ماده ۲ قانون تامین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(خنثی‌سازی نسخهٔ 128831 از Javad (بحث))
برچسب‌ها: خنثی‌سازی برگردانده‌شده
(اضافه کردن نظریه مشورتی)
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۲ قانون تامین اجتماعی:'''
'''ماده ۲ قانون تامین اجتماعی:'''


تعاريف:
تعاریف:


[[بيمه شده]] شخصي است كه رأساً مشمول مقررات تأمين اجتماعي بوده و با پرداخت مبالغي به عنوان حق بيمه حق استفاده از مزاياي مقرر در ‌اين قانون را دارد.
۱ـ [[بیمه شده]] شخصی است که رأساً مشمول مقررات تأمین اجتماعی بوده و با پرداخت مبالغی به عنوان حق بیمه حق استفاده از مزایای مقرر در این قانون را دارد.


خانواده بيمه شده شخص يا اشخاصي هستند كه به تبع بيمه شده از مزاياي موضوع اين قانون استفاده ميكنند.
۲ـ خانواده بیمه شده شخص یا اشخاصی هستند که به تبع بیمه شده از مزایای موضوع این قانون استفاده می‌کنند.


3ـ كارگاه محلي است كه بيمه شده بدستور كارفرما يا نماينده او در آنجا كار ميكند.
۳ـ کارگاه محلی است که بیمه شده بدستور کارفرما یا نماینده او در آنجا کار می‌کند.


4ـ كارفرما [[شخص حقیقی|شخص حقيقي]] يا [[شخص حقوقی|حقوقي]] است كه بيمه شده به دستور يا به حساب او كار مي كند. كليه كسانيكه به عنوان مدير يا مسئول عهده ‌دار اداره‌ [[كارگاه‌]] هستند نماينده كارفرما محسوب مي شوند و كارفرما مسئول انجام كليه تعهداتي است كه نمايندگان مزبور در قبال [[بيمه]] شده به عهده ميگيرند.
۴ـ [[کارفرما]] [[شخص حقیقی]] یا [[شخص حقوقی|حقوقی]] است که بیمه شده به دستور یا به حساب او کار می‌کند. کلیه کسانیکه به عنوان مدیر یا مسئول عهده‌دار اداره [[کارگاه]] هستند نماینده کارفرما محسوب می‌شوند و کارفرما مسئول انجام کلیه تعهداتی است که نمایندگان مزبور در قبال [[بیمه]] شده به عهده می‌گیرند.


[[حق السعی|مزد]] يا حقوق يا كارمزد در اين قانون شامل هر گونه وجوه و مزاياي نقدي يا غيرنقدي مستمر است كه در مقابل كار به بيمه شده داده ميشود.
۵ـ [[مزد]] یا حقوق یا کارمزد در این قانون شامل هر گونه وجوه و مزایای نقدی یا غیرنقدی مستمر است که در مقابل کار به بیمه شده داده می‌شود.


[[حق بيمه]] عبارت از وجوهي است كه به حكم اين قانون و براي استفاده از مزاياي موضوع آن به سازمان پرداخت ميگردد.
۶ـ [[حق بیمه]] عبارت از وجوهی است که به حکم این قانون و برای استفاده از مزایای موضوع آن به سازمان پرداخت می‌گردد.


7ـ بيماري، وضع غيرعادي جسمي‌ يا روحي است كه انجام خدمات درماني را ايجاب ميكند يا موجب عدم توانائي موقت اشتغال به كار ميشود‌ يا اينكه موجب هر دو در آن واحد ميگردد.
۷ـ بیماری، وضع غیرعادی جسمی یا روحی است که انجام خدمات درمانی را ایجاب می‌کند یا موجب عدم توانائی موقت اشتغال به کار می‌شود یا اینکه موجب هر دو در آن واحد می‌گردد.


