ماده 330 قانون امور حسبی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۳۳۰ قانون امور حسبی''': در صورتی که متوفی برای اجراء [[وصیت]] خود [[وصی]] معین کرده باشد اداره [[ترکه]] به [[وصی]] واگذار می‌شود.
'''ماده ۳۳۰ قانون امور حسبی''': در صورتی که متوفی برای اجراء [[وصیت]] خود [[وصی]] معین کرده باشد اداره [[ترکه]] به [[وصی]] واگذار می‌شود.
== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۳۳۲ قانون امور حسبی]]
* [[ماده ۳۳۲ قانون امور حسبی]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
وصیت: به تملیک مال اعم از عین یا منافع یا اعطای حق تصرف آن برای دیگری بعد از دوران حیات، وصیت گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=294796|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref>
وصیت: به تملیک مال اعم از عین یا منافع یا اعطای حق تصرف آن برای دیگری بعد از دوران حیات، وصیت گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=294796|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref>
خط ۱۰: خط ۸:


وصی: شخصی است که در ولایت بر مورد [[وصیت]]، نایب موصی می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3043892|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=میرداداشی|نام۲=ولی اله|نام خانوادگی۲=علیزاده|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسن‌زاده|چاپ=1}}</ref>
وصی: شخصی است که در ولایت بر مورد [[وصیت]]، نایب موصی می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3043892|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=میرداداشی|نام۲=ولی اله|نام خانوادگی۲=علیزاده|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسن‌زاده|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 330 قانون امور حسبی ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
واگذاری اداره ترکه به وصی از نظر سهولت در اداره ترکه می‌باشد زیرا با بودن وصی از طرفی و تعیین [[امین]] برای اداره ترکه از طرف دیگر، اداره ترکه را دچار زحمت خواهد کرد. به نظر می‌رسد که این امر در صورتی است که [[دادگاه]] وصی مزبور را صالح برای اداره ترکه بداند و الا چنانچه عدم صلاحیت او به جهتی از جهات در نظر دادگاه محرز باشد مانند آن که ناتوان باشد یا امین نباشد دادرس دیگری را برای اداره ترکه معین خواهد کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=16324|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=13}}</ref>
واگذاری اداره ترکه به وصی از نظر سهولت در اداره ترکه می‌باشد زیرا با بودن وصی از طرفی و تعیین [[امین]] برای اداره ترکه از طرف دیگر، اداره ترکه را دچار زحمت خواهد کرد. به نظر می‌رسد که این امر در صورتی است که [[دادگاه]] وصی مزبور را صالح برای اداره ترکه بداند و الا چنانچه عدم صلاحیت او به جهتی از جهات در نظر دادگاه محرز باشد مانند آن که ناتوان باشد یا امین نباشد دادرس دیگری را برای اداره ترکه معین خواهد کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1376|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=16324|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=13}}</ref>
 
