تفهیم اتهام
تفهیم اتهام عبارت است از اعلان واضح و صریح عنوان مجرمانه منتسب به متهم به گونه ای که علت تعقیب کیفری را متوجه شود،[۱]البته تفهیم اتهام را باید عملی فراتر از اعلان ساده اتهام دانست، چرا که تفهیم اتهام علاوه بر اعلان آن، متضمن فهماندن عمل مجرمانه انتسابی به شخص متهم است، این امر موجبات دفاع بهتر را برای متهم فراهم میسازد.[۲]حکم تفهیم اتهام در ماده ۱۹۵ قانون آیین دادرسی کیفری پیش بینی شده است، به موجب این ماده، وکیل متهم میتواند به بازپرس در خصوص طرح سوالات تلقینی و دیگر رفتارهای خلاف قانون تذکر دهد و این حق را نباید محدود به موقعیت زمانی و مکانی خاصی کرد؛ لذا این حق حتی شامل تخلفاتی که قبل از مداخله وکیل در پرونده رخ دادهاست نیز میباشد.[۳]
مواد مرتبط
ماده ۱۹۵ قانون آیین دادرسی کیفری
تفهیم اتهام به شخص حقوقی
چنانچه اتهامی متوجه شخص حقوقی شده باشد، لازم است این اتهام به کسی تبیین شود که به عنوان وکیل وی یا نماینده برای ارائه توضیحات حضور می یابد.[۴]
مقایسه تفهیم اتهام با تبیین اتهام
تبیین اتهام، اصطلاحی معادل تفهیم اتهام است که قانونگذار در ماده ۶۸۹ قانون آیین دادرسی کیفری در جهت اعلام اتهام شخص حقوقی به نماینده یا وکیل آن، در نظر گرفته است.[۵]
تفهیم اتهام نسبت به شخص حقیقی متهم صورت میگیرد و از آنجایی که نماینده شخص حقوقی، شخصاً مرتکب جرم نشدهاست و در مقام دفاع از شخصیت حقوقی در دادگاه حضور دارد، نسبت به او تفهیم اتهام صورت نمیگیرد و به همین جهت قانونگذار در این ماده از عبارت تبیین اتهام استفاده نمودهاست.[۶]
در رویه قضایی
حکم دادنامه شماره ۱۱۶ تاریخ ۱۳۷۳/۷/۵: با عنایت به مواد ۱۲۵ و ۱۳۰ و ۱۶۱ قانون آیین دادرسی کیفری (مواد ۱۹۵، ۱۶۹، ۱۸۰ و تبصره ماده ۱۸۳ و ۲۶۲ قانون فعلی): دادیار دادسرای عمومی که اتهام و دلایل آن را صریحاً به متهم تفهیم ننموده و تأمین نامتناسب نیز اخذ و پس از تذکر دادیار اظهارنظر موارد دیگری از اتهامات را به متهم تفهیم و بدون اخذ آخرین دفاع و بدون موافقت دادسرا مبادرت به صدور کیفرخواست نمود مرتکب تخلف شد.[۷]
منابع
- ↑ علی خالقی. نکتهها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید). چاپ 12. شهردانش، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6277468
- ↑ علی خالقی. نکتهها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید). چاپ 12. شهردانش، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6277472
- ↑ علی خالقی. نکتهها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید). چاپ 12. شهردانش، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6277484
- ↑ علی خالقی. نکتهها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید). چاپ 12. شهردانش، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6277476
- ↑ علی خالقی. نکتهها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید). چاپ 12. شهردانش، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6278248
- ↑ محمد مصدق. نوآوریهای قانون جدید آیین دادرسی کیفری مصوب 1394. چاپ 2. جنگل، 1395. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6278232
- ↑ پیشینه رویه قضایی در ایران در ارتیاط با آیین دادرسی کیفری- جلد اول. چاپ 2. مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه، 1396. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279740