ماده ۵۵۱ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

اگر عامل فرار از مأمورین مذکور در ماده (549) نباشد و عامداً موجبات فرار اشخاصی که قانوناً زندانی یا دستگیر شده ‌اند را فراهم آورد به‌ طریق ذیل مجازات خواهد شد:

الف - چنانچه زندانی محکوم به اعدام یا حبس دایم یا رجم یا صلب بوده مجازات او یک تا سه سال حبس و اگر زندانی متهم به جرمی بوده که مجازات آن اعدام یا رجم یا صلب است مجازات از شش ماه تا دو سال حبس و چنانچه محکومیت زندانی و یا مجازات قانونی توقیف شده غیر از ‌موارد فوق ‌الذکر باشد مجازات او سه ماه تا یک سال حبس خواهد بود.

ب - اگر زندانی محکوم به قصاص باشد عامل فرار موظف به تحویل دادن وی می ‌باشد و در صورت عدم تحویل زندانی می‌ شود و تا تحویل وی‌ در زندان باقی می‌ ماند. چنانچه فراری فوت کند و یا تحویل وی ممتنع شود فراری‌ دهنده به پرداخت دیه به اولیای دم مقتول محکوم خواهد شد.

واژگان

منظور از مجازات صلب، به دار آویختن محکوم است. این مجازات در جرائمی مانند افساد فی الارض و محاربه پیش بینی شده است.

پیشینه

سابقا قانونگذار در ماده 121 قانون مجازات عمومی مصوب 1304 فراری دادن متهم یا محکوم را مورد جرم انگاری قرار داده بود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

قانونگذار در این ماده به جرم انگاری مواردی پرداخته که افراد عادی در فرار متهم یا محکوم مساعدت میکنند که در واقع نوعی معاونت در جرم است. بنابراین مرتکب این جرم عبارت است از افرادی غیر از مامورین که وظیفه قانونی در خصوص متهم یا محکوم ندارند. ارتکاب این جرم منوط به آن است که متهم یا محکوم عملا از بازداشتگاه یا زندان فرار کند. اخذ برائت متهم یا دستگیری بعدی او نیز در تحقق این جرم بی اثر خواهد بود.

مواد مرتبط

ماده 434 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392