حادثه از لحاظ اين قانون اتفاقي پيش ‌بيني نشده كه تحت تأثير عامل يا عوامل خارجي در اثر عمل يا اتفاق ناگهاني رخ ميدهد و موجب‌ صدماتي بر جسم يا روان بيمه شده ميگردد.
۸ـ حادثه از لحاظ این قانون اتفاقی پیش‌بینی نشده که تحت تأثیر عامل یا عوامل خارجی در اثر عمل یا اتفاق ناگهانی رخ می‌دهد و موجب صدماتی بر جسم یا روان بیمه شده می‌گردد.


[[غرامت]] [[دستمزد]] به وجوهي اطلاق ميشود كه در ايام بارداري بيماري و عدم توانائي موقت، اشتغال بكار و عدم دريافت مزد يا حقوق به حكم ‌اين قانون بجاي مزد يا حقوق به بيمه شده پرداخت ميشود.
۹ـ [[غرامت]] [[دستمزد]] به وجوهی اطلاق می‌شود که در ایام بارداری بیماری و عدم توانائی موقت، اشتغال بکار و عدم دریافت مزد یا حقوق به حکم این قانون بجای مزد یا حقوق به بیمه شده پرداخت می‌شود.


10ـ وسائل كمكي پزشكي (‌پروتزواتز) وسائلي هستند كه به منظور اعاده سلامت يا براي جبران نقص جسماني يا تقويت يكي از حواس بكار ‌ميروند.
۱۰ـ وسائل کمکی پزشکی (پروتزواتز) وسائلی هستند که به منظور اعاده سلامت یا برای جبران نقص جسمانی یا تقویت یکی از حواس بکار می‌روند.


11ـ كمك ازدواج مبلغي است كه طبق شرايط خاصي براي جبران هزينه‌ هاي ناشي از ازدواج به بيمه شده پرداخت ميگردد.
۱۱ـ کمک ازدواج مبلغی است که طبق شرایط خاصی برای جبران هزینه‌های ناشی از ازدواج به بیمه شده پرداخت می‌گردد.


12ـ [[كمك عائله ‌مندي]] مبلغي است كه طبق شرايط خاص در مقابل عائله ‌مندي توسط كارفرما به بيمه شده پرداخت ميشود.
۱۲ـ [[کمک عائله مندی]] مبلغی است که طبق شرایط خاص در مقابل عائله مندی توسط کارفرما به بیمه شده پرداخت می‌شود.


13ـ [[از كار افتادگي كلي]] عبارتست از كاهش قدرت كار بيمه ‌شده به نحوي كه نتواند با اشتغال بكار سابق يا كار ديگري بيش از يك سوم از درآمد ‌قبلي خود را بدست آورد.
۱۳ـ [[از کار افتادگی کلی]] عبارتست از کاهش قدرت کار بیمه شده به نحوی که نتواند با اشتغال بکار سابق یا کار دیگری بیش از یک سوم از درآمد قبلی خود را بدست آورد.


14ـ [[از كار افتادگي جزئي]] عبارتست از كاهش قدرت كار بيمه شده به نحوي كه با اشتغال بكار سابق يا كار ديگر فقط قسمتي از درآمد خود را بدست آورد.
۱۴ـ [[از کار افتادگی جزئی]] عبارتست از کاهش قدرت کار بیمه شده به نحوی که با اشتغال بکار سابق یا کار دیگر فقط قسمتی از درآمد خود را بدست آورد.


15ـ [[بازنشستگي]] عبارتست از عدم اشتغال بيمه شده بكار بسبب رسيدن به سن بازنشستگي مقرر در اين قانون.
۱۵ـ [[بازنشستگی]] عبارتست از عدم اشتغال بیمه شده بکار بسبب رسیدن به سن بازنشستگی مقرر در این قانون.


16ـ [[مستمري]] عبارت از وجهي است كه طبق شرايط مقرر در اين قانون به منظور جبران قطع تمام يا قسمتي از درآمد به بيمه شده و در صورت‌ فوت او براي تأمين معيشت بازماندگان وي به آنان پرداخت ميشود.
۱۶ـ [[مستمری]] عبارت از وجهی است که طبق شرایط مقرر در این قانون به منظور جبران قطع تمام یا قسمتی از درآمد به بیمه شده و در صورت فوت او برای تأمین معیشت بازماندگان وی به آنان پرداخت می‌شود.


