ماده ۵۵۱ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۵۵۱ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): اگر عامل فرار از مأمورین مذکور در ماده (549) نباشد و عامداً موجبات فرار اشخاصی که قانوناً زندانی یا دستگیر شده ‌اند را فراهم آورد به‌ طریق ذیل مجازات خواهد شد:

الف - چنانچه زندانی محکوم به اعدام یا حبس دایم یا رجم یا صلب بوده مجازات او یک تا سه سال حبس و اگر زندانی متهم به جرمی بوده که مجازات آن اعدام یا رجم یا صلب است مجازات از شش ماه تا دو سال حبس و چنانچه محکومیت زندانی و یا مجازات قانونی توقیف شده غیر از ‌موارد فوق ‌الذکر باشد مجازات او سه ماه تا یک سال حبس خواهد بود.

ب - اگر زندانی محکوم به قصاص باشد عامل فرار موظف به تحویل دادن وی می ‌باشد و در صورت عدم تحویل زندانی می‌ شود و تا تحویل وی‌ در زندان باقی می‌ ماند. چنانچه فراری فوت کند و یا تحویل وی ممتنع شود فراری‌ دهنده به پرداخت دیه به اولیای دم مقتول محکوم خواهد شد.

پیشینه

سابقا قانونگذار در ماده 121 قانون مجازات عمومی مصوب 1304، فراری دادن متهم یا محکوم را مورد جرم انگاری قرار داده بود.[۱]

نکات تفسیری دکترین ماده 551 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

مرتکب این جرم عبارت است از افرادی غیر از مأمورینی که وظیفه قانونی در خصوص متهم یا محکوم دارند. ارتکاب این جرم منوط به آن است که متهم یا محکوم عملا از بازداشتگاه یا زندان فرار کند.[۲] اخذ برائت متهم یا دستگیری بعدی او نیز در تحقق این جرم، بی اثر خواهد بود.[۳] [۴]

نکات توضیحی ماده 551 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

قانونگذار در این ماده، به جرم انگاری مواردی پرداخته که افراد عادی در فرار متهم یا محکوم مساعدت میکنند که در واقع نوعی معاونت در جرم است.[۵]

مواد مرتبط

ماده 434 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 551 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

  1. عامل فرار، در صورتی که جزو مأموران ماده 549 نباشد و به ایجاد شرایط فرار عمدی افراد زندانی یا دستگیر شده بپردازد، مشمول مجازات می‌شود.
  2. مجازات عامل فرار مرتبط با نوع جرم و حکم فرد زندانی متفاوت است.
  3. اگر زندانی محکوم به اعدام، حبس دائم، رجم یا صلب باشد، عامل فرار به حبس بین یک تا سه سال محکوم می‌شود.
  4. اگر زندانی متهم به جرمی باشد که ممکن است مجازات آن اعدام، رجم یا صلب باشد، مجازات عامل فرار از شش ماه تا دو سال حبس است.
  5. اگر محکومیت زندانی یا جرم دستگیری شده جزو موارد بالا نباشد، مجازات عامل فرار سه ماه تا یک سال حبس است.
  6. در مورد زندانیان محکوم به قصاص، عامل فرار موظف به تحویل زندانی است و در غیر این صورت، تا زمان تحویل در زندان باقی می‌ماند.
  7. اگر زندانی فراری فوت کند یا تحویل او ممکن نباشد، عامل فرار به پرداخت دیه به اولیای دم مقتول محکوم می‌شود.

منابع

  1. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 717148
  2. هوشنگ شامبیاتی. حقوق کیفری اختصاصی (جلد سوم) (جرایم بر ضد مصالح عمومی کشور شامل جرایم امنیتی، اقتصادی، اجتماعی، اخلاق و عفت عمومی). چاپ 9. مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1506892
  3. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 717156
  4. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 717152
  5. محمد یکرنگی. جرایم علیه اجرای عدالت قضایی (مطالعه تطبیقی). چاپ 2. خرسندی، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3173148