== نکات توضیحی ماده 330 قانون امور حسبی ==
== نکات توضیحی ==
مطابق [[ماده ۷۳ قانون امور حسبی]] در صورتی که محجور ولی یا وصی داشته باشد [[دادستان]] و دادگاه نمی‌تواند در اداره امور وی دخالت کند و فقط [[مقام قضایی|دادرس]] بعد از رسیدگی لازم می‌تواند وصایت را تصدیق نماید به همین ترتیب در صورتی که متوفی برای اداره ترکه وصی تعیین کرده باشد هرچند بلاوارث باشد اداره ترکه به وصی واگذار می‌شود و در این صورت مدیر ترکه تعیین نخواهد شد. البته باید توجه داشت که مطابق [[ماده ۸۵۹ قانون مدنی]] وصی باید بر طبق وصیت رفتار کند و الا منعزل است؛ بنابراین و با توجه به [[ماده ۸۵۸ قانون مدنی|ماده ۸۵۸]] همان قانون که مقرر داشته‌است وصی نسبت به اموالی که بر حسب وصیت در ید او می‌باشد حکم امین را دارد و ضامن نمی‌شود مگر در صورت تعدی یا تفریط در نتیجه اگر دادگاه تشخیص دهد که وصی صلاحیت لازم برای اداره ترکه را ندارد و صفت امانت از وی زائل شده‌است باید برای اداره ترکه، مدیر ترکه معین نماید.
مطابق [[ماده ۷۳ قانون امور حسبی]] در صورتی که محجور ولی یا وصی داشته باشد [[دادستان]] و دادگاه نمی‌تواند در اداره امور وی دخالت کند و فقط [[مقام قضایی|دادرس]] بعد از رسیدگی لازم می‌تواند وصایت را تصدیق نماید به همین ترتیب در صورتی که متوفی برای اداره ترکه وصی تعیین کرده باشد هرچند بلاوارث باشد اداره ترکه به وصی واگذار می‌شود و در این صورت مدیر ترکه تعیین نخواهد شد. البته باید توجه داشت که مطابق [[ماده ۸۵۹ قانون مدنی]] وصی باید بر طبق وصیت رفتار کند و الا منعزل است؛ بنابراین و با توجه به [[ماده ۸۵۸ قانون مدنی|ماده ۸۵۸]] همان قانون که مقرر داشته‌است وصی نسبت به اموالی که بر حسب وصیت در ید او می‌باشد حکم امین را دارد و ضامن نمی‌شود مگر در صورت تعدی یا تفریط در نتیجه اگر دادگاه تشخیص دهد که وصی صلاحیت لازم برای اداره ترکه را ندارد و صفت امانت از وی زائل شده‌است باید برای اداره ترکه، مدیر ترکه معین نماید.
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 330 قانون امور حسبی ==
== رویه‌های قضایی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
در نظریه مشورتی شماره ۷/۵۱۲۸ مورخ ۱۳۷۴/۹/۲۳ [[اداره حقوقی قوه قضاییه]] چنین مقرر شده‌است که مستندا به ماده ۳۲۷ [[قانون امور حسبی]] در صورتی که وارث متوفی معلوم نباشد به درخواست دادستان یا اشخاص ذینفع برای اداره ترکه مدیر معین می‌شود و مطابق مواد بعدی، دادگاه ضمن [[تحریر ترکه]]، مدیر ترکه را تعیین می‌نماید؛ بنابراین درمورد سؤال وصی تعیین شده از ناحیه متوفای بلاوارث که خواهان عمل به وصیت است بایستی مراتب را دادستان (رئیس دادگستری) اعلام تا وفق ماده ۳۳۰ قانون امور حسبی اداره ترکه به او واگذار شود و سپس عمل به وصایت نماید. صدور گواهی بلاوارث بودن متوفی مورد ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قوانین و مقررات خانواده (آرای وحدت رویه و اصراری دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، آیین‌نامه احوال شخصیه زرتشتیان ایران، مقررات احوال شخصیه مسیحیان پروتستان ایران و…)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1262484|صفحه=|نام۱=معاونت تدوین تنقیح|انتشار قوانین|مقررات ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref>
# در صورت تعیین وصی توسط متوفی، اداره ترکه به وصی واگذار می‌شود.
 
# اجرای وصیت مطابق با خواست متوفی به وصی محول می‌شود.
# وجود وصی برای اجرای وصیت متوفی شرط اصلی واگذاری اداره ترکه به وصی است.
# بند قانونی به مدیریت ترکه پس از فوت توسط فردی که متوفی تعیین کرده، اشاره دارد.
# وصی نقش اجرایی و مدیریتی در اجرای وصیت متوفی دارد.
== رویه های قضایی ==
در نظریه مشورتی شماره ۷/۵۱۲۸ مورخ ۱۳۷۴/۹/۲۳ [[اداره حقوقی قوه قضاییه]] چنین مقرر شده‌است که مستندا به ماده ۳۲۷ [[قانون امور حسبی]] در صورتی که وارث متوفی معلوم نباشد به درخواست دادستان یا اشخاص ذینفع برای اداره ترکه مدیر معین می‌شود و مطابق مواد بعدی، دادگاه ضمن [[تحریر ترکه]]، مدیر ترکه را تعیین می‌نماید؛ بنابراین درمورد سؤال وصی تعیین شده از ناحیه متوفای بلاوارث که خواهان عمل به وصیت است بایستی مراتب را دادستان (رئیس دادگستری) اعلام تا وفق [[ماده 330 قانون امور حسبی]] اداره ترکه به او واگذار شود و سپس عمل به وصایت نماید. صدور گواهی بلاوارث بودن متوفی مورد ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قوانین و مقررات خانواده (آرای وحدت رویه و اصراری دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، آیین‌نامه احوال شخصیه زرتشتیان ایران، مقررات احوال شخصیه مسیحیان پروتستان ایران و…)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1262484|صفحه=|نام۱=معاونت تدوین تنقیح|انتشار قوانین|مقررات ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
خط ۲۵: خط ۲۶:
[[رده:ترکه]]
[[رده:ترکه]]
[[رده:ترکه متوفای بلا وارث]]
[[رده:ترکه متوفای بلا وارث]]
{{DEFAULTSORT:ماده 1650}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۲۰

