ماده ۵۲۵ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

هرگاه شخصی عملی انجام دهد که موجب تحریک یا وحشت حیوان گردد ضامن جنایت‌ هایی است که حیوان در اثر تحریک یا وحشت وارد می‌ کند مگر آنکه عمل مزبور مصداق دفاع مشروع باشد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

استفاده از غرایز یک حیوان ممکن است در برخی از موارد در حکم استفاده از یک ابزار مادی برای ارتکاب جرم باشد، همانطور که ممکن است کسی با خوراندن سم به دیگری آسیبی وارد کند، این آسیب ممکن است در نتیجه به وحشت انداختن یک حیوان نیز وارد شود.[۱]عنصر مادی جرم فوق، انجام عملی است که موجب تحریک و وحشت حیوان شود، اعم از اینکه این حیوان در تصرف و اختیار دیگری باشد یا خیر،[۲]به نظر می رسد اطلاق این ماده، شامل هر نوع رفتاری شود که تهییج حیوان و وارد شدن خسارت در نتیجه این حالت را در بر گیرد.[۳]در خصوص ماده فوق، لازم به تاکید است که اگر کسی در مقام دفاع مشروع، آسیبی به حیوانی وارد کند یا موجب وحشت او شود، نباید عمل او را ضمان آور تلقی کرد،[۴]البته گروهی در این خصوص که آیا دفاع انسان در مقابل غیر انسان نیز مصداق دفاع مشروع است یا خیر، اختلاف نظر دارند.[۵]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

مستند شرعی این ماده، روایاتی از ائمه معصومین (ع) است.[۶]

سوابق فقهی

فقها بیان نموده اند که اگر ملخی به زراعتی آسیب وارد کند، هیچ کس مسئول نمی باشد، مگر اینکه کسی با تقصیر خویش موجب تحریک ملخ ها شده است.[۷]عده ای از فقها نیز در مثالی توضیح داده اند که اگر کشته شدن انسان به دست سگ هار به واسطه تحریک این سگ باشد، به شرط اینکه سگ غالباً کشنده باشد یا اینکه تحریک کننده انگیزه جنایت را داشته باشد، جنایت عمدی از سوی تحریک کننده محسوب و موجب قصاص است.[۸]همچنین فقها تاکید کرده اند که اگر قصد ناآرام ساختن حیوان چیزی بجز دفاع مشروع باشد، مرتکب را باید ضامن خسارات ناشی از این حادثه دانست،[۹] لذا اگر انسانی در مقابل یک چهارپا با هدف دفاع از خود مرتکب رفتاری شود که این رفتار موجب معیوب شدن چهارپا شود، ضمان ثابت نیست.[۱۰]

منابع

  1. . 
  2. جواد افتخاری. حقوق تجارت (جلد سوم) (اسناد تجاری، بانکی، خزانه و اوراق قرضه و اسناد حمل و نقل). چاپ 2. ققنوس، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2848264
  3. یداله بازگیر. استنباط های قضای دیوانعالی کشور در امور مدنی (فسخ و ابطال قرارداد (قولنامه)، الزام به اجرای قرارداد و تعهدات، مزارعه، مساقات، مضاربه، طلب و قرض). چاپ 2. فردوسی، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5699320
  4. جواد افتخاری. حقوق تجارت (جلد سوم) (اسناد تجاری، بانکی، خزانه و اوراق قرضه و اسناد حمل و نقل). چاپ 2. ققنوس، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2847976
  5. جواد افتخاری. حقوق تجارت (جلد سوم) (اسناد تجاری، بانکی، خزانه و اوراق قرضه و اسناد حمل و نقل). چاپ 2. ققنوس، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2847992
  6. جواد افتخاری. حقوق تجارت (جلد سوم) (اسناد تجاری، بانکی، خزانه و اوراق قرضه و اسناد حمل و نقل). چاپ 2. ققنوس، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2848232
  7. علی عباس حیاتی. اعاده دادرسی (در آیین دادرسی مدنی ایران و فرانسه). چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2129064
  8. . 
  9. . 
  10. .