ماده ۶۸۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

هر کس محصول دیگری را بچراند یا تاکستان یا باغ میوه یا نخلستان کسی را خراب کند یا محصول دیگری را قطع و درو نماید یا به‌ واسطه سرقت یا قطع آبی که متعلق به آن است یا با اقدامات و وسایل دیگر خشک کند یا باعث تضییع آن بشود یا آسیاب دیگری را از استفاده بیاندازد به حبس درجه شش و شلاق تا (74) ضربه محکوم می ‌شود.

توضیح واژگان

مقصود از «سرقت آب»، سرقت آبی است که به واسطه آن، محصول یا باغ دیگری مشروب یا سرقت و انحراف آن از مسیر اصلی، باعث خشکی محصول یا باغ دیگری گردد.

«از استفاده انداختن آسیاب دیگری» به معنای از حیز انتفاع خارج کردن آن است، بنابراین از کار انداختن آسیاب دیگری به طور موقت، مشمول این ماده نخواهد شد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

عنصر مادی این جرم، متشکل از چراندن، خراب کردن، قطع و درو کردن، از استفاده انداختن و خشک کردن است. عنصر معنوی جرم مذکور نیز سوءنیت عام است و سوءنیت خاص شرط نیست اما در جرم سرقت آب، «قصد تحصیل مال نامشروع»، شرط تحقق جرم است. همچنین شرط تحقق این جرم، آن است که محصول یا باغات و..دیگری تضییع یا خشک شود و مقدار آن ملاک نیست،بنابراین جرم موضوع این ماده از جرائم مقید به نتیجه است.همچنین موضوع جرم این ماده، محصول یا باغ و... متعلق به دیگری است و چنانچه درختان موضوع جرم از درختان غیر مثمر باشند، ماده 675 یا 677 قانون مجازات اسلامی حاکم خواهد بود. به علاوه موضوع این جرم از جرائم قابل گذشت میباشد.

رویه های قضایی

طبق نظریه شماره 7/5472 - 59/10/22 اداره حقوقی قوه قضائیه قطع شاخه درختی که وارد فضای خانه همسایه شده است با استناد به ماده 131 قانون مدنی جرم نیست .هرچند این نظر مخالفینی دارد با این استدلال که افراد حقوق زیادی دارند که اگر بخواهند بدون مراجعه به حاکم، حقوق خود را استیفا کنند، نتیجه آن بی نظمی خواهد بود.

مصادیق و نمونه ها

اگر کسی اجیر کشاورزی شود تا گوسفندان را به چرا ببرد و فرد اجیر عمدا گوسفندان را به وسیله محصولات صاحب گوسفندان بچراند، عمل او مشمول این ماده خواهد بود.

مواد مرتبط

ماده 45 قانون توزیع عادلانه آب مصوب مصوب سال 1361

ماده 44 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها مصوب 1354

ماده 44 مکرر قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها مصوب 1354

ماده 1 قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی کشور مصوب 1371