17ـ [[غرامت مقطوع نقص عضو]] مبلغي است كه به طور يكجا براي جبران نقص عضو يا جبران تقليل درآمد بيمه شده به شخص او داده ميشود.
۱۷ـ [[غرامت مقطوع نقص عضو]] مبلغی است که به‌طور یکجا برای جبران نقص عضو یا جبران تقلیل درآمد بیمه شده به شخص او داده می‌شود.


18ـ [[كمك كفن و دفن]] مبلغ مقطوعي است كه به منظور تأمين هزينه‌ هاي مربوط به كفن و دفن بيمه شده در مواردي كه خانواده او اين امر را به عهده ميگيرند پرداخت ميگردد.
۱۸ـ [[کمک کفن و دفن]] مبلغ مقطوعی است که به منظور تأمین هزینه‌های مربوط به کفن و دفن بیمه شده در مواردی که خانواده او این امر را به عهده می‌گیرند پرداخت می‌گردد.


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
از نظر حقوقی سه اثر بر بازنشسته شدن بیمه شده مترتب است. اثر اول عدم اشتعال بیمه شده اثر دوم استحقاق و دریافت حق سنوات بیمه شدگان اجباری و اثر سوم استحقاق و دریافت مستمری بازنشستگی و سایر مزایا <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تأمین اجتماعی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3600884|صفحه=|نام۱=کورش|نام خانوادگی۱=استوارسنگری|چاپ=3}}</ref>
از نظر حقوقی سه اثر بر بازنشسته شدن بیمه شده مترتب است. اثر اول عدم اشتعال بیمه شده اثر دوم استحقاق و دریافت حق سنوات بیمه شدگان اجباری و اثر سوم استحقاق و دریافت مستمری بازنشستگی و سایر مزایا<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تأمین اجتماعی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3600884|صفحه=|نام۱=کورش|نام خانوادگی۱=استوارسنگری|چاپ=3}}</ref>
 
== رویه‌های قضایی ==
 
* [[نظریه شماره 7/1400/276 مورخ 1400/03/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره منع قانونی پرداخت حق بیمه به کارگر توسط کارفرما]]
* [[رای شعبه دیوان عدالت اداری درباره تکلیف سازمان تأمین اجتماعی به بیمه نمودن مشمولان مقررات تأمین اجتماعی|رای شعبه دیوان عدالت اداری درباره تکلیف سازمان تأمین اجتماعی به بیمه نمودن مشمولان مقررات تأمین اجتماعی(شماره دادنامه۹۲۰۹۹۷۰۹۰۱۵۰۰۴۹۰)]]
* [[نظریه شماره 7/9/1929 مورخ 1399/07/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اجرای آرای مربوط به پرداخت حق بیمه کارگران]]
* [[نظریه شماره 7/98/642 مورخ 1399/01/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم امکان توقیف اموال مدیران از سوی طلبکاران شرکت در فرض انحلال شرکت]]


