ماده ۲۴۹ قانون مدنی

سکوت مالک ولو با حضور در مجلس عقد، اجازه محسوب نمی‌شود.

توضیح واژگان

سکوت، یعنی عدم رد معامله، به وسیله سخن یا عملی که قرینه ای بر رضا، نسبت به عقد فضولی باشد. و سکوت، یعنی سخن نگفتن، و واکنشی از خود نشان ندادن.و به عدم ابراز اراده، به صورت صریح یا ضمنی، سکوت گویند. و سکوت، یعنی صحبت نکردن، با وجود قدرت تکلم.

پیشینه

در نظام حقوقی کشورهای سوئیس، فرانسه، آلمان، انگلیس، آمریکا، سکوت، به عنوان وسیله ای برای ابراز اراده، شناخته نشده است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

رضایت باطنی مالک، بدون اینکه در عالم خارج تبلور یابد؛ مؤثر نیست.

اگر سکوت، همراه با شواهد، اوضاع و احوالی باشد که دلالت بر قصد انشاء نماید؛ چنین عقدی نافذ است.

عقل، دلالت بر این دارد که سکوت، درصورت همراه بودن با شواهد و قراین، معامله فضولی را تنفیذ می نماید.

سکوت، وضعیتی است مبهم، که نمی تواند دلالت بر احراز اراده نماید؛ مگراینکه در این باره، شواهد و قراینی وجود داشته باشد.

اجازه مالک نسبت به معامله فضولی، ممکن است با لفظ، و به صورت صریح اعلام گردد؛ و یا اینکه مالک، به کمک برخی قراین و یا با کنایه، رضایت خود را ابراز نماید. نظیر اینکه بگوید: مبارک است انشاءالله.

سوابق فقهی

سکوت، دلالت بر وقوع چیزی نمی نماید.

رویه های قضایی

به موجب دادنامه شماره 199 مورخه 4/6/1371 شعبه 15 دیوان عالی کشور، سکوت مالک را، نمی توان به معنای تنفیذ معامله فضولی دانست؛ حتی اگر مدتی طولانی تداوم یابد.