غذا با طعم حق مؤلف: امکان سنجی حمایت حقوق مالکیت ادبی و هنری از ابتکارات آشپزی (مطالعة تطبیقی در حقوق امریکا و ایران)

غذا با طعم حق ‏مؤلف: امکان‏ سنجی حمایت حقوق مالکیت ادبی و هنری از ابتکارات آشپزی (مطالعة تطبیقی در حقوق امریکا و ایران) نام مقاله ای از سید محمدهادی قبولی درفشان است که در شماره دوم( پاییز و زمستان1400) فصلنامه حقوق خصوصی دانشگاه تهران منتشر شده است.

چکیده

آشپزها با استفاده از انواع رسانه‏ها تلاش می‏کنند غذاهای مختلف با طرزتهیه و مواد تشکیل‏دهندة متنوع را به مخاطبان ارائه دهند. ابتکار در این بخش به قدری است که امروزه از هنر آشپزی سخن به میان می‏آید. همین امر سبب شده ‏است موضوع حمایت از ابتکارات غذایی، شامل دستورپخت و سفره‏آرایی، در قالب اعطای حقوق مالکیت ادبی و هنری به پدیدآورندگان آن‌ها مطرح شود. در امریکا، دعاوی اقامه‏شده برای حمایت از دستورپخت و شکل غذاها تا کنون با موفقیت همراه نبوده است؛ هرچند دادگاه‏ها امکان برخورداری این ابتکارات از کپی‏رایت را به طور کلی نفی نکرده‏اند. نتایج این تحقیق، که به شیوة توصیفی‌ـ تحلیلی نگاشته شده است، نشان می‏دهد دستورپخت‏های فراتر از بیان سادة ترکیبات و روش تهیة غذا، که بیانگر هنر و ذوق و قریحة فرد باشد، به شرط تثبیت در حامل فیزیکی در حقوق امریکا و تجسم خارجی یافتن در حقوق ایران، حمایت‏پذیرند. البته، به دلیل حمایت‏ناپذیری ایده، منع دیگران از تهیة غذای موضوع دستورپخت ممکن نیست. شکل و شیوة ارائة غذاها نیز در صورت تحقق شرایط یادشده از حمایت برخوردار می‏شود. البته، شرط تثبیت در حامل فیزیکی بادوام حمایت از برخی سفره‏آرایی‏ها را در حقوق امریکا با مشکل مواجه می‏کند.

کلیدواژه ها

• اصالت
• تثبیت در حامل فیزیکی
• حقوق مالکیت ادبی و هنری
• دستورپخت
• سفره آرایی

مواد مرتبط

• بند3 ماده 2 قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان
• بند10 ماده 2 قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان
• ماده 17 قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان
• ماده 62 قانون تجارت الکترونیکی