اصل آزادی تحصیل دلیل

مسیر تحقیقات در دادگاه را باید مسیر کشف حقیقت تلقی کرد.این امر از جمله تفاوت‌های میان امور کیفری و امور مدنی نیز می‌باشد، چرا که در امور کیفری قاضی باید به حقیقت دست یافته و بر مبنای آن اقدام به صدور حکم کند،طی تحقیقات کیفری ممکن است سایر ادله اثبات دعوی معتبر یا حتی بی‌اعتبار شوند.

لزوم اهمیت دو چندان رسیدگی دقیق به دلایل اثبات دعوی در امور کیفری، به دلیل پیش‌گیری از مجازات فرد بی گناه و نیز لزوم مجازات فرد گناه کار است، از همین رو و با توجه به عدم تحدید مستندات در امور کیفری لازم است قاضی تمام دلایل و قرائنی را که برای کشف حقیقت وجود دارد، مورد بررسی قرار دهد، از این اصل تحت عنوان «اصل آزادی تحصیل دلیل» یاد شده‌است، به موجب این اصل، قاضی در حدود قانون، مختار است هر کاری را که برای کشف حقیقت لازم می‌داند انجام دهد؛ لذا نباید خود را محدود به بررسی دلایل مورد استناد طرفین کند.