== نکات توضیحی ==
== نکات توضیحی ==
توصیف مخاطره اجتماعی سالمندی از آنچه به ذهن خطور می کند دشوارتر است. این مخاطره به این فرض استوار است که کار کردن فردی با سن مشخص به منظور امرار معاش بیش از این ممکن یا مناسب نباشد. بر این اساس [[تامین اجتماعی]] اقدام به ارائه جایگزین در آمدی برای این افراد می کند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تأمین اجتماعی مقدمه ای بر اصول اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4711780|صفحه=|نام۱=فراز|نام خانوادگی۱=فیروزی مندی|نام۲=سمیره|نام خانوادگی۲=احمدی|چاپ=1}}</ref> تامین جبران و مقابله با خطر سالمندی بر دو نظریه استوار است: نخست لزوم [[جبران]] آسیب های ناشی از فقدان توانایی جسمی فرد و دوم پاداش فعالیت سالهایی که فرد کار می کرده است. ناگفته نماند میزان سالهای کاری افراد براس دریافت مزایای سالمندی بنا بر شرایط خاص متغیر است. با این توضیح که برای شاغلان در مناطق بد آب و هوا و کارگران کارهای سخت و زیان آور مطابق قانون کمتر از سایرین است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تأمین اجتماعی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=آیدین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4595880|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=مجتهدی|چاپ=1}}</ref>
توصیف مخاطره اجتماعی سالمندی از آنچه به ذهن خطور می‌کند دشوارتر است. این مخاطره به این فرض استوار است که کار کردن فردی با سن مشخص به منظور امرار معاش بیش از این ممکن یا مناسب نباشد. بر این اساس [[تأمین اجتماعی]] اقدام به ارائه جایگزین درآمدی برای این افراد می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تأمین اجتماعی مقدمه ای بر اصول اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4711780|صفحه=|نام۱=فراز|نام خانوادگی۱=فیروزی مندی|نام۲=سمیره|نام خانوادگی۲=احمدی|چاپ=1}}</ref> تامین جبران و مقابله با خطر سالمندی بر دو نظریه استوار است: نخست لزوم [[جبران]] آسیب‌های ناشی از فقدان توانایی جسمی فرد و دوم پاداش فعالیت سالهایی که فرد کار می‌کرده‌است. ناگفته نماند میزان سالهای کاری افراد براس دریافت مزایای سالمندی بنا بر شرایط خاص متغیر است. با این توضیح که برای شاغلان در مناطق بد آب و هوا و کارگران کارهای سخت و زیان آور مطابق قانون کمتر از سایرین است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تأمین اجتماعی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=آیدین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4595880|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=مجتهدی|چاپ=1}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مواد قانون تامین اجتماعی]]
[[رده:مواد قانون تأمین اجتماعی]]
[[رده:تعاریف اصطلاحات تامین اجتماعی]]
[[رده:تعاریف اصطلاحات تامین اجتماعی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۲۹

ماده ۲ قانون تامین اجتماعی:

تعاریف:

۱ـ بیمه شده شخصی است که رأساً مشمول مقررات تأمین اجتماعی بوده و با پرداخت مبالغی به عنوان حق بیمه حق استفاده از مزایای مقرر در این قانون را دارد.

۲ـ خانواده بیمه شده شخص یا اشخاصی هستند که به تبع بیمه شده از مزایای موضوع این قانون استفاده می‌کنند.

۳ـ کارگاه محلی است که بیمه شده بدستور کارفرما یا نماینده او در آنجا کار می‌کند.

۴ـ کارفرما شخص حقیقی یا حقوقی است که بیمه شده به دستور یا به حساب او کار می‌کند. کلیه کسانیکه به عنوان مدیر یا مسئول عهده‌دار اداره کارگاه هستند نماینده کارفرما محسوب می‌شوند و کارفرما مسئول انجام کلیه تعهداتی است که نمایندگان مزبور در قبال بیمه شده به عهده می‌گیرند.

۵ـ مزد یا حقوق یا کارمزد در این قانون شامل هر گونه وجوه و مزایای نقدی یا غیرنقدی مستمر است که در مقابل کار به بیمه شده داده می‌شود.

۶ـ حق بیمه عبارت از وجوهی است که به حکم این قانون و برای استفاده از مزایای موضوع آن به سازمان پرداخت می‌گردد.

۷ـ بیماری، وضع غیرعادی جسمی یا روحی است که انجام خدمات درمانی را ایجاب می‌کند یا موجب عدم توانائی موقت اشتغال به کار می‌شود یا اینکه موجب هر دو در آن واحد می‌گردد.

۸ـ حادثه از لحاظ این قانون اتفاقی پیش‌بینی نشده که تحت تأثیر عامل یا عوامل خارجی در اثر عمل یا اتفاق ناگهانی رخ می‌دهد و موجب صدماتی بر جسم یا روان بیمه شده می‌گردد.

