ماده ۵۸۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
کسی که با علم و اطلاع برای ارتکاب جرم مذکور در ماده فوق مکانی تهیه کرده و بدین طریق معاونت با مرتکب نموده باشد به مجازات ‌حبس از سه ماه تا یک سال یا جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال محکوم خواهد شد.
کسی که با علم و اطلاع برای ارتکاب جرم مذکور در ماده فوق مکانی تهیه کرده و بدین طریق [[معاونت در جرم|معاونت]] با مرتکب نموده باشد به مجازات ‌حبس از سه ماه تا یک سال یا جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال محکوم خواهد شد.
 
== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
به نظر می رسد هدف قانونگذار از وضع چنین ماده ای، حمایت از آزادی تن افراد در حد اعلای آن و <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=امیرکبیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1836308|صفحه=|نام۱=محمدصالح|نام خانوادگی۱=ولیدی|چاپ=8}}</ref>فراهم آوردن امکان مجازات فردی است که یکی از اساسی ترین وسایل [[بازداشت غیر قانونی]] را فراهم آورده است، چرا که تهیه وسایل ارتکاب جرم را بایستی از موارد معاونت در جرم بر شمرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=537036|صفحه=|نام۱=محمدعلی|نام خانوادگی۱=اردبیلی|چاپ=23}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
به نظر می رسد هدف قانونگذار از وضع چنین ماده ای حمایت از آزادی تن افراد در حد اعلای آن و <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=امیرکبیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1836308|صفحه=|نام۱=محمدصالح|نام خانوادگی۱=ولیدی|چاپ=8}}</ref>فراهم آوردن امکان مجازات فردی است که یکی از اساسی ترین وسایل بازداشت غیر قانونی را فراهم آورده است. چرا که تهیه وسایل ارتکاب جرم را بایستی از موارد معاونت در جرم بر شمرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=537036|صفحه=|نام۱=محمدعلی|نام خانوادگی۱=اردبیلی|چاپ=23}}</ref> عنصر مادی جرم فوق عبارت است از معاونت در توقیف یا حبس یا مخفی نمودن غیر قانونی دیگری از طریق تهیه مکان. لذا چنانچه شخصی در عملیات اجرایی حبس یا مخفی نمودن دخالتی داشته باشد، دیگر نمی توان او را مشمول این ماده دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=389532|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> در خصوص سایر اشکال معاونت بجز تهیه مکان، بایستی به عمومات قانون مجازات اسلامی مراجعه کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=535536|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref> در واقع این ماده را می توان مصداقی بارز از تبصره 2 ماده 143 ق.م.ا دانست که بیانگر اجرای مجازات تعیین شده در شرع یا قانون برای معاون و صرف نظر کردن از عمومات معاونت در جرم می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=535516|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref> چنین مواردی را که در آن یکی از مصادیق معاونت در رفتار مجرمانه به عنوان یک رفتار مجرمانه مستقل جرم انگاری شده است، اصطلاحاً « معاونت به عنوان جرم مستقل» گویند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مهاجر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=811788|صفحه=|نام۱=رضا|نام خانوادگی۱=شکری|نام۲=قادر|نام خانوادگی۲=سیروس|چاپ=8}}</ref> اگرچه تهیه مکان برای چنین جرمی معمولاً از سوی افرادی خاص نظیر مأموران یا مسئولان زندان رخ  میدهد اما نباید چنین پنداشت که مقام ، سمت یا موقعیت شغلی مرتکب نقشی در وقوع این جرم دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=672588|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> همچنین تهیه مکان ممکن است در هر یک از مراحل حبس، بازداشت یا مخفی نمودن بزه دیده رخ دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5127952|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=بابالویی|چاپ=1}}</ref>
[[عنصر مادی]] جرم فوق، عبارت است از معاونت در توقیف یا حبس یا مخفی نمودن غیر قانونی دیگری از طریق تهیه مکان، لذا چنانچه شخصی در عملیات اجرایی حبس یا مخفی نمودن دخالتی داشته باشد، دیگر نمی توان او را مشمول این ماده دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=389532|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> در خصوص سایر اشکال معاونت بجز تهیه مکان، بایستی به عمومات قانون مجازات اسلامی مراجعه کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=535536|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref> در واقع این ماده را می توان مصداقی بارز از تبصره 2 [[ماده ۴۳ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰|ماده 43 ق.م.ا]] دانست که بیانگر اجرای مجازات تعیین شده در شرع یا قانون برای معاون و صرف نظر کردن از عمومات معاونت در جرم می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=535516|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref> چنین مواردی را که در آن یکی از مصادیق معاونت در رفتار مجرمانه به عنوان یک رفتار مجرمانه مستقل جرم انگاری شده است، اصطلاحاً «[[معاونت به عنوان جرم مستقل]]» گویند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مهاجر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=811788|صفحه=|نام۱=رضا|نام خانوادگی۱=شکری|نام۲=قادر|نام خانوادگی۲=سیروس|چاپ=8}}</ref> اگرچه تهیه مکان برای چنین جرمی، معمولاً از سوی افرادی خاص نظیر مأموران یا مسئولان زندان رخ  میدهد اما نباید چنین پنداشت که مقام، سمت یا موقعیت شغلی مرتکب، نقشی در وقوع این جرم دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=672588|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> همچنین تهیه مکان، ممکن است در هر یک از مراحل حبس، بازداشت یا مخفی نمودن بزه دیده رخ دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5127952|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=بابالویی|چاپ=1}}</ref>


