عسر و حرج: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(افزودن اقتباس)
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
ترکیب دو کلمه '''عسر و حرج''' به معنای تنگنا و فشار است. در فقه و حقوق منظور از عسر و حرج آن است که هرگاه [[تکلیف|تکلیفی]] دشوار و مشقت‌بار باشد، آن تکلیف ساقط می‌شود. ملاک دشواری از نظر فقها آن است که انجام تکلیف عادتاً قابل تحمل نباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=راهنمای نگارش حقوقی (دعاوی راجع به خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1395|ناشر=آوا|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6658360|صفحه=|نام۱=جعفر|نام خانوادگی۱=اخترنیا|چاپ=2}}</ref>
ترکیب دو کلمه '''عسر و حرج''' به معنای تنگنا و فشار است. در فقه و حقوق منظور از عسر و حرج آن است که هرگاه [[تکلیف|تکلیفی]] دشوار و مشقت‌بار باشد، آن تکلیف ساقط می‌شود. ملاک دشواری از نظر فقها آن است که انجام تکلیف عادتاً قابل تحمل نباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=راهنمای نگارش حقوقی (دعاوی راجع به خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1395|ناشر=آوا|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6658360|صفحه=|نام۱=جعفر|نام خانوادگی۱=اخترنیا|چاپ=2}}</ref>


در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد به نحوی که ادامه‌ی زندگی برای زوجه با مشقت همراه شود و تحمل آن مشکل باشد، وی می‌تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند و چنانچه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود، دادگاه می‌تواند زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورتی که اجبار میسر نباشد زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده می‌شود.  برخی از مصادیق عسر و حرج نیز توسط قانون گذار در ماده [[ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی|1130]] قانون مدنی ذکر گردیده است.
در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد به نحوی که ادامهٔ زندگی برای زوجه با مشقت همراه شود و تحمل آن مشکل باشد، وی می‌تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند و چنانچه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود، دادگاه می‌تواند زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورتی که اجبار میسر نباشد زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده می‌شود. برخی از مصادیق عسر و حرج نیز توسط قانون گذار در ماده [[ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی|۱۱۳۰]] قانون مدنی ذکر گردیده‌است.


همچنین باید توجه داشت در صورتی که به علت تنفر زوجه بخشی از مهریه به زوج بذل گردد و میزان بذل مهریه نیز ناچیز باشد؛ تنفر زوجه احراز نشده و دعوی طلاق از ناحیه وی محکوم به بطلان است.<ref>[[رای دادگاه درباره اثر میزان بذل مهریه در احراز عسر و حرج (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۱۱۲)]]</ref>
همچنین باید توجه داشت در صورتی که به علت تنفر زوجه بخشی از مهریه به زوج بذل گردد و میزان بذل مهریه نیز ناچیز باشد؛ تنفر زوجه احراز نشده و دعوی طلاق از ناحیه وی محکوم به بطلان است.<ref>[[رای دادگاه درباره اثر میزان بذل مهریه در احراز عسر و حرج (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۱۱۲)]]</ref>
خط ۷: خط ۷:
'''احراز عسروحرج براساس تحقیقات دادگاه'''
'''احراز عسروحرج براساس تحقیقات دادگاه'''


در مواردی که [[زوج]]، [[زوجه]] را مورد [[ضرب]] و شتم قراردهد لکن بنا به دلایلی مانند [[رضایت]] زوجه منجر به صدور [[حکم]] محکومیت برای زوج نشود، اگر وجود خوف و [[ضرر]] بدنی زوجه بر اساس تحقیقات [[دادگاه]] احراز شود، می تواند موجب [[اثبات]] عسر و حرج زوجه گردد.<ref>[[رای دادگاه درباره احراز عسروحرج براساس تحقیقات دادگاه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۴۶۷)]]</ref>
در مواردی که [[زوج]]، [[زوجه]] را مورد [[ضرب]] و شتم قراردهد لکن بنا به دلایلی مانند [[رضایت]] زوجه منجر به صدور [[حکم]] محکومیت برای زوج نشود، اگر وجود خوف و [[ضرر]] بدنی زوجه بر اساس تحقیقات [[دادگاه]] احراز شود، می‌تواند موجب [[اثبات]] عسر و حرج زوجه گردد.<ref>[[رای دادگاه درباره احراز عسروحرج براساس تحقیقات دادگاه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۴۶۷)]]</ref>


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۲۲۹ قانون مدنی]]
* [[ماده ۲۲۹ قانون مدنی|ماده 229 قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی|ماده 1130 قانون مدنی]]


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۲۲ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۰۵

ترکیب دو کلمه عسر و حرج به معنای تنگنا و فشار است. در فقه و حقوق منظور از عسر و حرج آن است که هرگاه تکلیفی دشوار و مشقت‌بار باشد، آن تکلیف ساقط می‌شود. ملاک دشواری از نظر فقها آن است که انجام تکلیف عادتاً قابل تحمل نباشد.[۱]

در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد به نحوی که ادامهٔ زندگی برای زوجه با مشقت همراه شود و تحمل آن مشکل باشد، وی می‌تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند و چنانچه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود، دادگاه می‌تواند زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورتی که اجبار میسر نباشد زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده می‌شود. برخی از مصادیق عسر و حرج نیز توسط قانون گذار در ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی ذکر گردیده‌است.

همچنین باید توجه داشت در صورتی که به علت تنفر زوجه بخشی از مهریه به زوج بذل گردد و میزان بذل مهریه نیز ناچیز باشد؛ تنفر زوجه احراز نشده و دعوی طلاق از ناحیه وی محکوم به بطلان است.[۲]

احراز عسروحرج براساس تحقیقات دادگاه

در مواردی که زوج، زوجه را مورد ضرب و شتم قراردهد لکن بنا به دلایلی مانند رضایت زوجه منجر به صدور حکم محکومیت برای زوج نشود، اگر وجود خوف و ضرر بدنی زوجه بر اساس تحقیقات دادگاه احراز شود، می‌تواند موجب اثبات عسر و حرج زوجه گردد.[۳]

مواد مرتبط

منابع