اصل ۱۴ قانون اساسی

به‏ حكم‏ آيه‏ شريفه‏ «لا ينهاكم‏‌ الله‏ عن ‏‌الذين‏ لم‏ يقاتلوكم‏ في ‏‌الدين‏ و لم‏ يخرجوكم‏ من‏ دياركم‏ ان‏ تبروهم‏ و تقسطوا‌ اليهم‏ ان‏‌ الله‏ يحب ‏‌المقسطين‏» دولت‏ جمهوري‏ اسلامي‏ ايران‏ و مسلمانان‏ موظفند نسبت‏ به‏ افراد غير مسلمان‏ با اخلاق‏ حسنه‏ و قسط و عدل‏ اسلامي‏ عمل‏ نمايند و حقوق‏ انساني‏ آنان‏ را رعايت‏ كنند. اين‏ اصل‏ در حق‏ كساني‏ اعتبار دارد كه‏ بر ضد اسلام‏ و جمهوري‏ اسلامي‏ ايران‏ توطئه‏ و اقدام‏ نكنند.

فلسفه و مبانی نظری

به جز مسلمانان غیر شیغه و غیر مسلمانان اهل کتاب، افراد دیگری نیز در جامعه اسلامی زندگی می کنند که توجه به میزان انعطاف و بیزاری آنان نسبت به مسلمانان به دو گروه تقسیم می شوند: گروه اول، آنان که در عین کفر و شرک با مسلمانان دشمنی و عداوت نورزیده اند که مسلمانان می توانند تا جایی که موجب سلطه آنان بر جامعه نگردد با ایشان رابطه دوستانه بر قرار کنند. و گروه دوم ، کسانی که به جنگ با مسلمانان پرداخته و آنان را از خانه و کاشانه شان رانده اند.که مطابق آیات 9،8،7،و 14 هر کس با اینان دوستی کند از گناه کاران است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اصل چهاردهم قانون اساسی شامل کسانی است که یا اصولا به هیچ مذهبی اعتقاد ندارند یا پیرو ادیان و مذاهب غیر رسمی و خارج از اصول دوازدهم و سیزدهم هستند. به رسمیت شناخته نشدن ادیان و مذاهب غیر مسلمان و غیر اهل کتاب بدین معناست که از امتیازات پیروان ادیان رسمی برخوردار نیستند اما این افراد کماکان از حقوق شهروندی برخوردارند. به بیان دیگر علی رغم اسلامی و مذهبی بودن حکومت در ایران ، هیچ دین و مذهبی شرط احراز شهروندی محسوب نمی گردد و صرف ایرانی بودن برای تابعیت کافی است. بنا بر این اصل حقوق اساسی غیر مسلمان عبارتست از: حق برخورداری از اخلاق حسنه و قسط و عدل اسلامی و حق برخورداری از حقوق انسانی. اگر برخی از این گروه ها مرتکب اعمالی شوند که مفسده انگیر و ضد اسلامی باشد دولت حق خواهد داشت با اینگونه اقدامات برخورد قانونی و بازدارنده نماید در غیر اینصورت حق تعرض به این افراد را نخواهد داشت.

مطالعات فقهی

مستندات

آیه 8 و آیه 9 سوره ممتحنه

اصول مرتبط

اصل 19 قانون اساسی

اصل 22 قانون اساسی

اصل 24 قانون اساسی

اصل 28 قانون اساسی

اصل 43 قانون اساسی