ماده 141 قانون امور حسبی

ماده ۱۴۱ قانون اساسی: هرگاه در بین اموال غایب مال ضایع شدنی باشد ورثه یا امین که اموال غایب به تصرف آن‌ها داده شده آن مال را فروخته و از نتیجه فروش با رعایت مصلحت غایب مالی خریداری یا اقدام دیگری که به صرفه غایب باشد می‌نماید.

مواد مرتبط

• ماده ۱۴۲ قانون امور حسبی

توضیح واژگان

غایب مفقودالاثر: به کسی که در زمانی طولانی غیرمتعارف نسبت به حیات و مماتش خبری نباشد؛ مفقودالاثر گویند. به عبارت دیگر به شخصی که در گذشته حیات او معلوم بوده ولی به خاطر موقعیت فعلی در بقای او تردید وجود دارد؛ مفقودالاثر گویند.

ورثه: به کسی می‌گویند که در صورت برخورداری از شرایط ارث و مبری بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می‌یابد.

امین: در لغت به معنای امانت دار و کسی است که مردم به علت درستکاری به او اعتماد می‌کنند و در اصطلاح حقوقی امین دارای دو معنا است یکی به معنای خاص است و به کسی گفته می‌شود که مال غیر را به نفع مالک آن نگهداری می‌کند، خواه در مقابل حفظ مال از مالک اجرت دریافت کند یا مجانا امانت مال را به عهده بگیرد و دیگری هم به معنای عام است و به کلیه کسانی که وضع ید آنان بر مال دیگری، قانونی و ناشی از عقود مذکور در قانون است، اطلاق می‌گردد.

نکات تفسیری دکترین ماده 141 قانون امور حسبی

امین باید در اجرای ماده ۱۴۱ قانون امور حسبی رعایت مصلحت غایب را بنماید مثلاً اگر پول حاصل از فروش مال را در بانک سپرده گذاری می‌کند در انتخاب نوع سپرده باید سپرده‌ای را انتخاب کند که غایب از منافع پول خود بهره‌مند شود و مادام که امین به وظایف خویش مطابق مقررات عمل می‌کند، ید وی ید امانی است و بدون ارتکاب تقصیر هیچ گونه ضمانی بر عهده وی نیست. گفتنی است که به نظر می‌رسد اموال منقول غیر از اموال ضایع شدنی و سریع الفساد است زیرا به حکم ماده 141 قانون امور حسبی امین مکلف است اموال ضایع شدنی غایب را بفروشد یا آن‌ها را به نوع دیگری تبدیل کند که مصلحت غایب در آن رعایت شده باشد ولی حکم ماده ۱۴۲ قانون امور حسبی، ناظر به فروش اموال غیر ضایع شدنی است از این رو کسب اذن و موافقت دادستان قبل از فروش آن‌ها الزامی است.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 141 قانون امور حسبی

1. در صورت وجود مال ضایع شدنی در اموال غایب، باید اقداماتی برای مدیریت آن انجام شود.
2. ورثه یا امین مسئولیت فروش اموال ضایع شدنی غایب را برعهده دارند.
3. فروش اموال باید با توجه به مصلحت غایب انجام شود.
4. نتیجه فروش باید به خرید مالی جدید برای غایب یا اقدامی دیگر که به نفع او باشد اختصاص یابد.
5. تمامی اقدامات باید با هدف حفظ و تامین منافع غایب انجام شوند.

رویه های قضایی

نظریه شماره ۷/۴۸۱۹ مورخ ۱۳۸۰/۲/۲۲ اداره حقوقی قوه قضاییه مقرر می‌دارد منظور از مال ضایع شدنی مورد اشاره در ماده 141 قانون امور حسبی منصرف از اموال غیرمنقول است، حکم مقرر در این ماده منحصراً در مورد اموال غیرمنقول است که عرفا و ذاتاً ضایع شدنی باشد.