آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''آیین دادرسی کیفری''' رشته ای از [[حقوق عمومی]] داخلی مبنی بر [[کشف جرم]] و رسیدگی به آن و تطبیق مجازات مرتکب با قانون و برای تعیین تشکیلات [[دادگاه کیفری|دادگاه های کیفری]] و [[صلاحیت]] آنها و مقررات طرح [[دعوای کیفری]] و [[صدور حکم]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2135776|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک زاده|چاپ=2}}</ref> | '''آیین دادرسی کیفری''' رشته ای از [[حقوق عمومی]] داخلی مبنی بر [[کشف جرم]] و رسیدگی به آن و تطبیق مجازات مرتکب با قانون و برای تعیین تشکیلات [[دادگاه کیفری|دادگاه های کیفری]] و [[صلاحیت ذاتی|صلاحیت]] آنها و مقررات طرح [[دعوای کیفری]] و [[صدور رأی|صدور حکم]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2135776|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک زاده|چاپ=2}}</ref> گفتنی است در گذشته به آیین دادرسی کیفری، [[اصول محاکمات جزایی]] گفته می‌شد. | ||
به موجب [[ماده ۱ قانون آیین دادرسی کیفری]]: «آیین دادرسی کیفری مجموعه مقررات و قواعدی است که برای کشف جرم، [[تعقیب]] [[متهم]]، [[تحقیقات مقدماتی]]، [[میانجیگری]]، صلح میان طرفین، نحوه رسیدگی، صدور رأی، طرق [[اعتراض|اعتراض به آراء]]، [[اجرای احکام کیفری|اجرای آراء]]، تعیین وظایف و اختیارات [[مقام قضایی|مقامات قضائی]] و [[ضابط دادگستری|ضابطان دادگستری]] و رعایت حقوق متهم، [[مجنی علیه|بزه دیده]] و جامعه وضع می‌شود.» این ماده در صدد ارائه تعریفی جامع از آیین دادرسی کیفری است که همین موضوع موجبات طولانی شدن تعریفی شده‌است که در این ماده بیان گردیده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4648008|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> | |||
کلمات [[جرم|جرایم]]، مجرمان، مقامات قضایی، در این ماده به‌طور [[اطلاق|مطلق]] بکار برده شده‌است و شامل [[جرایم نظامی]] و [[جرایم ارتکابی توسط روحانیون|جرایم روحانیون]] نیز می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=484900|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref> | |||
== تفاوت قواعد آیین دادرسی کیفری با حقوق جزای ماهوی == | |||
قواعدی که پایه و اساس قانون آیین دادرسی کیفری را تشکیل می‌دهد متغیرتر از قواعد زیربنایی [[حقوق کیفری|حقوق جزای]] ماهوی است، چرا که قواعد حقوق جزای ماهوی معمولاً از اصول اخلاقی و [[عرف|عرفی]] و دینی ثابتی پیروی می‌کنند، اما قواعد دسته اول، قواعدی شکلی هستند که به نحوه کشف و تعقیب جرم و محاکمه و مجازات مجرم می‌پردازد، این قواعد فنی هستند و به فراخور مکانهای مختلف دستخوش تغییر می‌شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=649728|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|نام۳=یاسر|نام خانوادگی۳=متولی جعفرآبادی|چاپ=2}}</ref> | |||
== مواد مرتبط == | |||
[[ماده ۱ قانون آیین دادرسی کیفری]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۲۴ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۲:۲۱
آیین دادرسی کیفری رشته ای از حقوق عمومی داخلی مبنی بر کشف جرم و رسیدگی به آن و تطبیق مجازات مرتکب با قانون و برای تعیین تشکیلات دادگاه های کیفری و صلاحیت آنها و مقررات طرح دعوای کیفری و صدور حکم است.[۱] گفتنی است در گذشته به آیین دادرسی کیفری، اصول محاکمات جزایی گفته می‌شد.
به موجب ماده ۱ قانون آیین دادرسی کیفری: «آیین دادرسی کیفری مجموعه مقررات و قواعدی است که برای کشف جرم، تعقیب متهم، تحقیقات مقدماتی، میانجیگری، صلح میان طرفین، نحوه رسیدگی، صدور رأی، طرق اعتراض به آراء، اجرای آراء، تعیین وظایف و اختیارات مقامات قضائی و ضابطان دادگستری و رعایت حقوق متهم، بزه دیده و جامعه وضع می‌شود.» این ماده در صدد ارائه تعریفی جامع از آیین دادرسی کیفری است که همین موضوع موجبات طولانی شدن تعریفی شده‌است که در این ماده بیان گردیده‌است.[۲]
کلمات جرایم، مجرمان، مقامات قضایی، در این ماده به‌طور مطلق بکار برده شده‌است و شامل جرایم نظامی و جرایم روحانیون نیز می‌شود.[۳]
تفاوت قواعد آیین دادرسی کیفری با حقوق جزای ماهوی
قواعدی که پایه و اساس قانون آیین دادرسی کیفری را تشکیل می‌دهد متغیرتر از قواعد زیربنایی حقوق جزای ماهوی است، چرا که قواعد حقوق جزای ماهوی معمولاً از اصول اخلاقی و عرفی و دینی ثابتی پیروی می‌کنند، اما قواعد دسته اول، قواعدی شکلی هستند که به نحوه کشف و تعقیب جرم و محاکمه و مجازات مجرم می‌پردازد، این قواعد فنی هستند و به فراخور مکانهای مختلف دستخوش تغییر می‌شوند.[۴]
مواد مرتبط
ماده ۱ قانون آیین دادرسی کیفری
منابع
- ↑ فهیمه ملک زاده. اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2135776
- ↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4648008
- ↑ عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 484900
- ↑ عباس زراعت، حمیدرضا حاجی زاده و یاسر متولی جعفرآبادی. قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. خط سوم، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 649728