ماده ۲۴ قانون مجازات اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۱۱ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۱:۰۳ توسط آیدا حکیمی پور (بحث | مشارکت‌ها) (رویه های قضایی)

ماده ۲۴ قانون مجازات اسلامی: چنانچه محکوم ‌طی مدت اجرای مجازات تکمیلی، مفاد حکم را رعایت ننماید، دادگاه صادرکننده حکم به پیشنهاد قاضی اجرای احکام برای بار اول مدت مجازات تکمیلی مندرج در حکم را تا یک ‌سوم افزایش می‌ دهد و در صورت تکرار، بقیه مدت محکومیت را به حبس یا جزای نقدی درجه هفت یا هشت تبدیل می‌ کند. همچنین بعد از گذشتن نیمی ‌از مدت مجازات تکمیلی، دادگاه می‌ تواند با پیشنهاد قاضی اجرای حکم در صورت اطمینان به عدم تکرار جرم و اصلاح مجرم، نسبت به لغو یا کاهش مدت زمان مجازات تکمیلی وی اقدام کند.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

منظور از «دادگاه صادر کننده حکم» در این ماده، دادگاه صادر کننده حکم قطعی است؛ اعم از اینکه دادگاه بدوی باشد یا تجدید نظر.[۱]

پیشینه

سابقاً قانونگذار در ماده 20 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370، در خصوص عدم اجرای مجازات تکمیلی توسط متهم، ضمانت اجرای جزای نقدی یا حبس را پیش بینی نموده بود.[۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در این ماده، قانونگذار در خصوص دو موضوع تعیین تکلیف نموده است:

  1. تشدید ناشی از تخلف از اجرای مجازات تکمیلی: قاضی صادر کننده حکم قطعی بعد از پیشنهاد قاضی اجرای احکام میتواند مجازات تکمیلی را طبق قانون تشدید کند، گفتنی است که این قاضی نمیتواند رأسا و بدون پیشنهاد قاضی اجرای احکام، چنین تشدیدی را اعمال نماید،[۳] همچنین در صورت تکرار در تخلف از مجازات تکمیلی و تبدیل آن به حبس درجه هشت، این مجازات نمیتواند به مجازات جایگزین حبس تبدیل شود.[۴]
  2. تخفیف یا لغو مجازات تکمیلی: با حصول سه شرط، این امکان توسط قاضی صادر کننده حکم قطعی وجود دارد: 1- پیشنهاد قاضی اجرای احکام 2- گذشتن نیمی از مدت مجازات 3- اطمینان از عدم تکرار جرم و اصلاح مجرم.[۵]

رویه قضایی

به موجب نظر کمیسیون در نشست قضایی دادگستری استان تهران در شهریور 1380 در خصوص امکان تعلیق مجازات تتمیمی، اگرچه منعی قانونی برای تعلیق مجازات های تتمیمی وجود ندارد، اما با توجه به فلسفه این مجازات ها که همان اعمال آن ها در فرض عدم کفایت مجازات اصلی است، لذا در فرض تعلیق اجرای مجازات اصلی، موجبی نیز برای تعیین مجازات تتمیمی نیست.[۶]

منابع

  1. محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4320184
  2. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3625460
  3. محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4947120
  4. محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4320220
  5. محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4947136
  6. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد اول) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق). چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279380