه محکوم باید به صندوق دولت واریز شود. اجرای این مجازات در خصوص کسانی امکان پذیر است که دارای شغل و درآمد معینی باشند. بنابراین نمیتوان شخصی را ملزم به کسب درآمد کرد تا مشمول این مواد قرار گیرد. همچنین در خصوص کسر یارانه پرداختی توسط دولت نیز تردید وجود دارد. همچنین طبق تبصره ماده 85 محکوم باید در پایان هر ماه مجموع جزای نقدی روزانه ماه گذشته را پرداخت نکند نه اینکه هر روز مبلغ مذکور را واریز نماید. طبق بند های ماده مذکور حداکثر میران جزای نقدی روزانه میتواند یک چهارم درآمد شخص باشد. گفتنی است در صورتی که محکوم جزای نقدی مذکور را پرداخت نکند مشمول مقررات ماده 81 قرار میگیرد نه قانون اجرای محکومیت های مالی.

انتقادات

قانونگذار در این مورد که درآمد محکوم علیه در زمان صدور حکم ملاک تعیین جزای نقدی روزانه است یا در زمان اجرای مجازات تعیین تکلیف نکرده است. همچنین مشخص نیست که تغییر در آمد محکوم چه آثاری در حکم دادگاه خواهد داشت.