ماده ۳۳۰ قانون امور حسبی: در صورتی که متوفی برای اجراء وصیت خود وصی معین کرده باشد اداره ترکه به وصی واگذار می‌شود.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

وصیت: به تملیک مال اعم از عین یا منافع یا اعطای حق تصرف آن برای دیگری بعد از دوران حیات، وصیت گویند.[۱]

ترکه: یعنی قسمت مثبت دارایی به جامانده از متوفی.[۲]

وصی: شخصی است که در ولایت بر مورد وصیت، نایب موصی می‌گردد.[۳]

نکات تفسیری دکترین ماده 330 قانون امور حسبی

واگذاری اداره ترکه به وصی از نظر سهولت در اداره ترکه می‌باشد زیرا با بودن وصی از طرفی و تعیین امین برای اداره ترکه از طرف دیگر، اداره ترکه را دچار زحمت خواهد کرد. به نظر می‌رسد که این امر در صورتی است که دادگاه وصی مزبور را صالح برای اداره ترکه بداند و الا چنانچه عدم صلاحیت او به جهتی از جهات در نظر دادگاه محرز باشد مانند آن که ناتوان باشد یا امین نباشد دادرس دیگری را برای اداره ترکه معین خواهد کرد.[۴]

نکات توضیحی ماده 330 قانون امور حسبی

مطابق ماده ۷۳ قانون امور حسبی در صورتی که محجور ولی یا وصی داشته باشد دادستان و دادگاه نمی‌تواند در اداره امور وی دخالت کند و فقط دادرس بعد از رسیدگی لازم می‌تواند وصایت را تصدیق نماید به همین ترتیب در صورتی که متوفی برای اداره ترکه وصی تعیین کرده باشد هرچند بلاوارث باشد اداره ترکه به وصی واگذار می‌شود و در این صورت مدیر ترکه تعیین نخواهد شد. البته باید توجه داشت که مطابق ماده ۸۵۹ قانون مدنی وصی باید بر طبق وصیت رفتار کند و الا منعزل است؛ بنابراین و با توجه به ماده ۸۵۸ همان قانون که مقرر داشته‌است وصی نسبت به اموالی که بر حسب وصیت در ید او می‌باشد حکم امین را دارد و ضامن نمی‌شود مگر در صورت تعدی یا تفریط در نتیجه اگر دادگاه تشخیص دهد که وصی صلاحیت لازم برای اداره ترکه را ندارد و صفت امانت از وی زائل شده‌است باید برای اداره ترکه، مدیر ترکه معین نماید.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 330 قانون امور حسبی

  1. در صورت تعیین وصی توسط متوفی، اداره ترکه به وصی واگذار می‌شود.
  2. اجرای وصیت مطابق با خواست متوفی به وصی محول می‌شود.
  3. وجود وصی برای اجرای وصیت متوفی شرط اصلی واگذاری اداره ترکه به وصی است.
  4. بند قانونی به مدیریت ترکه پس از فوت توسط فردی که متوفی تعیین کرده، اشاره دارد.
  5. وصی نقش اجرایی و مدیریتی در اجرای وصیت متوفی دارد.

رویه های قضایی

در نظریه مشورتی شماره ۷/۵۱۲۸ مورخ ۱۳۷۴/۹/۲۳ اداره حقوقی قوه قضاییه چنین مقرر شده‌است که مستندا به ماده ۳۲۷ قانون امور حسبی در صورتی که وارث متوفی معلوم نباشد به درخواست دادستان یا اشخاص ذینفع برای اداره ترکه مدیر معین می‌شود و مطابق مواد بعدی، دادگاه ضمن تحریر ترکه، مدیر ترکه را تعیین می‌نماید؛ بنابراین درمورد سؤال وصی تعیین شده از ناحیه متوفای بلاوارث که خواهان عمل به وصیت است بایستی مراتب را دادستان (رئیس دادگستری) اعلام تا وفق ماده 330 قانون امور حسبی اداره ترکه به او واگذار شود و سپس عمل به وصایت نماید. صدور گواهی بلاوارث بودن متوفی مورد ندارد.[۵]

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 294796
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 80940
  3. سیدمهدی میرداداشی، ولی اله علیزاده و مهدی حسن‌زاده. احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی. چاپ 1. خرسندی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3043892
  4. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 16324
  5. مجموعه قوانین و مقررات خانواده (آرای وحدت رویه و اصراری دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، آیین‌نامه احوال شخصیه زرتشتیان ایران، مقررات احوال شخصیه مسیحیان پروتستان ایران و…). چاپ 2. معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1262484