عنصر معنوی این جرم دارای سوء نیت عام بوده و علم و عمد مرتکب برای تحقق جرم کافی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=389540|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref>
[[عنصر معنوی]] این جرم، [[سوء نیت عام]] می باشد و علم و عمد مرتکب، برای تحقق جرم کافی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=389540|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref>


در خصوص تعیین مجازات برای جرم مورد بحث، در نظر گرفتن حداقل مجازات و حد اقل جزای نقدی از سوی قانونگذار نبایستی منجر به این تصور شود که امکان تبدیل یا تخفیف این مجازات ها از سوی دادگاه وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=535528|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref> مجازات این جرم قابل تعلیق  بوده <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5127972|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=بابالویی|چاپ=1}}</ref> و مجازات حبس آن می تواند تحت نظام نیمه آزادی قرار بگیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5127992|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=بابالویی|چاپ=1}}</ref>
در خصوص تعیین مجازات برای جرم مورد بحث، در نظر گرفتن حداقل مجازات و حداقل جزای نقدی از سوی قانونگذار، نبایستی منجر به این تصور شود که امکان [[تبدیل مجازات|تبدیل]] یا [[تخفیف مجازات|تخفیف]] این مجازات ها از سوی دادگاه وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=535528|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref> مجازات این جرم قابل [[تعلیق اجرای مجازات|تعلیق]] بوده <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5127972|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=بابالویی|چاپ=1}}</ref> و مجازات حبس آن می تواند تحت [[نظام نیمه آزادی]] قرار بگیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5127992|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=بابالویی|چاپ=1}}</ref>


== انتقادات ==
== انتقادات ==
گروهی معتقدند لزومی به پیشبینی چنین ماده ای برای مجازات معاون جرم بازداشت غیر قانونی وجود نداشت. زیرا بر اساس ماده 726 قانون تعزیرات، امکان مجازات مرتکبین معاونت در جرایم تعزیری پیشبینی شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=535520|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref> البته با توجه به نسخ این ماده قانونی در حال حاضر، چنین نقدی قابل پذیرش نیست.
گروهی معتقدند لزومی به پیش بینی چنین ماده ای برای مجازات معاون جرم بازداشت غیر قانونی وجود نداشت زیرا بر اساس [[ماده ۷۲۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 726 قانون تعزیرات]]، امکان مجازات مرتکبین معاونت در [[جرایم تعزیری]] پیش بینی شده بود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=535520|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref> البته با توجه به نسخ این ماده قانونی در حال حاضر، چنین نقدی قابل پذیرش نیست.