۹ـ غرامت دستمزد به وجوهی اطلاق می‌شود که در ایام بارداری بیماری و عدم توانائی موقت، اشتغال بکار و عدم دریافت مزد یا حقوق به حکم این قانون بجای مزد یا حقوق به بیمه شده پرداخت می‌شود.

۱۰ـ وسائل کمکی پزشکی (پروتزواتز) وسائلی هستند که به منظور اعاده سلامت یا برای جبران نقص جسمانی یا تقویت یکی از حواس بکار می‌روند.

۱۱ـ کمک ازدواج مبلغی است که طبق شرایط خاصی برای جبران هزینه‌های ناشی از ازدواج به بیمه شده پرداخت می‌گردد.

۱۲ـ کمک عائله مندی مبلغی است که طبق شرایط خاص در مقابل عائله مندی توسط کارفرما به بیمه شده پرداخت می‌شود.

۱۳ـ از کار افتادگی کلی عبارتست از کاهش قدرت کار بیمه شده به نحوی که نتواند با اشتغال بکار سابق یا کار دیگری بیش از یک سوم از درآمد قبلی خود را بدست آورد.

۱۴ـ از کار افتادگی جزئی عبارتست از کاهش قدرت کار بیمه شده به نحوی که با اشتغال بکار سابق یا کار دیگر فقط قسمتی از درآمد خود را بدست آورد.

۱۵ـ بازنشستگی عبارتست از عدم اشتغال بیمه شده بکار بسبب رسیدن به سن بازنشستگی مقرر در این قانون.

۱۶ـ مستمری عبارت از وجهی است که طبق شرایط مقرر در این قانون به منظور جبران قطع تمام یا قسمتی از درآمد به بیمه شده و در صورت فوت او برای تأمین معیشت بازماندگان وی به آنان پرداخت می‌شود.

۱۷ـ غرامت مقطوع نقص عضو مبلغی است که به‌طور یکجا برای جبران نقص عضو یا جبران تقلیل درآمد بیمه شده به شخص او داده می‌شود.

۱۸ـ کمک کفن و دفن مبلغ مقطوعی است که به منظور تأمین هزینه‌های مربوط به کفن و دفن بیمه شده در مواردی که خانواده او این امر را به عهده می‌گیرند پرداخت می‌گردد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

از نظر حقوقی سه اثر بر بازنشسته شدن بیمه شده مترتب است. اثر اول عدم اشتعال بیمه شده اثر دوم استحقاق و دریافت حق سنوات بیمه شدگان اجباری و اثر سوم استحقاق و دریافت مستمری بازنشستگی و سایر مزایا[۱]

رویه‌های قضایی

نکات توضیحی

توصیف مخاطره اجتماعی سالمندی از آنچه به ذهن خطور می‌کند دشوارتر است. این مخاطره به این فرض استوار است که کار کردن فردی با سن مشخص به منظور امرار معاش بیش از این ممکن یا مناسب نباشد. بر این اساس تأمین اجتماعی اقدام به ارائه جایگزین درآمدی برای این افراد می‌کند.[۲] تامین جبران و مقابله با خطر سالمندی بر دو نظریه استوار است: نخست لزوم جبران آسیب‌های ناشی از فقدان توانایی جسمی فرد و دوم پاداش فعالیت سالهایی که فرد کار می‌کرده‌است. ناگفته نماند میزان سالهای کاری افراد براس دریافت مزایای سالمندی بنا بر شرایط خاص متغیر است. با این توضیح که برای شاغلان در مناطق بد آب و هوا و کارگران کارهای سخت و زیان آور مطابق قانون کمتر از سایرین است.[۳]

منابع

  1. کورش استوارسنگری. حقوق تأمین اجتماعی. چاپ 3. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3600884
  2. فراز فیروزی مندی و سمیره احمدی. تأمین اجتماعی مقدمه ای بر اصول اساسی. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4711780
  3. محمدرضا مجتهدی. حقوق تأمین اجتماعی. چاپ 1. آیدین، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4595880