ماده 338 قانون امور حسبی

ماده 338 قانون امور حسبی: هرگاه تبعه خارجه در ایران یا در خارجه فوت شود و در ایران دارای مالی باشد دادرس دادگاه بخش محلی که مال متوفی در آنجا واقع ‌است به درخواست هر ذینفع یا به درخواست کنسول دولت متبوع متوفی به حفظ و تصفیه امر ترکه اقدام می نماید و در صورتی که متوفی وارث یا ‌قائم‌ مقام در ایران نداشته باشد بدون درخواست هم دادرس پس از اطلاع اقدام به حفظ و تصفیه ترکه می نماید.

توضیح واژگان

درخواست: به معنای خواهش، مطالبه، تقاضا، هم در امور کیفری وجود دارد و هم در امور مدنی، هرچند درخواست در امور مدنی مصادیق بیشتر و کاربرد فراوان‌تری دارد. مفهوم درخواست با دادخواست ارتباط زیادی دارد و تمییز آن‌ها از اهمیت فراوانی برخوردار است، چرا که در مورد درخواست لزومی ندارد که تشریفات خاص دادخواست رعایت گردد.

تصفیه ترکه: مقصود، تعیین دیون و حقوق بر عهده متوفی و پرداخت آن ها و خارج کردن مورد وصیت از ماترک است.

وارث: به کسی می گویند که درصورت برخورداری از شرایط ارث و مبرا بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می یابد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

ماده 338 قانون امور حسبی در مورد متوفی تبعه خارج است که در ایران اقامت یا سکنی داشته است. لذا چنانچه مسافر موقتا در ایران باشد، مانند سیاح یا تاجر به دستور ماده 357 قانون امور حسبی اشیاء متعلق به او فورا به کنسول دولت متبوع او تسلیم می شود.

نکات توضیحی

تبعه خارجی که در ایران یا در خارجه فوت شود به صرف این که در ایران دارای مال می باشد، دادگاه محلی که مال متوفی در آنجا واقع است به درخواست هر ذی نفعی اعم از وراث یا وصی یا موصی له یا به درخواست کنسول دولت متبوع متوفی به حفظ و اداره تصفیه ترکه متوفی اقدام می نماید. در صورتی که متوفی در ایران وارث یا قایم مقامی نداشته باشد دادگاه صلاحیت دار نامبرده از بابت رسیدگی به امور حسبی نسبت به حفظ و تصفیه ترکه اقدام خواهد نمود. در ماده 5 تبصره الف کنوانسیون روابط کنسولی مصوب 1963 وین نخستین وظیفه کنسولی حفظ منافع دولت فرستنده ذکر شده است و یکی از موارد حفاظت منافع، وضع اتباعی است که ساکن یا قیم محل هستند و دارای اموالی می باشند و فوت می شوند در این مورد دولت پذیرنده مکلف است فورا موضوع را به اطلاع کنسول برساند و کنسول یا نماینده او نسبت به تهیه فهرست اموال و اثاثیه و مهر و موم کردن محل اقامت به منظور حفظ اموال متوفی و حفظ حقوق وراث اقدام می نماید.