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۱۵ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۵۶

کسی که با علم و اطلاع برای ارتکاب جرم مذکور در ماده فوق مکانی تهیه کرده و بدین طریق معاونت با مرتکب نموده باشد به مجازات ‌حبس از سه ماه تا یک سال یا جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال محکوم خواهد شد.

فلسفه و مبانی نظری ماده

به نظر می رسد هدف قانونگذار از وضع چنین ماده ای، حمایت از آزادی تن افراد در حد اعلای آن و [۱]فراهم آوردن امکان مجازات فردی است که یکی از اساسی ترین وسایل بازداشت غیر قانونی را فراهم آورده است، چرا که تهیه وسایل ارتکاب جرم را بایستی از موارد معاونت در جرم بر شمرد.[۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

عنصر مادی جرم فوق، عبارت است از معاونت در توقیف یا حبس یا مخفی نمودن غیر قانونی دیگری از طریق تهیه مکان، لذا چنانچه شخصی در عملیات اجرایی حبس یا مخفی نمودن دخالتی داشته باشد، دیگر نمی توان او را مشمول این ماده دانست.[۳] در خصوص سایر اشکال معاونت بجز تهیه مکان، بایستی به عمومات قانون مجازات اسلامی مراجعه کرد.[۴] در واقع این ماده را می توان مصداقی بارز از تبصره 2 ماده 43 ق.م.ا دانست که بیانگر اجرای مجازات تعیین شده در شرع یا قانون برای معاون و صرف نظر کردن از عمومات معاونت در جرم می باشد.[۵] چنین مواردی را که در آن یکی از مصادیق معاونت در رفتار مجرمانه به عنوان یک رفتار مجرمانه مستقل جرم انگاری شده است، اصطلاحاً «معاونت به عنوان جرم مستقل» گویند. [۶] اگرچه تهیه مکان برای چنین جرمی، معمولاً از سوی افرادی خاص نظیر مأموران یا مسئولان زندان رخ میدهد اما نباید چنین پنداشت که مقام، سمت یا موقعیت شغلی مرتکب، نقشی در وقوع این جرم دارد.[۷] همچنین تهیه مکان، ممکن است در هر یک از مراحل حبس، بازداشت یا مخفی نمودن بزه دیده رخ دهد.[۸]

عنصر معنوی این جرم، سوء نیت عام می باشد و علم و عمد مرتکب، برای تحقق جرم کافی است.[۹]

در خصوص تعیین مجازات برای جرم مورد بحث، در نظر گرفتن حداقل مجازات و حداقل جزای نقدی از سوی قانونگذار، نبایستی منجر به این تصور شود که امکان تبدیل یا تخفیف این مجازات ها از سوی دادگاه وجود ندارد.[۱۰] مجازات این جرم قابل تعلیق بوده [۱۱] و مجازات حبس آن می تواند تحت نظام نیمه آزادی قرار بگیرد.[۱۲]

انتقادات

گروهی معتقدند لزومی به پیش بینی چنین ماده ای برای مجازات معاون جرم بازداشت غیر قانونی وجود نداشت زیرا بر اساس ماده 726 قانون تعزیرات، امکان مجازات مرتکبین معاونت در جرایم تعزیری پیش بینی شده بود،[۱۳] البته با توجه به نسخ این ماده قانونی در حال حاضر، چنین نقدی قابل پذیرش نیست.

منابع

  1. ↑ محمدصالح ولیدی. حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اشخاص). چاپ 8. امیرکبیر، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1836308
  2. ↑ محمدعلی اردبیلی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم). چاپ 23. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 537036
  3. ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 389532
  4. ↑ حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 535536
  5. ↑ حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 535516
  6. ↑ رضا شکری و قادر سیروس. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران). چاپ 8. مهاجر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 811788
  7. ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 672588
  8. ↑ محمود بابالویی. مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5127952
  9. ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 389540
  10. ↑ حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 535528
  11. ↑ محمود بابالویی. مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5127972
  12. ↑ محمود بابالویی. مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5127992
  13. ↑ حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 535520
برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=ماده_۵۸۴_قانون_مجازات_اسلامی_(تعزیرات)&oldid=35570»