ماده 141 قانون امور حسبی

ماده 141 قانون اساسی: هرگاه در بین اموال غایب مال ضایع شدنی باشد ورثه یا امین که اموال غایب به تصرف آن ها داده شده آن مال را فروخته و از نتیجه ‌فروش با رعایت مصلحت غایب مالی خریداری و یا اقدام دیگری که به صرفه غایب باشد می نماید.

مواد مرتبط

• ماده 142 قانون امور حسبی

توضیح واژگان

غایب مفقودالاثر: به کسی که در زمانی طولانی غیرمتعارف نسبت به حیات و مماتش خبری نباشد؛ مفقودالاثر گویند. به عبارت دیگر به شخصی که در گذشته حیات او معلوم بوده ولی به خاطر موقعیت فعلی در بقای او تردید وجود دارد؛ مفقودالاثر گویند.

ورثه: به کسی می گویند که در صورت برخورداری از شرایط ارث و مبرا بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می یابد.

امین: در لغت به معنای امانت دار و کسی است که مردم به علت درستکاری به او اعتماد می کنند و در اصطلاح حقوقی امین دارای دو معنا است یکی به معنای خاص است و به کسی گفته می شود که مال غیر را به نفع مالک آن نگهداری می کند، خواه در مقابل حفظ مال از مالک اجرت دریافت کند و یا مجانا امانت مال را به عهده بگیرد و دیگری هم به معنای عام است و به کلیه کسانی که وضع ید آنان بر مال دیگری، قانونی و ناشی از عقود مذکور در قانون است، اطلاق می گردد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

امین باید در اجرای ماده 141 قانون امور حسبی رعایت مصلحت غایب را بنماید مثلا اگر پول حاصل از فروش مال را در بانک سپرده گذاری می کند در انتخاب نوع سپرده باید سپرده ای را انتخاب کند که غایب از منافع پول خود بهره مند شود و مادام که امین به وظایف خویش مطابق مقررات عمل می کند، ید وی ید امانی است و بدون ارتکاب تقصیر هیچ گونه ضمانی بر عهده وی نیست. گفتنی است که به نظر می رسد اموال منقول غیر از اموال ضایع شدنی و سریع الفساد است زیرا به حکم ماده 141 قانون امور حسبی امین مکلف است اموال ضایع شدنی غایب را بفروشد یا آن ها را به نوع دیگری تبدیل کند که مصلحت غایب در آن رعایت شده باشد ولی حکم ماده 142 قانون امور حسبی، ناظر به فروش اموال غیر ضایع شدنی است از این رو کسب اذن و موافقت دادستان قبل از فروش آن ها الزامی است.

رویه های قضایی

نظریه شماره 7/4819 مورخ 1380/2/22 اداره حقوقی قوه قضاییه مقرر می دارد منظور از مال ضایع شدنی مورد اشاره در ماده 141 قانون امور حسبی منصرف از اموال غیر منقول است، حکم مقرر در این ماده منحصرا در مورد اموال غیر منقول است که عرفا و ذاتا ضایع شدنی باشد.