نقدی بر موضع حقوق کیفری ایران در رابطه با دفاع مشروع: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(←چکیده) |
|||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== چکیده == | == چکیده == | ||
[[دفاع مشروع]] یکی از عوامل توجیه کننده ی [[جرم]] است که با از بین بردن [[رکن قانونی جرم]]، توسل به زور علیه دیگری را مباح می کند. فلسفه ی وجودی دفاع مشروع، دفع هرگونه تعرض به «[[حق]]» است؛ از این رو، اصولاً موضوع مورد دفاع همواره یک «حق» است. فعلیت یا قریب الوقوع بودن و غیرقانونی بودن حمله و [[تناسب و ضرورت دفاع | [[دفاع مشروع]] یکی از عوامل توجیه کننده ی [[جرم]] است که با از بین بردن [[عنصر قانونی|رکن قانونی جرم]]، توسل به زور علیه دیگری را مباح می کند. فلسفه ی وجودی دفاع مشروع، دفع هرگونه تعرض به «[[حق]]» است؛ از این رو، اصولاً موضوع مورد دفاع همواره یک «حق» است. فعلیت یا قریب الوقوع بودن و غیرقانونی بودن حمله و [[تناسب دفاع|تناسب]] و ضرورت دفاع شرایط اصلی دفاع مشروع هستند. در مواد [[ماده ۶۲ قانون مجازات اسلامی|2]]-[[ماده ۶۱ قانون مجازات اسلامی|61]] و [[ماده ۶۳۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|30]]-[[ماده ۶۲۵ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|625]] قانون مجازات اسلامی مقررات دفاع مشروع آمده است. در این نوشتار به تحلیل و نقد این مواد پرداخته شده است. برخی مندرجات این مواد با یک دیگر متضادند، برخی مطالب تکراری و برخی نادرست هستند. [[حق توسل به زور]] برای جلوگیری از فرار [[متهم]] پیش بینی نشده است. اغلب [[دادگاه]] ها تمایلی به ورود در مبحث دفاع مشروع ندارند؛ از این رو [[رویه قضایی|رویه ی قضایی]] نیز در این زمینه بسیار ضعیف و ناکارآمد است. در بخش نتیجه گیری مقاله ضمن جمع بندی، پیشنهادهایی مطرح شده است. | ||
== کلید واژه ها == | == کلید واژه ها == | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
* [[ماده ۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰|ماده 2 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370]] | * [[ماده ۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰|ماده 2 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370]] | ||
* ماده 61 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 | * [[ماده ۶۱ قانون مجازات اسلامی|ماده 61 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370]] | ||
* [[ماده 62 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370]] | * [[ماده ۶۲ قانون مجازات اسلامی|ماده 62 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370]] | ||
* [[ماده ۳۰ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰|ماده 30 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370]] | * [[ماده ۳۰ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰|ماده 30 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370]] | ||
* [[ماده 625 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]] | * [[ماده 625 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]] | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
* [[ماده ۶۲۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 629 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]] | * [[ماده ۶۲۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 629 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]] | ||
* [[ماده ۶۳۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 630 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]] | * [[ماده ۶۳۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 630 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]] | ||
* [[ماده ۱۳۹ قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۰۴| | * [[ماده ۱۳۹ قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۰۴|ماده 139 قانون مجازات عمومی (سابق)]] | ||
* [[نظریه مشورتی | * [[نظریه مشورتی شماره 2219/7-1378/8/1]] | ||
* [[ | * [[رای اصراری به شماره 18-1375/8/22]] | ||
[[رده:مقالات منتشر شده در سال 1386]] | [[رده:مقالات منتشر شده در سال 1386]] | ||
[[رده:فصلنامه تحقیقات حقوقی بین المللی]] | [[رده:فصلنامه تحقیقات حقوقی بین المللی]] | ||
[[رده:مقالات صادق سلیمی]] | [[رده:مقالات صادق سلیمی]] | ||
[[رده:مقالات شماره اول دوره اول فصلنامه تحقیقات حقوقی بین المللی]] | [[رده:مقالات شماره اول دوره اول فصلنامه تحقیقات حقوقی بین المللی]] | ||
[[رده:مقالات حقوق خصوصی]] | [[رده:مقالات حقوق خصوصی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۱ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۳:۱۹
نقدی بر موضع حقوق کیفری ایران در رابطه با دفاع مشروع نام مقاله ای از صادق سلیمی بوده که در دوره اول شماره اول ( آذر 1386) فصلنامه تحقیقات حقوقی بین المللی منتشر شده است.
چکیده
دفاع مشروع یکی از عوامل توجیه کننده ی جرم است که با از بین بردن رکن قانونی جرم، توسل به زور علیه دیگری را مباح می کند. فلسفه ی وجودی دفاع مشروع، دفع هرگونه تعرض به «حق» است؛ از این رو، اصولاً موضوع مورد دفاع همواره یک «حق» است. فعلیت یا قریب الوقوع بودن و غیرقانونی بودن حمله و تناسب و ضرورت دفاع شرایط اصلی دفاع مشروع هستند. در مواد 2-61 و 30-625 قانون مجازات اسلامی مقررات دفاع مشروع آمده است. در این نوشتار به تحلیل و نقد این مواد پرداخته شده است. برخی مندرجات این مواد با یک دیگر متضادند، برخی مطالب تکراری و برخی نادرست هستند. حق توسل به زور برای جلوگیری از فرار متهم پیش بینی نشده است. اغلب دادگاه ها تمایلی به ورود در مبحث دفاع مشروع ندارند؛ از این رو رویه ی قضایی نیز در این زمینه بسیار ضعیف و ناکارآمد است. در بخش نتیجه گیری مقاله ضمن جمع بندی، پیشنهادهایی مطرح شده است.
کلید واژه ها
- دفاع مشروع
- دفاع از خود
- حق دفاع
مواد مرتبط
- ماده 2 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370
- ماده 61 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370
- ماده 62 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370
- ماده 30 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370
- ماده 625 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
- ماده 626 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
- ماده 627 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
- ماده 628 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
- ماده 629 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
- ماده 630 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
- ماده 139 قانون مجازات عمومی (سابق)
- نظریه مشورتی شماره 2219/7-1378/8/1
- رای اصراری به شماره 18-1375/8/22