اجتماع سبب و مباشر

در فرض اجتماع سبب و مباشر، به نظر می رسد باید اصل را بر مسئولیت مباشر قرار داد، اما گاه در صورت اقوی بودن انتساب عمل به مسبب رفتار، باید او را عامل جنایت دانست، بنابراین باید حسب مورد یکی از آن دو را مسئول جبران خسارت قرار داد، گاه مباشر از از سبب اقوی است، مانند حالتی که کسی چاهی را می کند و دیگری او را به درون چاه می اندازد، گاه نیز سبب از مباشر اقوی است، این در صورتی است که فعل سبب، موجب ایجاد تزلزلی در فعل و یا هر یک از ارکان مسئولیت کیفری مباشر شده باشد، مباشر را باید زمانی از سبب اقوی دانست که دارای تمام ارکان مادی، معنوی و قانونی جرم باشد، در مواردی نیز تاثیر رفتار این دو مساوی است که باید آنها را به تشریک، ضامن دانست.