ماده ۱۴۷ قانون مجازات اسلامی
ماده ۱۴۷ قانون مجازات اسلامی: سن بلوغ، در دختران و پسران، به ترتیب نه و پانزده سال تمام قمری است.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
بلوغ، طبق ماده 1210 قانون مدنی، در پسر 15 سال تمام قمری و در دختر 9 سال تمام قمری است که برای احراز مسئولیت کیفری، رسیدن به بلوغ در زمان ارتکاب جرم، مناط اعتبار است و نه در هنگام رسیدگی.[۱]
پیشینه
در قانون مجازات سابق، سن بلوغ مشخص نبود و به ذکر تبصره یک ماده ۴۹ اکتفا شده بود و با توجه به ماده ۱۲۱۰ قانون مدنی، معیار سن بلوغ مشخص میشد.[۲]این درحالی است که در قانون سابق، برخلاف اصول حاکم بر مسئولیت کیفری و مجازات، در مواردی برای ارتکاب جرم حدی توسط نابالغ، مجازات تعزیری پیشبینی شده بود، اما در قانون جدید در هیچ موردی برای افراد نابالغ، تعزیر معین نشدهاست و نابالغ مشمول اقدام تأمینی و تربیتی میگردد.[۳]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
در ایران، سن بلوغ برای آغاز مسئولیت کیفری برای پسران ۱۵ سال و برای دختران ۹ سال تمام قمری است.[۴]ضمناً شناسنامه تنها اماره ای برای سن متهم است و دادگاه میتواند بلوغ فرد و سن او را از راههای دیگر نیز به دست بیاورد.[۵]
مطالعات فقهی
مستندات فقهی
در هیچیک از آیات قرآن مجید، سن به عنوان بلوغ ذکر نشدهاست و ملاک بلوغ را رسیدن به حد نکاح و حلم قرار دادهاست.[۶]از مجموع روایات نیز مستفاد میشود که سن، موضوعیت ندارد و بلوغ سنی، اماره ای است برای تحقق بلوغ غریزی.[۷]
انتقادات
آنچه در کتب فقهی در مورد بلوغ اشخاص به ویژه دختر ۹ ساله ذکر شدهاست و به عنوان امری اجماعی تلقی میگردد، علاوه بر اینکه دختران نوعاً در ۹ سالگی به بلوغ جنسی نمیرسند، اصولاً حجیت ادله بلوغ در ۹ سالگی، ناتمام بوده و چون بلوغ یک امر طبیعی است، مشمول حجیت تعبدی اجماع نبوده و تحقق آن در عالم خارج باید احراز بشود.[۸]
مقالات مرتبط
- بررسی مقررات کیفری حاکم بر جرائم اطفال و نوجوانان در نظام حقوق کیفری ایران و مصر
- جلوه هایی از کارکردهای تفضیلی عرف در نظام کیفری تقنینی ماهوی عمومی
- جایگاه علم به قانون در رابطه با ارکان جرم
- رشد جزائی و کمال عقل کودک درجرائم مستوجب حد و قصاص در قانون مجازات اسلامی مصوب1392
- مراجع صالح به رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان با تأکید بر جرایم در صلاحیت دادگاه کیفری یک
- نگرش فازی در حوزۀ سن مسئولیت کیفری
- میزان صدور احکام بازپرورانه در بزهکاری کودکان و نوجوانان بعد از تصویب قانون مجازات اسلامی 1392
- مدیریت ریسک در بزهکاری اطفال
رویه های قضایی
منابع
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص). چاپ 11. میزان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4014548
- ↑ محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5046296
- ↑ محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5046436
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4159232
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3837416
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4159344
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4159360
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4159324