ماده ۵۵۷ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

تغلیظ دیه مخصوص قتل نفس است و در جنایت بر اعضاء و منافع جاری نیست.

توضیح واژگان

تغلیظ دیه را باید اصطلاحی فقهی در معنای تشدید مجازات دیه قتل به نحو اخذ دیه کامل به همراه ثلث دیه کامل دانست. تغلیظ دیه در فرضی رخ می دهد که فوت و صدمه هر دو در ماه های حرام یا حرم مکه رخ داده باشند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

حقوقدانان تغلیظ دیه را فقط جاری در حالت قتل دانسته اند و آن را تسری به جنایات مادون نفس نداده اند، حتی اگر جنایت منجر به دیه کامل باشد،منتها در این خصوص فرقی میان انواع قتل های عمد، شبه عمد یا خطای محض وجود ندارد،همچنین تغلیظ در ارش نیز جایز نیست.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

فقهای حنبلی معتقدند تغلیظ دیه در قتل خطایی و به طریق اولی در قتل عمدی جاری است، این فقها تغلیظ دیه در جنایت بر اعضا را نیز پذیرفته اند،همچنین برخی از فقهای شافعی نیز به تغلیظ دیه جنایت بر عضو عقیده دارند،اما فقهای امامیه آن را مختص قتل و دیه نفس دانسته و شامل جنایات عضو نمی دانند، چرا که اصل بر برائت است،برخی نیز تغلیظ را مختص قتل عمد دانسته اند.

رویه های قضایی

بر اساس نظریات مشورتی صادره در این خصوص از جمله نظریه شماره 7/6039_71/7/20 و 7/2156_66/6/16، تغلیظ دیه مختص قتل عمدی نمی باشد، همچنین بلوغ یا عدم بلوغ مرتکب تاثیری در حکم تغلیظ ندارد.