ماده 248 قانون امور حسبی
ماده 248 قانون امور حسبی: در صورتی که ورثه ترکه را قبول نمایند هر یک مسئول اداء تمام دیون به نسبت سهم خود خواهند بود مگر اینکه ثابت کنند دیون متوفی زاید بر ترکه بوده یا ثابت کنند که پس از فوت متوفی ترکه بدون تقصیر آن ها تلف شده و باقی مانده ترکه برای پرداخت دیون کافی نیست که در این صورت نسبت به زائد از ترکه مسئول نخواهند بود.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
ورثه: به کسی می گویند که درصورت برخورداری از شرایط ارث و مبرا بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می یابد.4252640
ترکه: یعنی قسمت مثبت دارایی به جامانده از متوفی.
تقصیر: یعنی ترک کردن کاری که باید انجام می شد یا انجام کاری که نباید ترک می گردید.3883044
دین: مال کلی ثابت در ذمه یک فرد، به نفع افراد دیگر را که به یکی از اسباب صحیح پدید می آید، دین می گویند.6568804
نکات توضیحی تفسیری دکترین
چنانچه ورثه، ترکه را بدون شرط قبول کرده باشند، طبق ماده 226 و 248 قانون امور حسبی مسئول پرداخت تام دیون متوفی هستند اعم از این که دارایی متوفی بیشتر از دیون او باشد یا کمتر از آن. مگر این که ثابت کنند دیون بیشتر از ترکه بوده است که البته اثبات این امر پس از قبول، آسان نیست زیرا قبول بدون شرط تحریر ترکه به وسیله وراث که معمولا نسبت به دارایی متوفی آگاهی دارد ظهور در این دارد که اموال باقیمانده از متوفی در حدی است که تکافوی دیون او را می کند این ظهور جز با وجود دلیل خلاف از بین نمی رود.155208 در اصل قبول بدون شرط ترکه این اماره را به زیان وراث ایجاد م کند که ترکه به اندازه دیون در دسترسشان هست و می توانند از آن محل وفای به عخد کنند. پس اگر ثابت کنند که ترکه کافی نبوده یا از بین رفته است نسبت به دینی که بی محل مانده است مسئولیتی ندارند.442936 لازم به ذکر است که وارثی که مالک ترکه است به اعتبار حق طلبکاران نسبت به آن امین می باشد و امین نسبت به تلف و نقص که بدون تعدی و تفریط او رخ داده باشد مسئول نمی باشد و قبول ترکه هم از طرف ورثه، به عهده گرفتن پرداخت دیون مورث به مقداری است که از ترکه حاصل می گردد نه آن که به طور مطلق دیون مورث را عهده دار شده باشند. بنابراین چنانچه تمام یا قسمتی از ترکه نزد ورثه بدون تعدی و تفریط تلف شود آنان مسئول نخواهند بود. اما در صورتی که تمام یا قسمتی از ترکه پس از قبول در اثر تعدی یا تفریط ورثه، تلف شود انان ضمان می باشند و به مقدار ارزش ترکه مسئول پرداخت دیون هستند.16264
رویه های قضایی
دادنامه شماره 24/13 مورخ 69/3/12 صادره از شعبه 24 دیوان عالی کشور مقرر می دارد: به موجب ماده 248 قانون امور حسبی در صورتی که ورثه ترکه را قبول نمایند هر یک مسئول ادای تمام دیون به نسبت سهم خود خواهند بود مگر این که ثابت کنند دیون زائد بر ترکه بوده است.2613692
در نظریه مشورتی شماره 7/9134 مورخ 1380/10/5 اداره حقوقی قوه قضاییه این گونه آمده است: در صورتی که ورثه ترکه را قبول نمایند برابر نص ماده 248 قانون امور حسبی هر یک مسئول ادای 1263680